Çağdaş Türk Dünyası

Yanıt Açıklaması: Günümüzde Orta Asya’da bulunan cumhuriyetlerin sınırları Sovyet yönetimi tarafından 1924'te başlayan ve uzunca bir süre devam eden bir süreç sonucunda belirlendi. Birçok kez değişikliğe uğrayan ve günümüzde bile tartışmalara yol açan bu sınır belirleme politikası çağdaş Orta Asya siyasi coğrafyasını ortaya çıkardı. Sovyetler Birliği’nin Orta Asya’da uygulamaya koyduğu ilk kapsamlı politika bu sınır belirleme projesidir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı’nın Nazi Almanyası ile Sovyetler Birliği arasında yaşanan bölümü Sovyet tarihçiliğinde “Büyük Vatan Savaşı” olarak adlandırılmaktadır. 22 Haziran 1941’de Nazi Almanya’sının savaş ilan etmeksizin Sovyetler Birliği’ne saldırmasıyla başlayan “Büyük Vatan Savaşı” dört yıla yakın bir zaman sürecek ve XX. yüzyılın başından beri ardı ardına büyük acılar çekmiş olan talihsiz Sovyet halklarına yeni ölümler, acılar ve zorluklar getirecektir.

Yanıt Açıklaması: Azerbaycan bağımsızlığına yeniden kavuştuktan sonra, tekrar Latin alfabesi esasında yeni bir alfabe kabul etti. 1991 yılından itibaren kademeli olarak yeniden Latin alfabesine geçildi. Ağustos 2001 yılından itibaren Haydar Aliyev’in yayınladığı bir kararname ile Kiril alfabesi kullanmak yasaklandı.

Yanıt Açıklaması: Rusya Cumhuriyeti’nin bir parçasını teşkil edeceği öngörülen bu devletin Kazan ve Ufa vilayetlerinin tamamını, Orenburg, Perm, Vyatka, Simbir ve Samara vilayetlerinin bazı kısımlarını içine alan toplam 220.000 km2 alanı ve aşağı yukarı 7 milyon nüfusu kapsayacağı planlanır.

Yanıt Açıklaması: Zeki Velidi Togan Alaş Özerkliği kuruluş sürecinde Kazaklara liderlik edenlerden biri değildir

Yanıt Açıklaması: Türklerin yurdu hakkında en eski bilgileri XI. yüzyılda yazılmış olan Kaşgarlı Mahmud’un Divanu Lugati’t-Türk adlı ünlü sözlüğünden öğrenebilmekteyiz.

Yanıt Açıklaması: Sovyetler Birliği’nin en üst düzey yönetim kurulu olan SSCB Yüksek Sovyeti’nin 26 Aralık 1991 yılında aldığı kararla Sovyetler Birliği devleti resmen ortadan kalktı.

Yanıt Açıklaması: Büyük Terör, Stalin zamanında uygulanan baskı politikalarına verilen addır.

Yanıt Açıklaması: Kazakistan Anayasa Konseyi’nin görevleri arasında; Parlamentodan geçen yasa tasarılarının anayasaya uygunluğunu denetlemek, Uluslararası anlaşmaların anayasaya uygun olup olmadığını araştırmak, Anayasada gösterilen bazı mahkemeler ve kararlarla ilgili araştırma yapmak, Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen hallerde görev süresi bitmeden cumhurbaşkanını görevden alma konusunda son kararı vermek sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa’ya göre Azerbaycan, işçi ve köylülerin cumhuriyetiydi. En yüksek devlet kurumu, parlamentonun karşılığı olan Yüksek Sovyet idi. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 1826- 1828 Rus-İran Savaşı’nın ardından Türkmençay Anlaşması imzalanmışltır. Bu antlaşmaya göre Revan Hanlığı, Nahçıvan Hanlığı ve Talış Hanlığı Rusya’ya verilmiştir. Aras Nehri Rusya ile İran arasında sınır kabul edilmiştir. Böylece Aras’ın güneyi İran’a bırakılmış, Azerbaycan halkının yurdu ikiye bölünmüştür.

Yanıt Açıklaması: Basmacılık: Orta Asya’da Sovyetlere karşı silahlı direniş hareketidir.

Yanıt Açıklaması: Transkafkasya Cumhuriyeti'nin dağılmasından sonra Azerbaycan temsilcileri toplanarak durumu gözden geçirdiler ve Azerbaycan Milli Şurasını oluşturdular. Milli Şura başkanlığına Türk Adem-i Merkeziyet Halk Partisi Musavat'ın lideri Mehmet Emin Resulzade getirildi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Rusya İmparatorluğu’nda Çar II. Aleksandr’ın XIX. yüzyıl ortalarında başlattığı Büyük Reform hareketi başarıya ulaşamayınca  ekonomik , toplumsal ve siyasi çalkantılar 1905 Devrimini getirdi. Şubat 1917 ‘ de çarlık yıkıldı, Ekim 1917 ‘ de ise Bolşevik Devrimi gerçekleştirildi ve barış ve toprak olmak üzere halkın en önemli iki isteğine cevap vermeye çalışıldı. Bundan sonra başka ülkelerin de destekleriyle iç savaş çıktı. Bu iç savaştan başarıyla çıkan Bolşeviklerin girişimiyle Aralık 1922’ de ilk aşamada dört Sovyet cumhuriyeti tarafından SSCB kuruldu. SSCB 1991 yılında ise dağıldı.

Yanıt Açıklaması: Güçlü yürütme ilkesi anayasanın dayandığı temel esaslardandır.

Yanıt Açıklaması: Bugünkü Türkmenistan, Özbekistan, Kırgızistan ve Tacikistan’ı kapsayan bölge Çarlık Rusyası zamanında resmen Türkistan Genel Valiliği adı altında yönetildi. Kazak bozkırları ise Bozkır Genel Valiliği kapsamında yer aldı.

Yanıt Açıklaması: Kazakistan’ın ilk anayasası 1993 yılında yürürlüğe girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Zakavkom da denilen Transkafkasya Komiserliği, Güney Kafkasya’yı yönetmek için 15 Kasım 1917 ‘de Tiflis’te kurulan hükümetin adıdır. Doğal olarak Erzincan Antlaşmasından öncedir.

Yanıt Açıklaması: Günümüzde Orta Asya dendiği zaman Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Tacikistan cumhuriyetlerinin kapsadığı coğrafi alan akla gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dünya Savaşı'nda, Almanlarla işbirliği yaptıkları gerekçesiyle Çeçenler, İnguşlar, Karaçaylar, Balkarlar, Kırım ve Ahıska Türkleri Sibirya'ya ve diğer Sovyet coğrafyasına sürgüne gönderilmişlerdir. Doğru cevap D'dir.