Çağdaş Türk Dünyası

Yanıt Açıklaması: Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan’ın oluşturduğu siyasi, ekonomik ve askerî alanlarda işbirliği örgütü 1996’da “Şanghay Beşlisi” olarak kuruldu. 2001’de Özbekistan’ın da katılmasıyla üye sayısı 6’ya çıktı.

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan’daki Manas Üssü ABD tarafından kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan, 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Orta Asya Türk cumhuriyetlerinden biridir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bağımsızlığını ilan eden Türkmenistan’ı ilk tanıyan ülke Türkiye olmuştur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Rus istilasından sonra oluşturulan Türkistan vilayetinin yönetim merkezi olan Taşkent, bugün de Özbekistan’a başkentlik yapmaktadır. Taşkent, Sovyet döneminde de Orta Asya ülkeleri için siyasi ve kültürel bir merkez olma görevini sürdürdü.

Yanıt Açıklaması: 1990 yılında Özbekistan’ın Sovyetler Birliği içindeki egemenliği kabul edildi.

Yanıt Açıklaması: Söz konusu bayramın adı Sabantuy’dur. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Özbekçe, 1989 yılında resmi dil olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1993’te Özbekistan Latin alfabesine geçme kararı almıştır. Günümüzde de Latin alfabesi kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: "Sovyet yönetiminin Glasnost politikasının başlattığı  tartışmalar kendiliğinden büyüyerek o zamana kadar yasak olan tüm konuların serbestçe tartışılması ile sonuçlanır." Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: U¨lkenin yasama gücünü meclis temsil etmektedir. 1993 yılında yasama faaliyetine başlayan meclis 2003 ve 2007 yıllarında çeşitli değişimlere uğradı.

Yanıt Açıklaması: Alaş Hareketi ve liderleri hakkındaki en yetkin eser Mambet Koygeldiev’in Alaş Kozğalısı (Almatı, 2008) adlı çalışmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Orta Asya kadınlarının sosyal hayata katılması Sovyetlerin öncelik verdiği sosyal amaçlardan biriydi. Rejim, kadınların iş gücünden yararlanmak istiyor, bunun için onları geleneksel bağlardan koparmayı amaçlıyordu. Kadınlar evde kapalı kaldığı müddetçe gelenekselliğin sürdürücüsü olacak, yeni yetişecek nesiller de bundan etkilenecekti. Kadınları dönüştürmek amacıyla 1927 yılından itibaren bir dizi girişimler (hücum kampanyası) başlatıldı; yaptırımlar uygulandı. Evlilik yaşı on sekize çıkarıldı; çok evlilik ve başlık parası alınması yasaklandı. Kız çocuklarının okutulması zorunlu hâle getirildi. Diğer yandan, büyük aileler parçalanarak akrabalık bağları zayıflatılmaya çalışıldı. Geleneksel ev tiplerinin tersine, pencereleri dışa bakan binaların yapılması teşvik edildi. Sadece kadınların katıldığı törenler yerine, erkeklerin de katıldığı karma törenler özendirildi. Kadınların üzerindeki yükü azaltmak için kreşler (çocuk yuvaları) açıldı. Evlerin mimarisinde, aile hayatını açığa çıkarmak ve böylece kadının kapatılmasını zorlaştırmak amaçlandı. Geniş bulvarlar şehrin ve kolhozların ortasından geçirildi; evler bu geniş cadde boyunca sıralandı. Geleneksel, içe kapanık büyük aile evlerinin yerine, pencereleri caddeye bakan evler inşa edildi.

Yanıt Açıklaması: Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti 18 Ekim 1921'de kurulmuştur

Yanıt Açıklaması: Cevap Sincan özerk bölgesi, C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan'ın Türkmenistan'la sınırı yoktur. Doğru yanıt: A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tuva Cumhuriyeti Sibiryadaki özerk cumhuriyetler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomik İşbirliği Örgütü (ECO) Türkiye, Pakistan ve İran tarafından 1985’te kurulmuş ve 1992’de Orta Asya cumhuriyetleri ve Azerbaycan’ın üyeliğiyle genişlemiştir.  Amacı üye ülkeler arasında ekonomik ve kültürel işbirliğini geliştirmek ve serbest ticaret bölgesi oluşturmaktır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 2012’de yapılan nüfus sayımına göre ülkenin nüfusu 6 milyona yaklaşmıştır. Nüfusun % 79’nu Türkmenler, % 10’nu Özbekler, % 3’nü Ruslar ve % 3’ünü Kazaklar oluşturmaktadır.