Halk Edebiyatına Giriş 2

Yanıt Açıklaması: Daha çok Anadolu’da yaygın olan ayak kuklası tekniği, kuklacının iki ayak başparmağına taktığı kuklaları oynatmasına ve konuşturmasına dayanır. Ayak kuklasının baş kahramanına Keçel Pehlivan denilir.

Yanıt Açıklaması: Gölge oyunu karagöz, Türk halk tiyatrosunda da son derece önemli bir yere sahiptir. Oyununun kahramanları Karagöz ve Hacivat’ın kimliklerini araştırdığımızda çok yaygın anlatılan bir Bursa efsanesi ile karşılaşmaktayız. Sultan Orhan devrinde Ulucami’nin yapımında demirci ustası Kambur Bâli Çelebi ile duvarcı ustası Halil Hacı İvaz çalışmaktadır. Mukallit tipler olan ikilinin arasında geçen nükteli konuşmalar diğer işçilerin dikkatini toplayıp, işlerini aksatmalarına sebep olur. Cami inşaatı yavaş ilerler. Durumu öğrenen padişah hiddetlenip her ikisini de idam ettirir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Türk halk şiirinde başta insanlar olmak üzere ölen canlılar (hayvanlar) ve kaybedilip uzağına düşülen özlenen mekânlar (sıla, yurt, memleket, vatan) için ağlatmak ve yas tutturmak anlatım tutumuyla söylenilen veya yazılan şiirlere “ağıt” denilir

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İpli kuklanın yapımında en çok kullanılan malzeme ahşaptır. İpli kukla yapımında hem yumuşak ve hafif hem de dayanıklı olan ıhlamur gibi ağaçlar kullanılır. İpli kukla yapımlarında, kol, el, bacak başta olmak üzere pek çok eklem yeri vardır. Bu kısımlar için ahşaptan sonra, tel, levha ve metal malzeme de kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Türk sözlü edebiyatında yer alan seyirlik türler Köy Seyirlik Oyunları, Meddah, Karagöz, Orta Oyunu ve Kukla şeklinde sıralanabilir.

Yanıt Açıklaması: Kukla yapımında kullanılan malzemeler ilk dört seçenekte verilmiştir. Ancak metal kukla yapımında kullanılmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Halk Edebiyatının en eski kaynaklarından olan Dîvânu Lugâti’t-Türk’te “ır” ve “yır” kelimeleriyle karşılanan türkü terimi yerine Başkurt Türkçesinde “halk yırı” terimi kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Beylerin Kini Oyunu mücerret fikirlerle ilgili oyunlardandır. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: Konularına Göre Türküler: Türkülerin işlediği konulara göre tematik bir sınıflandırması şu şekilde yapılabilir. Aşk ve sevda türküleri, Gurbet türküleri, Mizahi türküler, Serhat türküleri, Kahramanlık türküleri, Eşkiya türküleri, Tören türküleri, Esnaf türküleri, Çocuk ve Oyun türküleri, Askerlik türküleri, Çoban türküleri.

Yanıt Açıklaması: Türküler ezgileri bakımından “usulsüz ezgiler” ve “usullü ezgiler” olarak ikiye ayrılır. Usulsüz ezgiler: Bunlar uzun havalardır ve “kayabaş”, “divan”, “maya”, “bozlak”, “koşma”, “garip”, “hoyrat”, “kerem”, “kesik kerem”, “müstezad”, “Türkmani”, ve “Çukurova”, “Aydos”, “Eğin” gibi çeşitleri vardır. Usullü ezgiler: Genellikle oyun havaları olup bu tür ezgiler bölgelere göre değişik adlar alır: Ege’de “zeybek”, Karadeniz’de “horon” ya da “yalı havası”, Ordu, Giresun, Marmara ve Trakya’da “karşılama”, Erzurum yöresinde “Sümmani”, Harput yöresinde “şıkıltım”, Isparta ve yöresinde “dattiri”, Konya’da “oturak”, Şanlıurfa’daysa “kırık” adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Karagöz ustasına Hayalbaz veya Hayâli denir.

Yanıt Açıklaması: Din Dışı (Profan) Oyunlar: 1) Günlük Hayattan Alınan Oyunlar: Tarla Sınırı Oyunu 2) Masallara Bağlı Oyunlar: Keloğlan Oyunu 3) Destanlara veya Âşıkların Hayatlarına Bağlı Oyunlar: Göçebe Oyunu 4) Tarihî Olaylara Bağlı Oyunlar: İstiklâl Savaşı Oyunu 5) Hayvanları Taklit Edici Oyunlar: Kartal Oyunu: 6) Samıt veya Lâl Oyunu: Ali ile Fatoş Oyunu.

Yanıt Açıklaması: Soruda anlatılan teknik yer kuklasına aittir. Oynatıcının yere uzanarak baş ve bir kolunu kullanarak kukla oynatma tekniğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tören ve tören dışı geleneksel icra ortamlarında, icracı tarafından dinleyicilere söyleme etkinliğine dayalı olarak meydana getirilen sözlü edebiyat yaratmalarına söylemelik türler adı verilmektedir. Türk Halk Edebiyatının söylemelik türleri olarak türküler, ağıtlar, mâniler ve ninniler bu ünitenin konusunu oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sandık Odası (Pusat Odası): Oyuncuların kostümlerinin bulunduğu ve giyinip soyundukları çadır ya da perdeyle kapatılmış bir yer. Çalgıcıların Yeri: Orta oyununda genellikle zurna ve çifte-nara gibi müzik aletlerini çalan müzisyenlerin oturduğu yer. Dükkan: Neredeyse bütün oyunlarda “Pişekâr”ın yardımıyla bir işe başlayan “Kavuklu”nun dükkan olarak kullandığı 70 cm yüksekliğinde iki kanatlı bir paravana. Yenidünya: Oyuna göre ev, hamam gibi mekânlar olarak kullanılan yaklaşık 1,5 m yüksekliğinde tahtadan yapılmış 2-4 kanatlı kafes veya paravanadır. Yenidünya’nın içinde 2-3 tane iskemle vardır. Meydan: Oyuncuların oynadığı yaklaşık 15x25 metrelik alan.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok