Web Okuryazarlığı

Yanıt Açıklaması: Çeşitli web siteleri tarafından yayınlanan içeriklerin tek bir ortamdan topluca izlenebilmesine olanak sağlayan içerik besleme uygulaması RSS, web sitelerinin kendi aralarında işbirliği yapmak amacıyla SOA, XML, Web Hizmetleri (WebService), katılımı ve kullanımı kolaylaştırmak amacıyla grafik bileşenler (widget) ve AJAX ile programcılar tarafından geliştirilen bir uygulamaya ait yeteneklerin, başka bir uygulamada da kullanılabilmesine olanak sağlayan API (Application Programming Interface) uygulama arayüzleri gibi çözümler bu dönemde ortaya çıktı ve yaygınlaştı.

Yanıt Açıklaması: Birinci dalga okuryazarlık, alfabeye dayalı okuryazarlık anlayışıdır. İkinci dalga okuryazarlık işlevsel (fonksiyonel) okuryazarlık hareketidir. Üçüncü dalga okuryazarlık eleştirel okuryazarlık hareketidir. Dördüncü dalga okuryazarlık yeni okuryazarlık hareketidir.

Yanıt Açıklaması: HTML kodları < ve > işaretleri arasına yazılır. Bu kodlar HTML etiketleri olarak da adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Her web sayfasının URL olarak adlandırılan benzersiz bir adresi vardır. Ancak yerel bir bağ oluşturulduğunda (aynı sitedeki bir belgeden diğerine olan bağ) kendisine bağ oluşturulan belgenin URL’si genellikle belirtilmez, bunun yerine geçerli belgeyi ya da sitenin kök klasörünü temel alan göreceli bir yol belirtilir. Doğru Cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Web 4.0 nesnelerin ağı , insanların ve makinelerin ortak bir şekilde kendi aralarında ve birbirleriyle güçlü, sağlam bir bağ kuracağı ve akıllı etkileşimler gerçekleştirebileceği ağ yaklaşımı ön plandadır. Günlük hayatımızda kullandığımız birçok farklı nesne ile sahip oldukları algılayıcılar (RFID, NFC, sensörler) üzerinden farklı iletişim teknikleriyle (Wifi, Wimax, Zigbee, Bluetooth, Kızıl Ötesi) bilgi alışverişi yapabilmekte, isteklerimiz için konuşabilmek-tedir. Web 4.0 ile bu özel iletişim kuralları içindeki okuma/yazma etkileşiminin ötesinde, ağda Web 3.0’daki anlamsal sürece dâhil olarak, bağlama özgü kararlar alınabilmekte ve sürekli etkileşim hâlinde olunarak yeni bir web anlayışından söz edilmektedir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kişilere veya kitlelere ulaşmak için kullanılan her türden sözlü, yazılı, basılı, görsel metin ve imgeleri içeren geniş bir iletişim araçları yelpazesini ifade eden kavram medyadır. Diğer seçeneklerde de bu ifadeyle kesişen noktalar olsa da, ifadeyi tamamen kapsamamaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Teknolojinin temel kavramları; sistemler, kaynaklar, gereklilikler, optimizasyon ve fayda-maliyet dengesi, süreç ve kontrollerdir. Maddelenen bütün seçenekler bunların arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Çevrimiçi okumayı etkili kılacak şekilde ağın temel yapısını anlayabilmesi için “gezinme (navigate)” kavramı kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Grafiğe dayalı ilk tarayıcı aşağıdakilerden Mosaic'tir.

Yanıt Açıklaması: Düzenleme, içeriklerin belli bir amaca yönelik olarak bir araya getirilerek oluşturulması, organize edilmesi ve paylaşılması yoluyla erişilebilir kılınmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Web 2.0 sağladığı iletişim ve etkileşim olanakları sayesinde buna aracı olan ortamları “sosyal medya (ortamlar)” ve bu ortamların araçları da “sosyal ağ uygulamaları” olarak isimlendirildi. Bu dönem, sosyal paylaşım ağları (social networks), web günlükleri (weblogs), yer imleri (bookmarks), etiketleme (tagging), resim paylaşım hizmetleri (photo sharing services), yayıncılık araçları (RSS), oynatıcı ve video yayın abonelikleri (podcast ve videocasts), web tabanlı özgür ansiklopediler (wiki) gibi bir işbirliği etrafında toplanan kullanıcıların web tarayıcı üzerinden sayfalar oluşturmasına, düzenlemesine ve bu sayfaları birbirine bağlamasına olanak sağlayan çevrimiçi iletişim, paylaşım ve etkileşim araçları gelişim gösterdi.

Yanıt Açıklaması: Yeni okuryazarlıkların ortaya çıkışındaki tetikleyici unsur, 1990’lı yıllardan itibaren gelişimi hız kazanan bilgi ve iletişim teknolojileridir. Bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişme ile okuryazarlık kavramı alfabe ve kâğıt temelinden sıyrılmıştır. Yazılı metin dışında da görselleri kullanarak anlam oluşturma süreci ortaya çıkmıştır. Özellikle 1990’lı yılların başlarından itibaren bilgisayar teknolojilerinin ve elektronik iletişim araçlarının günlük yaşam içerisinde önemli bir yer edinmesiyle birlikte okuryazarlık anlayışı söz konusu araçlarla üretilen gerek görsel, gerek işitsel, gerekse metin tabanlı bilgiyi okuma, yorumlama, anlamlandırma ve üretme boyutunu kapsayacak şekilde genişlemeye başlamıştır. Ayrıca okuryazarlığın anlamı hangi konuya değinildiğine göre de göstermektedir (Williams, 2009). Yeni okuryazarlıklar; hangi konu ile ilgili ise o konuya dair erişim, analiz, üretim, değerlendirme süreçlerini ve bu süreçlerle ilgili becerileri kapsamaktadır. Günümüzde herhangi bir alandaki bilgi; ses, müzik, durağan yahut hareketli görüntü ve etkileşimli ögeler da barındırabilir. Bu nedenle okuryazarlık kavramı sadece yazı boyutundan sıyrılmış söz konusu işitsel ve görsel öğeleri de kapacak şekilde çok boyutlu hâle gelmiştir. Bilgi; metin, ses, görüntü ya da bu ortamların bir arada kullanıldığı çokluortamlar aracılığıyla sunulabilir. Bilginin çoklu ortamda sunumu yapabilmek için metin, ses, görüntüyü bir araya getirerek kompozisyon oluşturacak temel kuralları bilmek ve ilgili teknik beceriye sahip olmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Verilen bilgi sentezlemeye aittir.

Yanıt Açıklaması: İlk olarak 90’lı yılların başında dosya sunucusundaki aranan dosyaları bulmaya yarayan ilk arama motoru “Archie” adı ile kuruldu. Sonrasında, dağınık noktalardaki dokümanlara menü temelli bir arayüz yardımı ile ulaşılmasını sağlayan “Gopher” ile listelerdeki siteler üzerinden arama yapılabilen bir servis ortaya çıktı. Web sitelerinin bilgilerini kullanarak kendi web sitesi açıklamalarını girmelerine imkân sağlayan “Aliweb” gibi uygulamalar hayata geçirildi.

Yanıt Açıklaması: Web 3.0 anlamsal ağ (semantic web) kavramı ile özdeşleşerek makinelerin okuyup, anlayıp, yorumlayabileceği bir sistem olarak kurgulanmıştır. İnternet aracılığıyla erişebileceğimiz sınırsız bilgi birikiminin bizler için makineler tarafından anlamlandırılmasına yönelik olarak insan ve makinelerin kullanabileceği ortak dil ve bağlama yönelik çalışmalarla gündeme gelmiştir. Cihazlar arası etkileşimle kullanıcının kontrolü dışında çeşitli veri kaynaklarından elde edilen bilginin analiz edilmesi, bütünleştirilmesi ve bağdaştırılmasından söz edilmektedir. Bu durumda makinelerin, insanlarda olduğu gibi bilgileri hafızaya alması, işleyip istek ve ihtiyaçlarımıza yönelik çözümlere dönüştürüp en uygun olanını bize sunması hedeflenmektedir.

Yanıt Açıklaması: ITEA'ya göre teknoloji okuryazarlığının teknolojinin doğasını anlama, teknoloji ve toplum arasındaki ilişkiyi anlama, tasarım süreçlerini anlama, teknoloji kullanma becerileri ve teknoloji seçebilme becerileri olmak üzere beş alt boyutu bulunmaktadır

Yanıt Açıklaması: Bilgi erişim terimi, ilk olarak Calvin N. Mooers tarafından 1950 yılında kullanılmış ve ardından 1952 yılında Mortimer Taube tarafından bilginin sistematik hale getirilerek erişilebilir olmasını olanaklı kılan bağlantılı dizinler (coordinate index) kavramı ile günümüzde sorgulama aşamasında kullanılan “boolean mantığı” ve “boolean operatörleri” olarak bilinen VE (AND), VEYA (OR), DEĞİL (NOT) yaklaşımı ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: İnternet fikri ilk olarak 1969 yılında ABD’nin savunma sistemi ARPANET (The Advanced Research Projects Agency Network) projesi kapsamında dört ayrı üniversitedeki ana bilgisayarların birbirine bağlanması ile hayata geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sentezleme, bireyin soru ve sorunlarını sistematik olarak çözmesinde ağ üzerinde yer alan niteliği belirsiz ve niceliği artan bilgiyi kullanma sürecinde doğru ve etkin adımlar atmasına yönelik bir beceridir.

Yanıt Açıklaması: Ağda gizliliğin ve sayısal kimliğin yönetimi işlemine koruma denir.