Çağdaş Türk Dünyası

Yanıt Açıklaması: Dağlık coğrafyası ve suyu bol, ormanlık alanları nedeniyle dağcılık ve doğa turizminin önemli merkezlerinden biri olan Kırgızistan, Orta Asya’nın İsviçre’si olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye ile Kırgızistan arasındaki ilişkiler, daha Kırgızistan bağımsızlığını ilan etmeden önce başlamıştır. Türkiye’yi 29 Mayıs 1991 tarihinde ziyaret eden Kırgızistan heyeti ile ekonomik ve ticari işbirliği protokolü imzalanmıştır. Kısa süre sonra bağımsızlığını ilan eden Kırgızistan’ı tanıyan ilk ülke Türkiye oldu.

Yanıt Açıklaması: Göktürk Devleti zamanında Baykal Gölü’nün doğusu ile Karadeniz’in kuzeyine kadarki coğrafyada Göktürk Devleti’ne tâbi olarak yaşayan Türk boyları konfederasyonunun adı Töles'tir. Sorunun doğru cevabı A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 2001’de Türkmenbaşı döneminin en önemli sembollerinden biri olan Ruhname adlı eser yayımlanmıştır. Türkmenbaşı’nın ismiyle yayımlanan bu eser, kutsal bir kitap gibi görülmeye başlanmış, okullarda ders olarak okutulmuş, üniversite giriş sınavlarında sorunlu tutulan eserlerden biri hâline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türkmenistan’daki devlet yönetim sistemine ülkedeki elitlerin etkisi açIsından bakarsak, tire denilen kabile esaslarına dayandığını görmekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Hepsi

Yanıt Açıklaması: Başkurdistan’ın komşuları, batıda Tataristan Cumhuriyeti, kuzeybatıda Udmurt Cumhuriyeti, kuzeyde Perm ili, doğuda Çelyabinsk ili ve güneyde Orenburg ilidir

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan'ın en üst devlet görevlisi altı yıllığına seçilen cumhurbaşkanıdır.

Yanıt Açıklaması: Nogay bölgesi Kuzey Kafkasyada yer alır. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Fergana Vadi'sindeki sorunlar, Kırgızistan'da yaşanan etnik çatışmaların temel nedenidir. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt Açıklaması: Hidroelektrik barajları

Yanıt Açıklaması: Gagavuzya Özerk Bölgesi Moldava'ya bağlıdır. Sovyetler Birliği'nin parçalanmasıyla Gagavuzlar, Moldova'dan ayrılarak Gagavuzya Cumhuriyeti'ni oluşturduklarını ilân etmiş, seçimler gerçekleştirerek kendi parlamentolarını kurmuşlardır. Moldova yönetimi, Gagavuzya Cumhuriyeti'ni tanımamış ve taraflar arasında anlaşma ancak 1994'te sağlanabilmiş ve Moldova bu tarihte bölgeye özerklik statüsü vermiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Sovyet sonrası ilk yıllarda 89 bölgeden oluşan Rusya Federasyonu, yap›lan değişikliklerle 83 idari birime bölünmüş, bunlar da yeni bir kanunla 7 federal idari bölgeye dâhil edilmişlerdir. Bunlar, Moskova Merkez, Kuzeybatı, Ural, Kuzey Kafkasya, Uzakdoğu, Volga ve Sibirya bölgeleridir. Bunların başına birer Başkan Temsilcisi getirilerek, cumhuriyetlerin devlet başkanları onlara bağlanmıştır. Tataristan Cumhuriyeti, Volga Federal idari Bölgesi’ne dâhil edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tüm Türkistan halklarının en büyük isteği özerklik ve Ruslarla eşit haklara sahip olmaktı. İç savaştan galip çıkan Sovyet yönetimi de tam olarak bunları vaad ediyordu. Bu vaatlerinin yerine getirileceği garantisi ile Türkistan halkları 1922'de Sovyet hakimiyetine girmiştir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türkmenistan’daki siyasi hayata etki eden boylar Teke, Yomut, Ersarı, Göklen ve Salur ‘dur. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Sovyet sonrası ilk yıllarda 89 bölgeden oluşan Rusya Federasyonu, yapılan değişikliklerle 83 idari birime bölünmüş, bunlar da yeni bir kanunla 7 federal idari bölgeye dâhil edilmişlerdir. Bunlar, Moskova Merkez, Kuzeybatı, Ural, Kuzey Kafkasya, Uzakdoğu, Volga ve Sibirya bölgeleridir. Petersburg Rusya’nın bir federal idari bölgesi değildir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan’ın en üst devlet görevlisi altı yıllığına seçilen cumhurbaşkanıdır.

Yanıt Açıklaması: Sovyetler Birliği, Rusya İmparatorluğunun yıkılmasıyla kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Rusya’nın Kırgızistan ile ilişkilerini etkileyen bir diğer unsur Kırgızistan’daki Rus nüfusudur.

Yanıt Açıklaması: Türkmen Sovyet yönetiminin ilk işlerinden biri, cumhuriyet topraklarının yeniden paylaştırılması olmuştur. Zenginlere ait topraklar, ellerinden alınarak kolhozlar oluşturulmuş, pamuk üretimine ağırlık verilmiştir. Nitekim çok kısa süre içerisinde Türkmenistan, pamuk üretiminde Özbekistan’dan sonra ikinci sıraya yükselmiştir. Bunda su kanallarının oluşturulması da etkili olmuştur. II. Dünya Savaşı öncesindeki dönemin bir başka önemi de petrol üretiminin artması ve petrol sanayisinin gelişimidir. Bununla birlikte çıkartılan bütün petrol, işlenmek için başka cumhuriyetlere gönderilmiştir. Sanayinin gelişimine paralel olarak şehirlerde işçi sınıfı ortaya çıkmış, eğitim oranı artmıştır.