Halk Hikayeleri

Soru 1

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu’nun ideolojisini vurgulamada halk hika^yesi anlatıcıları ve araştırmacıların üzerinde yoğunlaştığı noktalardan biri değildir ?

A) Fakiri, fukarayı incitmeme

B) Zenginden alıp fakirlere dağıtma

C) Ütopik C¸amlıbel ülkesinin ideal lideri olma

D) C¸iftçilerin hamisi olma

E) Bezirga^nların mallarını dağıtma

Soru 2

Orta Zorluk

"Masalların değişen değerlerinin kişi adları ve kişilerin nitelikleri olduğunu, değişmeyen yönlerinin ise kişilerin eylemleri ile işlevleri" olduğunu saptayan masal araştırmacısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Julius Krohn

B) Kaarle Krohn

C) Lord Raglan

D) Vladimir Propp

E) C. Levi-Strauss

Soru 3

Orta Zorluk

Kaynağını Binbir Gece Masalları’ndan alan ve Arapüzengi, Koca Arap gibi karakterler içeren kahramanlık hikayesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yaralı Mahmut Hikayesi

B) Keloğlan Hikayesi

C) Kirmanşah Hikayesi

D) Şah İsmail Hikayesi

E) Köroğlu Hikayesi

Soru 4

Orta Zorluk

Türkiye’de halk hikâyelerini bilimsel yöntemlerle ele alıp değerlendiren araştırıcıların başında hangisi gelmektedir?

A) Pertev Naili Boratav

B) İlhan Başgöz

C) Muhan Bali

D) Fikret Türkmen

E) Ensar Aslan

Soru 5

Orta Zorluk

Tahir ile Zühre hika^yesindeki şiirler daha çok kaç heceli yazılmıştır?

A) Beş heceli

B) Yedi heceli

C) Dokuz heceli

D) On bir heceli

E) Aruz vezinli

Soru 6

Orta Zorluk

Köroğlu hikâyelerinin konusu nedir?

A) Kahramanlık

B) Bezirgânlık

C) Hilekârlık

D) Şairlik

E) Mitoloji

Soru 7

Orta Zorluk

I- Dresden II- Vatikan III-Londra Yukarıda verilen şehirlerden hangisi ya da hangileri Dede Korkut Hikayeleri’nin yazmalarına sahiptirler?

A) I, II

B) I, III

C) II, III

D) I, II, III

E) Yalnız III

Soru 8

Orta Zorluk

I. Köroğlu II. Kirmanşah III. Şah İsmail IV. Yaralı Mahmut Yukarıdaki hikayelerden hangisi/hangilerinde çocuksuzluk motifi bulunmaktadır?

A) I-II

B) II-III

C) III-IV

D) I-IV

E) I-III

Soru 9

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Şah İsmail hikayesinin bilindiği ülkelerden değildir?

A) Azerbaycan

B) Rusya

C) Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

D) Özbekistan

E) Türkmenistan

Soru 10

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi, Anlatım türleri içinde yer alan destan, hikâye, masal gibi türlerde bir metnin birbirinden ayrılan, ancak asıl konuya bağlı parçalarına verilen ad'dır?

A) Motif

B) Epozit

C) Sapma

D) Kıssahan

E) Ozan

Soru 11

Orta Zorluk

Dede Korkut'un, “Mecusiler hakîmi ve rahipleri olan bakşıların peygamberi” olarak gösterildiği eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şecerei Terâkime

B) Şerefnâme

C) Tevârihi cedîdi mir’ati cihan

D) Târihi Dost Sultan

E) Târihi âli Selçuk

Açıklama:

Yanıt Açıklaması: Dede Korkut hikâyeleri ile ilgili olarak çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışma ların büyük çoğunluğu metin merkezlidir. Bazı araştırmalarda ise tarih araştırma sı yöntemi uygulanarak hikâyelerin tarihle olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Ünite nin bu kısmında ilgili eserler kısaca tanıtıldıktan sonra Dede Korkut hikâyeleri ile ilişkileri üzerinde durulacaktır. Câmiü’ttevârih: İlhanlı veziri Reşidüddin’in bir heyetle birlikte yazdığı dünya tarihi kitabının Târihi Oğuz u Türkân u hikâyeti cihangiri u adını taşıyan bölü münde dört Oğuz hükümdarının çağdaşı olarak Korkut Ata’dan söz edilir. Dürerü’tticân: Mısırlı tarihçi Ebû Bekr b. Abdullah b. Aybek edDevâdârî, Dede Korkut hikâyeleri ile ilgili bir Oğuznâme ve Tepegöz hikâyesinden söz etmektedir. Selçuknâme: Yazıcıoğlu tarafından yazılan Selçuknâme adlı eserde 65 satırlık bir Oğuznâme bulunmaktadır. XV. yüzyılda Yıldırım Bayezid’in oğlu Emir Sü leyman döneminde yazıldığı anlaşılan eserde Oğuz beyleri ve hikâyelerdeki bazı olaylardan söz edilmektedir. Hâzihi errisâleti min kelimâti Oğuznâme elmeşhur biAtalar sözi: Berlin Dev let Kütüphanesi’nde bulunan yazmada Dede Korkut hikâyeleri (Dede Korkut, Sa lur Kazan, Okçu Kazan, Oğuz Ata)ndeki bazı kahramanların adları geçmektedir. Eser, XV. yüzyılda Emir Süleyman döneminde yazılmıştır. Târihi âli Selçuk: Yazıcıoğlu Ali tarafından XV. yüzyılın ilk yarısında II. Mu rad adına yazılan eserde Dede Korkut hikâyelerinin girişinde rastladığımız “...ve hem peygamber aleyhi’sselâm zamanına yakın Bayat boyundan Korkıt Ata koptı” cümlesinin benzerleriyle karşılaşıyoruz. Câmi Cemâyin: Tebrizli Hasan b. Mahmud Bayatî’nin hac yolculuğu sırasında tanıştığı Cem Sultan’ın isteği üzerine yazdığı eserde Dede Korkut’un adı geçmektedir. Nesâimü’lmahabbe: “Ali Şir Nevâî’nin Câmî’nin Nefahatü’lüns’den çevirme ve tamamlama yolu ile yazdığı” eserinde Dede Korkut’un Oğuzlar arasındaki ünün den, kehanetlerinden ve veciz sözlerinden söz edilir. Tevârihi cedîdi mir’ati cihan: Bayburtlu Osman tarafından III. Murad döne minde yazılmıştır. Eserin “Bayundur Han” bölümünde hikâyelerdeki bazı şahısla rın adları geçmektedir. Şerefnâme: Şeref Han’ın 1597 yılında tamamladığı eserinin Farsça girişinde Dede Korkut hikâyelerinde adı geçen Bügdüz Emen’in Hazreti Peygamber’e elçi gönderilmesi anlatılmaktadır. Edirneli Ruhi: Dede Korkut hikâyelerinin girişinde rastladığımız Kayı boyu ile ilgili cümlelerin benzerlerini Ruhi’nin eserinde de görmekteyiz: “Korkut Atadan nakl iderler ki dimiş imiş ki hanlık Oğuz han vasiyeti mucibince âhır Kayı Han ev ladına düşse gerekdür. Ta kıyâmete denlü ol nesilden olmasa gerekdür.” Müneccimbaşı’da Arapça tarihinde yukarıdaki bilgileri tekrarlamıştır. Şecerei Terâkime: Ebulgazi Bahadır Han tarafından 16591660 yıllarında yazı lan eserde Dede Korkut, Salur Kazan, Eyrek ve Seyrek’den söz edilmektedir. Târihi Dost Sultan: Bu eserde Dede Korkut, “Mecusiler hakîmi ve rahipleri olan bakşıların peygamberi” olarak gösterilmiştir.

Soru 12

Orta Zorluk

Halk hikâyelerinde mezarda gül bitmesi ne anlama gelir?

A) Âşıkların ölümden sonra kavuşacakları

B) Âşıkların dünyadaki simgeleri

C) Âşıkların huzurlu olduğu

D) Âşıkların arasına giren cadı

E) Âşıkların birbirine olan sevgisi

Soru 13

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Ercişli Emrah ile Selvi Han hika^yesinin doğuş yeri olarak görülmektedir?

A) Doğu Anadolu Bölgesi

B) İç Anadolu Bölgesi

C) Azerbaycan

D) Türkmenistan

E) Balkanlar

Soru 14

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi Köroğlu’nun ideolojisini yansıtır?

A) İnsanları incitmeme

B) Çiftçiden baç alma

C) Bezirgânların mallarını koruma

D) Bezirgânların hamisi olma

E) Gariplere yardım etme

Soru 15

Orta Zorluk

Şah İsmail hikayesinde Şah İsmail’in görmeyen gözlerinin tekrar görmeye başlamasını sağlayan nedir?

A) Kuş tüyü

B) Toprak

C) Kan

D) Kil

E) Elma

Soru 16

Orta Zorluk

Anadolu sahası araştırıcıları bade içme motifini dört ana başlık altında değerlendirmişlerdir. Buna göre aşağıda yer alan seçeneklerden hangisi yanlıştır?

A) Hazırlık safhası

B) Rüya

C) Uyanış

D) Son deyiş

E) İlk deyiş

Soru 17

Orta Zorluk

Aşağıdaki şıklardan hangisinde Köroğlu hikayesini Kahramanmaraş bölgesinde anlatan, anlatırken de en heyecanlı yerinde şapkasını çıkarıp para toplayan hikaye anlatıcıs ı doğru olarak verilmiştir?

A) Ökkeş Bilal

B) İshak Kemali

C) Aşık Şevki Halıcı

D) Aşık Murat Çobanoğlu

E) Nuh Osman

Soru 18

Orta Zorluk

Aşağıdakilerden hangisi halk hikâyesinin barındırdığı diğer edebi türlerden biridir?

A) İlahi

B) Atasözü

C) Ninni

D) Şarkı

E) Sayışmaca

Soru 19

Orta Zorluk

Masalların değişen değerlerinin kişi adları ve kişilerin nitelikleri olduğunu, değişmeyen yönlerinin ise kişilerin eylemleri ile işlevleri olduğunu saptayan masal araştırmacısı hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) L. Raglan

B) İ. Başgöz

C) V. Propp

D) C. Levi-Strauss

E) J. Campel

Soru 20

Orta Zorluk

Hurşit’e Mahımihri’nin tasvirini gösteren kimdir?

A) Pir

B) Yaşlı kadın

C) Kırklar

D) Kara Han

E) Padişah

Sınav Ayarları

Soru 1

Soru 2

Soru 3

Soru 4

Soru 5

Soru 6

Soru 7

Soru 8

Soru 9

Soru 10

Soru 11

Soru 12

Soru 13

Soru 14

Soru 15

Soru 16

Soru 17

Soru 18

Soru 19

Soru 20