Web Okuryazarlığı

Yanıt Açıklaması: Lisans genel olarak üretilen bir ürünün sunduğu tüm özellikleri ile kullanma hakkıdır. Satın alınan lisans, ait olduğu ürün ile ilgili, sizin neleri yapabileceğinizi ve ne gibi kısıtlamalarınız olduğunu gösteren belgedir. Bu belge kullanıcıya hem sözleşme şeklinde hem de ürün kurulumu sırasında kabul etmesi için sunulur.

Yanıt Açıklaması: Telif haklarının başlıca özellikleri şunlardır: Telif hakkının doğması için tescile gerek bulunmamaktadır. Telif hakları soyut niteliğe sahiptir. Telif haklarında ülkesellik ilkesi geçerlidir. Koruma hangi ülkede talep ediliyorsa koruma şartları o ülke mevzuatına göre belirlenir. Mutlak hak niteliğine sahiptir. Ancak toplum menfaatlerinin korunması gibi nedenlerle bu mutlak hakka çeşitli sınırlamalar getirilmiştir. Fikri mülkiyet hakları belli bir süre boyunca korunurlar. (Fikir ve sanat eserlerinde 70 yıl vs.) Fikri ürünler özel kanun, tüzük ve yönetmelikler çerçevesinde düzenlenmektedirler.

Yanıt Açıklaması: URL Adresi: İnternet’te belge, resim, video gibi bir kaynağa rastgelen anlamlı ya da anlamsız bir karakter dizgisidir. URL Adresleri, daha yaygın tabirle web adresleri, genellikle İnternet tarayıcılarının adres kutusunda gösterilir.

Yanıt Açıklaması: Patent veya marka gibi soyut bir mülkiyetin belli bir süre için kullanım hakkını bir telif ücreti karşılığında başka bir firmaya satılması lisanslama şeklinde ifade edilir. Dolayısıyla doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal medyayı aşağıdaki özellikleri barındıran çevrim içi medyanın yeni bir türü olarak algılamak gerekir. Bunlar sırasıyla; katılımcılık, açıklık, konuşma, topluluk olma ve bağlantılılık özelliğidir

Yanıt Açıklaması: İstemci: İnternet veya ağ üzerinde, sunucu bilgisayarlardan hizmet alan kullanıcı bilgisayarlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilgisayar virüsü, bulaştığı bilgisayarda kendini çoğaltma ve çalıştırma işlemlerini gerçekleştirir. Bilgisayar virüsünün popüler bulaşma yollarından birisi virüs kapmış bilgisayar programlarıdır.

Yanıt Açıklaması: İnternet üzerinden yapılan hak ihlallerinde, ihlali yapanın tespiti ve bu ihlalin önlenmesi oldukça zor olmaktadır. Diğer seçenekler doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Güvenirlik, bilgiye ulaştığınız sitenin menşei, diğer bir ifadeyle bilgiyi kimin yayımladığı ile ilgilidir. Güvenirliğini belirleyen temel unsurlar; 1. Yazar, geliştirici, tasarımcı, editör gibi web sayfası ile herhangi bir şekilde bağlantısı olanların kendi alanlarında uzmanlığı ve itibarının yüksek olması, 2. Sitedeki söylem ve içeriklerin ön yargı ve çelişki içermemesi, 3. Yansız olması, konuyu tüm yönleri ile ele almasıdır. Buna karşın, bilginin diğer kaynaklardan doğrulanabilmesi doğruluk ölçütü ile; bilginin yeni olması ise güncellik ölçütü ile ilgilidir. Dolayısıyla, doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Öğretmen “telifli materyal” sözüyle, öğrencisine diğer insanların sözlerinin, video kayıtlarının, ses kayıtlarının veya görüntülerinin kullanıldığını hatırlatmaktadır. Öğrencinin slayt sunusunda diğer insanların çalışmalarını izinsiz olarak kendi çalışması gibi kullandığını vurgulamaktadır. Peki telif hakkı dediğimiz şey nedir? Telif hakkı web sayfalarında, DVD, film, kitap vb. dijital dokümanlarda “copyright 2016” ya da “© 2016” gibi ifadeler ile eseri oluşturan kişi veya kuruluşun bunu nasıl kullanılacağına karar vermesidir.

Yanıt Açıklaması: CC lisansı eser sahibine hangi hakları elinde tutmasını istediğine karar verme imkânı sağlar.

Yanıt Açıklaması: Creative Commons (kısaca CC) kâr amacı gütmeyen, telif hakları alanında esneklik ve paylaşımı yaygınlaştırmak amacıyla kurulmuş bir düşünce hareketi ve organizasyonudur. Creative Commons amacına ulaşmak için sanatçılara ve genel olarak tüm eser sahiplerine, yasanın kendilerine tanıdığı kimi hakları kamuyla paylaşabilmelerine imkân verecek, özel olarak hazırlanmış telif lisansı sözleşmeleri önermektedir. 21. yüzyıla kadar telif haklarında alışılagelmiş “tüm hakları saklıdır” yerine, “bazı hakları saklıdır” sloganını benimsemiştir.

Yanıt Açıklaması: "by-nc-nd"  lisansına sahip bir eser için sağlanması gereken üç şart vardır:  İlki, eserin tüm kopyalarında eserin ilk sahibinin belirtilmesi; ikincisi, eserin hiçbir kopyası ya da eserden üretilmiş yeni eserlerin hiçbirisinin ticari ortamda kullanılmaması; üçüncüsü ise, esere dokunulmaması ve özgünlüğünün korunmasıdır. Eserin tüm kopyalarında ya da eserden üretilmiş yeni eserlerde de aynı lisansın kullanılmaya devam edilmesi şartı ise; "by-nc-sa" lisansına sahip eserler için aranır. Dolayısıyla, doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaratıcı beceriler yeni, özgün, anlamlı, etki - leyici ve yaratıcı medya içeriği oluşturmaya olanak tanıyan becerilerdir. Bir web sayfa - sının geliştirilmesi, YouTube videosunun hazırlanması, web günlüğüne yazılmış bir metin örnek olarak verilebilir. Medya içe - riğinin geliştirilmesinin yanı sıra, hedef kit lenin dikkate alınması, eserin özgünlüğü de bu becerilerin bir parçasıdır.

Yanıt Açıklaması: Üç temel eleştirel okuryazarlık ilkesi vardır. İlki; çok yönlü bakış açıları kullanarak metinde yer verilmeyen veya çekinik kalmış olan şeyleri hayal etmek ve düşünmektir (I). İkincisi; özellikle güç açısından farklılıkları içeren ilişkileri incelemek ve çözümlemedir (II). Üçüncüsü; toplumsal adalet için harekete geçmek amacıyla okuryazarlık uygulamalarını kullanmaktır (III). Buna göre soruda verilenlerden hepsi temel eleştirel okuryazarlık ilkeleri arasında yer almaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bazı siteler genelde kullanıcıların sonraki ziyaretlerini anımsamak ve buna bağlı olarak karşılama mesajı ya da içerik, reklam göstermek için çerez bilgisini kullanırlar.

Yanıt Açıklaması: Linkedin, kullanıcıların profesyonel olarak iş ve kariyer amaçlı paylaşımlarını gerçekleştirebildiği bir sosyal medya ortamıdır.

Yanıt Açıklaması: Web günlükleri oluşturulma nedenlerine göre Kişisel, Temasal, Topluluk ve Şirket günlükleri olmak üzere birkaç türden oluşmaktadır. • Kişisel Günlük: Kişilerin günlük yaşamında yaşadıkları olayları, karşılaştıkları durumları okurlarıyla paylaşmak için oluşturdukları web günlüğü türüdür. • Temasal Günlük: Sadece belirli bir alanda yazılan yazıların yer aldığı, belirli bir konuda uzman kişilerin düzenlediği web günlükleridir. Örneğin; pazarlama, politika, yemek, fotoğraf temalı web günlükleri. • Topluluk Günlükleri: Üyelik sistemine sa hip olan ve bu üyelerin yazdıkları gönderilerden oluşan günlüklerdir. • Şirket Günlükleri: Şirketlerin kendileri ile ilgili haber ve duyurularını daha samimi şekilde herkese açtıkları günlük sistemleridir. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: DNS Sunucusu ; alan  ad ve adreslerini IP denilen rakamlara çeviren sunucu hizmetidir. Bilgisayarlar ikili sayı sistemi ile çalıştığından www.alanadi.com gibi bir adresi tarayıcımıza yazdığımızda DNS sunucusu bu alan adının sayı karşılığını bulur ve iletişimi bu şekilde kurar. Güvenlik Duvarı ; bir kural kümesi temelinde ağa gelen giden paket trafiğini kontrol eden donanım ya da yazılım tabanlı ağ güvenlik sistemidir. Farklı birçok filtreleme özelliği ile bilgisayar ve ağın gelen ve giden paketler olmak üzere İnternet trafiğini kontrol altında tutar. IP filtreleme, port filtreleme, Web filtreleme, içerik filtreleme bunlardan birkaçıdır Çerez ; internette gezinirken web sunucu tarafından web tarayıcı aracılığı ile bilgisayara kaydedilen, sunucudan yapılan ek istemler sırasında tekrar sunucuya gönderilen bilgidir. Bazı siteler genelde kullanıcıların sonraki ziyaretlerini anımsamak ve buna bağlı olarak karşılama mesajı ya da içerik, reklam göstermek için çerez bilgisini kullanırlar. Sunucu ; bilgisayar ağlarında, diğer ağ bileşenlerinin (kullanıcıların) erişebileceği, kullanımına ve/veya paylaşımına açık kaynakları barındıran bilgisayar birimidir. HTML ise; zengin metin işaretleme dili olarak Türkçe’ye çevrilen ve İnternet’te gezilen web sayfalarının hazırlanmasında kullanılan en temel düzeyde bir metin işaretleme dilidir. Dolayısıyla doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1995 yılının başında web günlüğünün ortaya çıkışı ile birlikte, dünyanın en çok kullanılan anlık mesajlaşma programlarından biri olan ICQ yaygınlaşmaya başlamıştır. 1997 yılında ilk sosyal medya sitesi olarak kabul edilen “Six Degrees” web sitesi adını Altı Derece Uzak teorisinden etkilenerek almış ve 2001 yılına kadar devam etmiştir. Doğru Cevap B'dir.