Çağdaş Türk Dünyası

Yanıt Açıklaması: 1990’da Türkmenistan’da parlamento seçimleri yapıldı, Türkmen Türkçesi cumhuriyetin resmî dili olarak kabul edildi.

Yanıt Açıklaması: Sovyetler Birliği döneminde, 1985-1990 yılları arasında, Türkmenistan Komünist Partisi birinci sekreteri olan Niyazov, 1991’de bağımsız Türkmenistan'ın devlet başkanı olmuş ve 2006 yılına kadar bu görevde kalarak kendisine has bir yönetim biçimi sergilemiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dünya savaşı sonrasında Türkmenistan’da üretimi artan ürünler petrol ve doğalgazdır. Doğru cevap D’dır.

Yanıt Açıklaması: 1990’da Özbekistan’ın Sovyetler Birliği içindeki egemenliği kabul edildi

Yanıt Açıklaması: Kozak, XIV. yüzyılın sonlarında Rus Devleti’nin sınırlarında kimseye bağlı olmadan yaşayan Rus ve Ukraynalılara verilen addır. Kozak, “hür insan” anlamına gelmektedir

Yanıt Açıklaması: Kırgız eğitim sisteminin en önemli sıkıntısı kaynak yetersizliğidir. Temel kamu harcamalarına bile kaynak bulmakta zorlanan Kırgız devleti için eğitim harcamaları öncelik açısından son sıralarda yer almaktadır. Öğretmenler en az kazanan memur sınıfındadır. Bu durum e¤itim kalitesinin düflmesine neden olmaktadır. Ayrıca kaynak yetersizliği nedeniyle okullarda araç gereç sıkıntısı çekilmekte, kütüphanelerde sadece ders kitapları ve bazı dergiler yer almakta, okul binaları birçok yerde kullanılamaz haldedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel Kırgız toplumsal yapısı, diğer geleneksel Orta Çağ toplumlarının birçoğunda olduğu gibi soyluluk esasına göre belirleniyordu. Toplum iki ana sınıfa ayrılmıştı: idareci konumundaki soylular ve idare edilen halk. Kırgız boylarının başında bulunan beyler manap unvanını taşıyordu. Manaplık kurumu Kazaklardaki sultanlık ile hemen hemen aynı özelliklere sahipti. Halk arasında manaplara büyük saygı gösterilirdi. Örneğin bir manabın bulunduğu bir mecliste izinsiz konuşulmaz, manabın çadırının önünden at sırtında geçilmezdi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kırgızistan 1998’den beri Dünya Ticaret örgütü üyesidir. Hatta DTÖ’ne üye olan ilk eski Sovyet cumhuriyetidir. Bu nedenle Çin malları çin önemli bir satış ve transfer noktasıdır. Kırgızistan, Rusya, Kazakistan, Belarus ve Tacikistan’ı içine alan Avrasya Ekonomik Topluluğu’nun da bir üyesidir. Başlıca ticaret ortakları Rusya, Çin, Kazakistan ve Özbekistan’dır.

Yanıt Açıklaması: Özbekistan'ın Latin Alfabesi'ne 1993 yılında geçmiştir. Doğru yanıt: D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yakutistan bayrağı, değişik ebatta mavi, beyaz, kırmızı ve yeşil renkli şeritlerden oluşmaktadır. Mavi renk, Türklük şuurunun uyanışını; beyaz renk, Yakutların yaşadıkları coğrafyanın çetin ve soğuk iklimini; yeşil renk, yeniden doğuş ile kısa süren yazı; kırmızı renk ise doğdukları vatana ve topraklarına olan sevgilerini simgelemektedir. Mavi renkteki geniş şeritte beyaz renkte bir güneş resmedilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Nüfusun % 67’sini Tuvalar, % 32’sini Ruslar oluşturmaktadır. Tuvaların kendi cumhuriyetlerinde nüfus açısından çoğunluğu teşkil etmeleri (cumhuriyetlerde nadir görülen bir durum), Tuva’yı diğer cumhuriyetlerden farklı kılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Özbek ekonomisi, daha Çarlık döneminden başlayarak Rusya’ya bağımlı hâle getirilmişti. Çarlık hükûmeti, Amerika’ya olan pamuk bağımlılığından kurtulmak için Türkistan tarlalarını tamamen pamuk ekimine tahsis etmeye çalıştı. Türkistan’ın iktisadi merkezi olan Fergana’da ziraatın önemli bir bölümü pamuk ekimine ayrıldı. XX. yüzyılın başına gelindiğinde, Fergana’daki gelirin yarısına yakını pamuk ekiminden sağlanıyordu.

Yanıt Açıklaması: Muhammednazar Gapurov (1922-1999):Ersarı kabilesine mensup olup, 1922’de Çarcou iline bağlı bir köyde doğdu. Pedagoji Enstitüsü’nden mezun olduktan sonra uzun süre ö¤retmen olarak çalıştı. 1944’te partiye girdi ve özellikle propaganda işlerindeki başarısından dolayı çok hızlı bir şekilde yükseldi. 1969’da Türkmenistan Komünist Partisi birinci sekreteri oldu.

Yanıt Açıklaması: Azerbaycan

Yanıt Açıklaması: Yeniden yapılanma

Yanıt Açıklaması: 1939-40 yıllarında Sovyet hükûmetinin aldığı yeni bir kararla Özbekler Kiril alfabesine geçirildiler. Böylece 10 yıllık kültürel birikim çöpe atılmış, her şey sil baştan başlamış oldu. Sovyet dilbilimcileri Kirile geçerken de farklı Türk toplulukları için olabildiğince farklı alfabeler belirlemeye özen gösterdiler.

Yanıt Açıklaması: Rus istilasından sonra oluşturulan Türkistan vilayetinin yönetim merkezi olan Taşkent, bugün de Özbekistan’a başkentlik yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çeboksar, Çuvaş Cumhuriyeti'nin başkentidir. Doğru yanıt: B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tatarlar tarih boyunca birçok alfabe kullanmışlardır. 1927 yılına kadar Arap harfleri kullanılırken, bu tarihte Latin harflerine, 1939 yılında ise Kiril alfabesine geçirilmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti ve Transkafkasya Cumhuriyeti arasındaki savaş, Ermeni ve Gürcü partilerinin Brest-Litovsk anlaşmasındaki üç sancağı (Kars-Ardahan-Batum) vermek istememesinden kaynaklanmıştır. Doğru yanıt B'dir.