Sistem Analizi Ve Tasarımı

Yanıt Açıklaması: Sistem tasarımında kullanılan birçok strateji ve teknik bulunmaktadır. Bunlar, model güdümlü yaklaşımlar, hızlı uygulama geliştirme (RAD-Rapid Application Development) ve ortak uygulama geliştirmeyi (JAD-Joint Application Development) kapsamaktadır. Bunlar, birbirine rakip alternatif sistem tasarım yaklaşımları olarak görünür. Ancak gerçekte bazı durumlarda biri diğerinin tamamlayıcısı durumundadır.

Yanıt Açıklaması: Veri yaşam döngüsü, sistem içinde gerekli olduğuna karar verilen verilerin dış dünyadan toplanmasından, eskimesine veya veriye ihtiyacın ortadan kalkmasına kadar geçen süreçtir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sistem fonksiyonlarının modellenmesinde kullanılan bir başka araç, dizge diyagramlarıdır. Dizge diyagramları, kullanım durum’un işleyişi sırasında, mesajlar aracılığıyla nesnelerin etkileşimini gösterir. Sistem dizge diyagramlarını oluşturmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir. • Gösterilecek kullanım durumun senaryosu belirlenir. • Bir bütün olarak sistemi belirten bir dikdörtgen çizilir ve altında hayat çizgisi genişletilir. • Sisteme girdi sağlayan ya da sistemin çıktısını alan aktörler belirlenir ve her birinin hayat çizgisi çizilir. • Sistem girdi ve çıktılarını belirlemek için kullanım durum senaryoları incelenir. Sistem içinde gerçekleşen mesajlar dikkate alınmaz. Aktörlerden sisteme ve sistemden aktörlere giden mesajlar hayat çizgileri arasındaki yatay ok ile gösterilir. Girdiler isimlendirilir. Bunlar daha sonra, nesnelerin verilerini ve davranışlarını belirlemekte yardımcı olacaktır. • Tercihli mesajlar için koşullarla birlikte çerçeveler eklenir. Çerçeveler ayrıca, döngüler ve alternatifleri de gösterebilir. • Mesajların yukarıdan aşağıya doğru uygun bir sırada gösterildiği teyit edilir.

Yanıt Açıklaması: Bütünün parçalardan oluştuğu ilişkiler bileşim (composition) ile tanımlanmaktadır. Bütün, parçaların örneklenmesinden ve yok edilmesinden tamamen sorumludur. Ayrıca, parça sadece bir bütüne aittir.

Yanıt Açıklaması: Veri akış diyagramları, SGYD içinde analiz fazında bilginin görsel olarak yapılandırılması amacıyla kullanılan bir araçtır. VAD’lar geliştirilecek olan bilgi sisteminin modellenmesinde aşağıda belirtilen üç konuda yardımcı olmaktadır: i. Verinin nasıl hareket edeceğini gösterir, ii. Veri hareketleri arasındaki ilişkilerin neler olduğunu açıklar, iii. Verinin belirli bölgelerde nasıl saklanacağını gösterir.

Yanıt Açıklaması: Kavramsal Taslak (Blueprint): Fiziksel bir nesnenin nasıl yapılacağını ya da oluşturulacağını gösteren ayrıntılı plandır. Veri Yaşam Döngüsü (Data Life Cycle): Sistem içinde gerekli olduğuna karar verilen verilerin dış dünyadan toplanmasından, eskimesine veya veriye ihtiyacın ortadan kalkmasına kadar geçen süreçtir. Soyut Aktör (Abstract Actor): Kullanım durum diyagramlarında, birden fazla aktöre ait olabilecek ortak özellikleri taşıyan en temel aktördür. Genişletme İlişkisi (Extends Relationship): Bir kullanım durumun yeni işlevler kazandırılması amacıyla başka bir kullanım durum ile ilişkilendirilmesidir. Eklenti Kullanım Durum (Extension Use Case): Birden fazla kullanım durumda yer alabilecek ortak işlevleri içeren kullanım durumdur.

Yanıt Açıklaması: Genişletme ilişkisi, bir kullanım durumun başka kullanım durumları ile ilişkilendirilerek yeni işlevler kazandırılması amacıyla gerçekleştirilir. Bir kullanım durum çoğu zaman birkaç adımdan oluşan karmaşık işlevler içerebilir. Bu karmaşık işlevler, kendi alt kullanım durumlarına ayrıştırılarak eklenti kullanım durumlar elde edilir. Böylelikle bir kullanım durum genişletilmiş olur. Bir kullanım durum birden fazla eklenti kullanım durum ile ilişkili olabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kapsülleme kavramı, nesne tabanlı sistemler ile ilişkilidir. Kapsülleme, nesneleri, nesnelerin özniteliklerini belirten verileri ve kendi verileri üzerinde işlem gerçekleştiren fonksiyonları bünyesinde barındırır.

Yanıt Açıklaması: Sistem geliştirmede genel olarak dört farklı tipte VAD kullanılır. Mevcut sistem analiz edilip, mevcut fiziksel VAD elde edilir. Fiziksel VAD’a bağlı olarak mevcut mantıksal VAD oluşturulmaya başlanır. Daha sonra mevcut mantıksal VAD’a yeni özellikler eklenerek ö nerilen mantıksal VAD elde edilir. Son olarak yeni geliştirilen (ya da iyileştirilen) sistem için önerilen fiziksel VAD oluşturulur.

Yanıt Açıklaması: Bilgi Mühendisliği: Bu yaklaşım, bilgi sistemlerinin planlama, analiz ve tasarımı için kullanılan, model güdümlü ve veri merkezli ancak sürece duyarlı bir yaklaşımdır. Bilgi mühendisliği modelleri, sistemin veri ve süreçlerini gösteren ve bunları eş uyumlu hâle getiren resimlerdir. Bu yaklaşımda, veri model diyagramı en çok kullanılan araçtır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Nesne tabanlı analiz, aşağıda sıralanan üç aşamada gerçekleştirilir: • Sistem fonksiyonlarının modellenmesi • Nesnelerin saptanması ve tanımlanması • Nesnelerin düzenlenmesi ve ilişkilerinin tanımlanması

Yanıt Açıklaması:

Yanıt Açıklaması: Davranışlar (behaviors), bir nesnenin yapabildiği şeyleri belirtir ve nesnenin verileri üzerinde işlem yürüten fonksiyonlar olarak gerçeklenir.

Yanıt Açıklaması: Bazı model tabanlı tasarım yaklaşımları şu şekilde tanımlanabilir: Modern Yapısal Tasarım Bilgi Mühendisliği Prototipleme Nesne Tabanlı Tasarım

Yanıt Açıklaması: Süreç mantığını modelleme yöntemi olarak yapısal dil yöntemi kullanıldığında aşağıdaki kurallara uyulması faydalı olacaktır: i. Sıralı (ardışık) işlemler, karar işlemleri, durum kontrolleri ve döngü (tekrarlama) işlemleri için oluşturulmuş dört temel yapı bloğu kullanılmalıdır. ii. Kolay okunabilir olması amacıyla girintili yazılmalıdır. iii. Süreç kurallarını tanımlayıcı özellikte sınırlı sayıda kelime kullanılmalıdır

Yanıt Açıklaması: Ekleme ilişkisi, bir kullanım durum içindeki adımların diğer kullanım durumlarda da yer almasıyla meydana gelen ilişkidir. Ana amaç, ortak işlevlerin sistem içindeki tüm bileşenlerde aynı şekilde tanımlanmasıdır. Böylelikle bu işlevlerin tekrar kullanılabilirliği sağlanmaktadır. Şekil 5.5’te hastane bilgi sisteminde kayıtlı hasta tahlil verirken önce sıra numarası almalı sonrasında da kan vererek tahlil verme durumunu tamamlamalıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Veri akışının diyagramda kullanılmasında aşağıdaki kurallara uyulması gerekmektedir. i. Veri akışı, semboller arasında sadece tek yönde gerçekleşir. Süreç ve veri deposu sembolleri arasında güncelleme öncesi yapılan bir okumayı göstermek amacıyla her iki yönde de akış olabilir. Ancak, okuma ve güncelleme genellikle farklı zamanlarda gerçekleştiğinden iki ayrı ok ile ifade edilir. ii. Veri akışındaki ayrılma (çatallanma) aynı yerden ayrılan ortak verinin iki veya daha fazla süreç bileşenine, veri deposuna ya da haricî varlığa hareket ettiğini gösterir. Genellikle aynı verinin farklı kopyalarının farklı yerlere gittiğini ifade etmek için kullanılır. iii. Veri akışındaki birleşme, herhangi iki veya daha fazla farklı süreç, veri deposu veya haricî varlıktan tam olarak aynı verinin geldiği anlamına gelir. iv. Veri akışı çıkış yaptığı süreç bileşenine doğrudan geri dönemez. En azından bir sürecin veri akışını işlemesi, başka bir veri akışı üretmesi ve orijinal veri akışının başlangıç sürecine bundan sonra dönmesi gerekir. v. Veri deposuna giden veri akışı, veriyi güncelleme (silme veya değiştirme) anlamına gelir. vi. Bir veri deposundan gelen veri akışı, veriyi almak veya kullanmak anlamına gelir. vii. Veri akışı isim ya da isim tamlaması olarak tanımlanır. Veri akışları birlikte tek bir paket olarak hareket edebilir. Bu durumda tek bir ok üzerinde birden fazla veri akış ismi bulunabilir.

Yanıt Açıklaması: Veri modelleme, sistemdeki paydaşlar için gerçek dünya ihtiyaçlarının daha kolay anlaşıl­masını sağlayan bir yöntemdir. Kullanım durum bölümünde, bir bilgi sistemi tasarımı için işlevsel gereksinimlerin nasıl tanımlanacağı anlatılmıştı.

Yanıt Açıklaması: Nesne tabanlı teknolojiler Bileşen tabanlı geliştirme modelinin teknik çerçevesini oluşturur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir karar ağacında en soldaki başlangıç noktasına kök (root) adı verilmektedir. Koşullara bağlı olarak dallanan karar ağacının en sağında ise uygulanacak eylemin ne olduğunu gösteren yaprak (leaf) yapıları bulunmaktadır. Doğru cevap A'dır.