Web Okuryazarlığı

Yanıt Açıklaması: Sosyal medyayı aşağıdaki özellikleri barındıran çevrim içi medyanın yeni bir türü olarak algılamak gerekir (Mayfield, 2008). Bunlar sırasıyla; katılımcılık, açıklık, konuşma, topluluk olma ve bağlantılılık özelliğidir. • Katılımcılık: Sosyal medya ilgili olan her katılımcının katkı sağlaması ve geri bildirimde bulunması için kişiyi cesaretlendirir. • Açıklık: Birçok sosyal medya servisi geribildirim ve katılıma açıktır. Bu servisler kullanıcıları oylama, yorum yapma ve bilgi paylaşıma gibi konularda cesaretlendirir. Erişim ve içeriğin kullanımı gibi konularda çok nadiren engel bulunur. Örneğin şifre ile erişimli içerik pek hoş karşılanmaz. • Konuşma: Geleneksel medya tek yönlü yayına (içerik aktarımı ya da dinleyiciye bilgi ulaşımı) olanak sağlarken, sosyal medya çift yönlü konuşmaya olanak tanıması bakımından daha iyidir. Topluluk: Sosyal medya topluluklara çabuk ve etkili bir oluşum için izin verir. Topluluklar da böylece ortak değerleri olan sevdikleri fotoğraf, politik değerler, favori TV şovları gibi şeyleri paylaşırlar. • Bağlantılılık: Sosyal medyanın birçok türü, bağlantılı işler gerçekleştirir. Örneğin diğer sitelere, araştırmalara ve insanlara bağlantı verilmesi gibi.

Yanıt Açıklaması: İletişim becerileri: Bireylerin, sosyal medya aracılığı ile diğer insanlarla etkileşime girmesine izin veren becerileri ifade etmektedir. Sosyal medya araçları başkaları ile iletişime girmek için yeni fırsatlar sunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Daha önce hiçbir şekilde yayımlanmamış ve sahibi dışında sınırlı hâlde birkaç kişinin bilgisinde olan bir eser (veri tabanı ve site de dâhil olmak üzere) İnternet üzerinde yayımlandığı durum hukuken “umuma arz” olarak değerlendirilmektedir ve umuma arz hakkı tamamen eser sahibine ait olmaktadır. Bir yazı web sitesinde paylaşıldığı an bu hukuken “umuma arz” dır. Umuma arz konusunda eser sahibi üçüncü kişilere yetki verme hakkına sahiptir. Eser sahibi tarafından verilen bir onay sonrasında bile eser sahibi maddi ve manevi haklarından feragat etmiş sayılmamaktadır. Yani Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu tarafından kendisine verilmiş olan tüm haklardan yararlanmaya devam etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Farklı sosyal medya araçlarını kullanabilmek için gerekli olan beceriler, işletme becerileridir. Dijital araçlarla yazılımsal ve donanımsal olarak nasıl başa çıkılacağının temel bilgisini barındırır.

Yanıt Açıklaması: "Sosyal medya uygulamasını kullanabilme ve çalıştırabilme yeterliliği, paylaşılan bilgiyi değerlendirebilme durumu" olarak ifade edilen yeterlik "beceri" kapsamında değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Yaratıcı Beraberlikler (Creative Commons - CC) kâr amacı gütmeyen, telif hakları alanında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir düşünce hareketi ve organizasyonudur. Yaratıcı beraberlikler lisansı, telif hakkı bulunan bir eserin veya çalışmanın ücretsiz olarak dağıtılmasını sağlayan bir çeşit kamu lisansıdır. Yaratıcı Beraberlikler amacına ulaşmak için sanatçılara ve genel olarak tüm eser sahiplerine, yasanın kendilerine tanıdığı kimi hakları kamuyla paylaşabilmelerine imkân verecek, özel olarak hazırlanmış telif lisansı sözleşmeleri önermektedir. Özgür Yazılım Vakfı tarafından daha önce meydana getirilen GNU Genel Kamu Lisansı (GNU GPL) metinlerini temel alan bu sözleşmelerin özelliği, yaratıcı kişilere, telif hakkından tamamen feragat etmeksizin eserlerini paylaşıma açmalarına imkân tanımasıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçeye yemleme (oltalama) olarak çevrilen, Pishing “Password” (Şifre) ve “Fishing” (balık avlamak) sözcüklerinin birleştirilmesi ile oluşturulan bir saldırı çeşididir. Yemleme bilgi ve iletişim teknolojileri kullanılarak kullanıcı adı, şifre ve kredi kartı bilgilerini gerçek gibi görünen kurum ya da kuruluşlardan sanki bu bilgiler isteniyormuş gibi bir his uyandırılmaya çalışarak bilgilerin elde edilmesi yöntemidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Duvar/Zaman Tüneli: Burası fotoğraf yüklemeleri, katılmış olunan etkinlikler, eklenen arkadaşlar gibi üyelerin son güncellemelerinin sergilendiği bölümdür. Zaman tüneli yeni bir Facebook özelliği olup Duvar özelliğinin yerine geçecek gibi görünmektedir. Duvar üzerinde önceki etkinlikleri görmek için kullanıcılar sonsuz gibi görünen kaydırma çubuğunu kullanabilir. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Telif hakkı pek çok eser türünün korunması için uygundur. Ancak, bazı istisnai durumlarda eserin kullanılması için izin gerekmeyebilir. Bu durumlar ise şu şekilde sıralanabilir: Güvenlik ve adli gerekçelerle kamu yararı için kullanım Mahkeme ve mevzuat kararları ile kullanım Nutuklarda kullanım Herkese açık eğitim ve öğretim gerekçeleriyle kullanım Hayır amaçlı düzenlenen gösterilerde kullanım Eğitim ve öğretim gerekçesiyle yapılan seçme ve toplama işlemlerinde kullanım Bazı bölümlerinin belirgin hâlde kaynak gösterilmesi yoluyla kullanım 24 saat sonrasında kullanma sınırlamasına uyacak şekilde günlük haberlerde kullanım Basın özetlerinde kullanım Röportaj olarak yayımlama amaçlı kullanım Kâr amacı taşımadan ve eser sahibinin menfaatlerine uygun hâlde şahsi kullanım Yasada belirtilen sınırlamalar dahilinde güzel sanat eserlerini herkese açık yerlerde teşhir amaçlı kullanım Tanıtım amaçlı kısa tespitler hâlinde kullanım

Yanıt Açıklaması: Kullanıcı yazılımının içinde ne olduğunu bilir. Üretici firma, kullanıcı kitlesini geliştirmek için büyük bir şansa sahiptir. Kullanıcı yazılımda beğenmediği kısımları değiştirmekte özgürdür. Kullanıcı, ürünün gelişmesi için üretici firmaya bağımlı kalmaz. Referans listesinde on binlerce kişi tarafından kullanılan bir programı geliştirmiş bir firma olmanın onurunu taşır.

Yanıt Açıklaması: Bir eserin çoğaltma hakkı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 22. maddesinde net bir şekilde eser sahibine verilmiştir. Dolayısıyla, doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Telif hakkı, bir eseri oluşturan kişi veya kuruluşun bunun nasıl kullanılacağına karar vermesidir. Telif hakları aslında beş temel hak grubundan oluşur. Bunlar, eseri oluşturan kişiye diğerlerinin bu eseri nasıl kullanabileceğine karar vermesine izin verir. Eseri oluşturanlar; Basılı, fotokopi ya da elektronik kopya olarak kimin çalışmaları kopyalayabileceğini, Eserin bir bölümünü veya tümünü kullanarak ister bir eserin yeni versiyonları ister uyarlamaları olan türevlerini, Bir kitabevinde veya bir web sitesinde olduğu gibi eserlerin kopyalarını, Çalışmaları halka açık olarak örneğin bir sanat galerisinde veya bir web sitesinde göstermeyi, Çalışmaları iş, bir oyun, müzik parçası, bale veya başkaları tarafından yapılabilecek herhangi bir şeyse halka açık olarak gerçekleştirmeyi kontrol edebilirler.

Yanıt Açıklaması: Farklı birçok filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, Web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır.

Yanıt Açıklaması: Site Güvenliği: Bilgi güvenliğinin teknolojik yönleri, en sık karşılaşılan saldırı noktalarıdır. Kurum sitesi güçlü güvenlik önlemleri uygulamıyorsa, bir saldırgan bilgileri depolayan veri tabanlarına uzaktan erişebilir.

Yanıt Açıklaması: Sahte yazılımlar:Bilgisayardaki dosyaları silerek bilgisayarı çökertmez.Bilgisayarı yavaşlatır veya dosyaları bozar.

Yanıt Açıklaması: Bant Genişliği: İnternet gibi veri haberleşme ortamlarında akabilecek maksimum veri hızını belirtmede kullanılır. Ölçü birimi bps (bit per second) olarak ifade edilir. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Telif hakları mutlak hak niteliğine sahiptir. Telif hakları herkese karşı ileri sürülebilir. Ancak toplum menfaatinin korunması gibi nedenlerle bu mutlak hakka çeşitli sınırlamalar getirilmiştir. Mutlak hakka getirilen sınırlandırmalar: Kamu düzeni, genel ahlak, kamu yararı gibi sebeplerle getirilen sınırlamalar ve hususi menfaat (şahsi kullanım vs.) yararına getirilen istisnalardan oluşmaktadır. Örneğin, bir eserin kâr amacı güdülmeksizin, şahsi kullanım amacıyla çoğaltılabilmesi mümkündür. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Misenformasyon, gerçek bir bilginin eksik, yanlış ya da yanlı bir şekilde iletilmesidir. Bilginin tümünü vermeyerek yanlış yönlendirmedir. Kasıtlı veya kasıtsız, bilinçli veya bilinçsiz olabilir.

Yanıt Açıklaması: Güvenirlik, bilgiye ulaştığınız sitenin menşei, diğer bir ifadeyle bilgiyi kimin yayımladığı ile ilgilidir. Güvenirliğini belirleyen temel unsurlar; 1. Yazar, geliştirici, tasarımcı, editör gibi web sayfası ile herhangi bir şekilde bağlantısı olanların kendi alanlarında uzmanlığı ve itibarının yüksek olması, 2. Sitedeki söylem ve içeriklerin ön yargı ve çelişki içermemesi, 3. Yansız olması, konuyu tüm yönleri ile ele almasıdır.