Bireysel İş Hukuku

Yanıt Açıklaması: Bireysel iş ilişkileri hukukumuzda esas itibariyle, İş Kanunu, Deniz İş Kanunu, Basın İş Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu tarafından düzenlenmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Çırak ve aday çırağın eğitimi sırasında işyerinde meydana gelecek iş kazasından işveren sorumludur (3308 s. Kanun m.25, f.2). Yine çıraklar 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun iş kazası ve meslek hastalığı sigorta dalından yararlanır (SSGSSK m.5, f.1/b).

Yanıt Açıklaması: İşin yapıldığı yer, mal veya hizmet üretimine ilişkin teknik amacın takip edildiği yer olarak tanımlanır ve iş yerinin temelinde yer alır.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’nun 2. maddesi uyarınca işçi çalıştıran gerçek veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara işveren denir. Şirket, dernek, vakıf gibi özel hukuk tüzel kişileri işveren olabileceği gibi üniversite, belediye, devlet gibi kamu tüzel kişileri de işveren olabilir.

Yanıt Açıklaması: Sır niteliğindeki bilgilerin işçi tarafından kendi yararına kullanılması yanında bir başkasına açıklanması da madde kapsamında yasaklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Devletin işçi ile işveren arasındaki sözleşme ilişkisine müdahalesinin gerisinde toplumda işçi kesiminin sayıca artması ile ortaya çıkan sorunlar, işçi sendikalarının baskısı, sosyalizmin işçi kesimi arasında yayılmasını engelleme, demokrasinin yaygınlaşması ve genel oyun kabulü gibi pek çok neden yatmaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İşveren vekili olan kişi ile işveren arasında bir temsil ilişkisi vardır. İşveren vekili, işveren adına emir ve talimatlarla işyerinin yönetiminde görev alır.

Yanıt Açıklaması: Bağlayıcılık kazanan bir iç yönetmelikte işçi aleyhine esaslı değişiklik yapmak isteyen işveren bu durumu işçiye yazılı olarak bildirmek ve altı işgünü içinde işçinin yazılı kabulünü almakla yükümlüdür.

Yanıt Açıklaması: Bireysel İş Hukuku; İş Kanunu, Basın İş Kanunu, Deniz İş Kanunu ve Türk Borçlar Kanununda düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kanunu’nda yer almayan “Teslim ve Hesap Verme Borcu” düzenlenmiştir. Esasen sadakat borcu kapsamına dâhil olan borç, İsviçre Borçlar Kanunu’na paralel olarak açıklayıcı nitelikte olmak üzere Kanun’a alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Özen borcu, işçinin işi ifasında kendisinden beklenen her türlü dikkati, itinayı ve irade gücünü kullanmasını ifade eder.

Yanıt Açıklaması: İş Kanunu’nun 32. maddesinin son fıkrasına göre, “Ücret alacaklarında zamanaşımı süresi beş yıldır”. Bu süre iş sözleşmesinin devamı süresince işler.

Yanıt Açıklaması: İş sözleşmesi bir kamu hukuku sözleşmesi değildir.

Yanıt Açıklaması: İş hukuku sanayi devrimiyle doğmuştur. Yeni bir toplumsal sınıf olarak işçi sınıfı ortaya çıkmıştır. İ şçi ile işveren arasındaki ilişkinin hukuki yapısı Fransız Devrimi sonrası oluşan düşünsel ortamda, özgürlük ve eşitlik değerleri çerçevesinde şekillenmiştir. İkin­ci Dünya Savaşı sonrasında sendika hakkı temel haklar arasında yer almıştır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I. Yer ve Su Altında Çalıştırma Yasağı II. Gece Çalıştırma Yasağı III. Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalıştırma Yasağı

Yanıt Açıklaması: Stajyerler iş sözleşmesi ile çalışmadıkları için iş mevzuatı dışında kalırlar. Ancak işyerlerinde bulundukları sırada iş kazaları ve meslek hastalıkları riskine maruzdurlar. Bu nedenle stajyerler de İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’nun kapsamına alınmıştır (İSGK m.2)

Yanıt Açıklaması: İş mücadelesi araçları olarak grev ve lokavt toplu iş uyuşmazlıkları hukukunun inceleme alanına dâhildir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İşveren asıl işi hiç bir gerekçe göstermeksizin bölümlere ayırarak alt işverenler arasında paylaştıramaz. Yardımcı işler hiçbir sınırlama bulunmaksızın alt işverene verilebilirken, asıl iş ancak teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmesi hâlinde alt işverene verilebilir. Asıl işin teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmeksizin farklı alt işverenlere bölünmesi hâlinde Kanun özel bir yaptırım öngörmüştür. Teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektirmeksizin bir işin alt işverenlere verilmesi hâlinde bu işte çalıştırılan alt işveren işçileri baştan itibaren asıl işverenin işçisi sayılır. Bu sayede aynı işi yapan farklı alt işveren işçilerinin farklı çalışma koşulları ile çalıştırılmasının önlenmesi amaçlanmıştır. Asıl işin alt işverene verilmesine ilişkin bu sınırlama sadece özel sektör işverenleri için geçerli olup, 01.07.2006 tarih ve 5538 sayılı kanunla 2. maddeye eklenen bir düzenleme ile kanuna veya kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kurulan kamu kurum ve kuruluşları ile bunların doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin en az yüzde ellisine sahip oldukları ortaklıklarda asıl işin herhangi bir sınırlamaya tabi olmaksızın alt işverenlere verilebileceği kabul edilmiştir

Yanıt Açıklaması: Asıl işveren alt işveren ilişkisinde rastlanacak muvazaalı hâller Kanunda sayılanlarla sınırlı olmayıp bu hâller dışında genel olarak asıl işverenle alt işveren arasındaki ilişkinin muvazaalı bir işleme dayandığı iddia ve ispat edilebilir. Bununla birlikte muvazaalı bir asıl işveren-alt işveren ilişkisinde işçi başlangıçtan itibaren asıl işverenin işçisi olarak işlem görür (İK m.2, f.8). Kanunda asıl işveren ile alt işverenin birlikte sorumluluğu açısından herhangi bir süre sınırı bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bireysel İş Hukukunda kişiler şunlardır: İşçi İşveren İşveren Vekili Alt İşveren Doğru cevap E'dir.