Çağdaş Türk Edebiyatları 2

Yanıt Açıklaması: Özbekistan Cumhuriyetinin nüfusu: %88’i Müslüman, %9’u Hrıstiyan ve geride kalan %3’ü de Musevî ve Buddistler oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bu devirde Kazak edebiyatının en büyük temsilcisi Buhar’dır. Akın Buhar yazdığı siyasi-hicvi şiirleri ile Kazak halkının en değerli akınlarından biri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Stalin, Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin SSCB’nin lehine değiştirilmesi yönündeki talebini Potsdam Konferansı’nda vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Savaş sırasında taraf değiştirerek Müttefikler safına geçmiş olmasına rağmen İtalya’nın savaş sırasında uğradığı yıkım son derece ağırdı. 1943’e kadar Müttefikler tarafından bombalanan İtalya’nın sanayi tesislerinin %80’i yok edilmişti. Ekono¬mi 1938’e oranla %40 küçülürken ülkenin GSMH’sı 1911’deki düzeyine gerilemiş durumdaydı.

Yanıt Açıklaması: Çağatay edebiyatının çökme ve gerilme devri olarak bilinen 17.-19. yüzyıllar arasındaki dönemine Özbek hanlıkları devri denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1930’lu yıllarda tiyatronun gelişmesinde en çok emeği geçen Beyimbet Maylin’dir. “Bizdin cigitter, “Calbır” ve “Amankeldi” adlı eserlerinde bağımsızlık mücadelesinde kolları sıvayan gençleri anlatmıştır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Savaş döneminde Özbek edebiyatında yalnızca bir roman yazılmıştır. Aybek’in Nevaî (1944) romanı Özbek edebiyatının savaş yıllarında elde ettiği en büyük başarılardan biri olmuştur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki ilk yıllarda Özbek tiyatrosunun hayatla ilişkisi oldukça sınırlı idi. Savaştan sonra bu dönemi yansıtan karakterler yaratma eğilimi arttı. Sonuçta, dönemin meselelerine eğilen çok sayıda eser meydana getirildi. Bu dönemde uzak ve yakın geçmişe ait konular da tiyatro yazarlarının dikkatinden kaçmadı. Revşen ve Zülhumâr (Kâmil Yaşin), Alpâmiş, Mukimi (Sâbır Abdulla), ?ız ?alası (Said Nazar) gibi sahne eserleri yazılmış, bunlarda halkın hayatı, arzu ve ümitleri, mücadeleleri ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bağımsızlıktan önceki son dönem Kazak edebiyatının önemli temsilcileri İ. Esenberlin, M. Magavin, K. Segizbayev, A. Kekilbayev, S. Mukanov, E. Elimcanov, S. Cunisov, D. Ebilov, S. Smatayev, Ş. Murtaza, Z. Akışov, C. Moldagaliyev, D. Doscanov gibi yazarlardır. Kalmakan Abdukadirov ise Stalin sonrası Kazak edebiyatı temsilcilerindendir.

Yanıt Açıklaması: Fıtrat’ın önemli yönelişlerinden biri de onun ilmî eserleridir. O hem yetenekli edebiyatçı hem de güçlü bir dilciydi. “Özbek Dili Grameri” (“Sarf ve Nahv”, 1924-1930 yılları arasında on altı kere yayımlandı), “Tacik Dili Grameri” (1930) “Dilimiz” gibi dil hakkındaki makaleleri onun büyük bir dilci olduğunu gösterir. “Dilimiz” makalesinde Özbek dilinin şidddetli bir savunucusu ve koruyucusu sıfatında karşımıza çıkmaktadır

Yanıt Açıklaması: Kazakistan Cumhuriyeti’nin resmi dili Kazakça ve Rusçadır. Uygur Türkçesi Doğu Türkistan’da, Moğolca, Moğolistan’da, Kırgızca Kırgızistan’da, Özbekçe ise Özbekistan’ın resmi dilidir.

Yanıt Açıklaması: ABD ile diğer Avrupa ülkeleri arasında kurulan NATO’da ilk başta Belçika, Fransa, Danimarka, Hollanda, Ingiltere, İtalya, İzlanda, Kanada, Lüksemburg, Norveç ve Portekiz bulunmaktaydı. Türkiye ve Yunanistan daha sonra 1952’de, Federal Almanya 1955’de, İspanya 1982’ de NATO’ya üye olmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: 20. yüzyılın başından itibaren ortaya çıkmaya başlayan yeni edebî türler arasında tiyatro eserleri de göründü. Kazak Sovyet edebiyatının oluşmaya başladığı bu yıllarda B. Maylin, İ. Cansügirov, S. Mukanov gibi yazarlar roman ve şiir ile birlikte tiyatro eserleri de yazdılar. 1929 Aralık’ta yapılan Kazakistan Ölkelik Parti Komitesi’nin düzenlediği toplantıda tiyatro meselesi tartışıldı. Sosyalist gerçekçiliği gösteren, yeni devri öven piyesler yazılması tavsiye edildi. Daha evvel yazılmış olan piyesler bu şekilde sahnelenmeye başladı.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tolgav; koçaklama’yı ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Savaş ekonomisinin İngiltere’ye getirdiği en büyük yıkım ise bir za¬manların “üzerinde güneş batmayan imparatorluğu”nun, deniz aşırı topraklarından birer birer çekilmek zorunda kalışıydı. İngiliz birliklerinin 1947’de Filistin’den çe¬kilmesini Hindistan ve Pakistan’ın bağımsızlıklarını ilan etmesi izledi.

Yanıt Açıklaması: Hürriyet dönemi 1905-1920 yılları arasında olan dönemdir. Bu dönemde Kazaklar Arap alfabesini kullanmışlardır. Latin alfabesine geçiş ise 1929 yılında olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Özbekistan 1991 yılında bağımsızlığını ilan etti. Dolayısı ile 1991 yılından sonraki edebiyat “Bağımsızlık Dönemi Özbek Edebiyatı” olarak adalandırılmaktadır.