Türkiye´de Demokrasi Ve Parlemento Tarihi

Yanıt Açıklaması: 1924 Anayasası’nda “Ulus” adına egemenlik hakkının yalnız Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kullanılacağı ifade edilmişken 1961 Anayasası, bunun yetkili organlar eliyle kullanılacağını açıklamak suretiyle Meclisi, egemenliği kullanan tek organ olmaktan çıkarmıştır.

Yanıt Açıklaması: SCP’nin, kuruluşundan bir ay sonra yapılan Belediye seçimlerinde, 502 seçim çevresinden 22’sini kazanması da CHP yöneticileri için uyarıcı oldu.

Yanıt Açıklaması: Mustafa Kemal, İstanbul’un işgal edileceğini “Mim Mim Grubu”nun istihbaratına dayanarak daha 11 Mart’ta öğrenmişti. Ayrıca Salih Paşa Hükümeti’nin de düşürülerek yerine milli iradeye karşı işbirlikçi bir hükümet kurulacağını duymuş ve bu haberler üzerine Müdafaa-i Hukuk örgütlerini uyarmıştı. İstanbul’un işgaliyle Osmanlı Devleti olağanüstü bir döneme girdi.

Yanıt Açıklaması: Cemal Gürsel

Yanıt Açıklaması: Askeri müdahale için bütün riskleri alan ordu, Tümgeneral Cemal Madanoğlu komutasında sabaha karşı 03.30’da harekete geçti. Bir direnişle karşılaşmayan asker, kısa sürede ülkedeki kontrolü ele geçirdi, önce Cumhurbaşkanı Celal Bayar’ı, sonra bakanları ve en son Başbakan Menderes’i tutuklayarak sivil yönetimi devirdi. Org. Cemal Gürsel askeri müdahalenin başına geçti. Kısa sürede Org. Cemal Gürsel başkanlığında 38 kişilik bir Milli Birlik Komitesi oluşturularak ülke yönetimini eline aldı.

Yanıt Açıklaması: Demokrasi kavramı; MÖ.5.yüzyılda Yunan tarihçisi Herodot tarafından kullanılmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sözü edilen tüm gelişmeler Türkiye'de çok  partili yaşama geçişi hızlandırmıştır

Yanıt Açıklaması: Parlamentoca yapılmış bir düzenleme karşısında belirli sayıda yurttaşın, belirli bir süre içinde bir araya gelerek bu düzenlemenin yürürlüğe girebilmesi için halkoyuna başvurulmasını istemesi ve bu isteğin uygulanmasını ifade eden kavram halk vetosudur.

Yanıt Açıklaması: Sivas Kongresi’nden 9 Eylül 1923’e kadar Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 9 Eylül 1923’den 10 Kasım 1924’e kadar Halk Fırkası , 10 Kasım 1924’den 1931 yılına kadar Cumhuriyet Halk Fırkası, 1931 Kurultayı’ndan sonra da Cumhuriyet Halk Partisi adını almıştır. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 3 Kasım 2002’de Türk siyasal yaşamının en düşük katılımıyla gerçekleşen genel seçimlerden Adalet ve Kalkınma Partisi %34.43 oy oranı ve 365 milletvekili ile birinci parti olarak çıktı ve tek başına iktidara geldi.

Yanıt Açıklaması: 1960 Anayasası, “anayasanın üstünlüğü ve bağlayıcılığı” ilkesini (m.8) kabul eden katı bir anayasadır. Bir başlangıç bölümü, 157 madde ve 22 geçici maddeden oluşan 1960 Anayasası o tarihe kadarki Osmanlı-Türk Anayasalarının en uzun metnidir. Yine hacim bakımından II. Dünya Savaşı sonrasının demokratik anayasalarının (İtalya, Fransa, Federal Almanya vb.) ortalamasının üzerindedir.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: 4 Aralık’ta Çankaya’ya çıkan Celal Bayar, yeni partinin tüzük ve programını Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’ye sundu. Bu gelişmelerin ardından Demokrat Parti (DP), Celal Bayar, Adnan Menderes, Fuat Köprülü ve Refik Koraltan tarafından 7 Ocak 1946’da İçişleri Bakanlığı’na yapılan müracaatla kuruldu. Kurucular, Celal Bayar’ı partinin ilk Genel Başkanı seçtiler.

Yanıt Açıklaması: 7 Kasım 1982’de yapılan halkoylaması sonucu yüzde 91 civarında kabul oyu alan Anayasa yürürlüğe girdi ve aynı sonuca bağlı olarak Kenan Evren de Anayasanın geçici birinci maddesi gereğince Cumhurbaşkanı seçildi.

Yanıt Açıklaması: Bu çerçevede Mustafa Kemal Atatürk, Partinin “Ebedi” Başkanı olarak anılırken CHP Genel Başkanlığına “Değişmez Başkan” sıfatıyla İsmet İnönü getirildi.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti’nde ilk ve etkin muhalefet örgütü 1865’te kurulan Yeni Osmanlılar Cemiyeti’dir. Yeni Osmanlıların önde gelen fikir adamları Ali Suavi, İbrahim Şinasi, Namık Kemal ve Ziya Paşa idi. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: 1919, 1927, 1931, 1935, 1939, 1943 kurultayları olağan, 1938 kurultayı olağanüstü kurultaylardır.

Yanıt Açıklaması: 1973 seçimlerinde seçmen sayısı 17.5 milyondu. Seçmenler 450 milletvekilliği ve 52 senatörlük için oy kullanacaktı. Seçim öncesinde ülke genelinde sakin bir ortam vardı. Ancak, oyların kullanıldığı ama sonuçların henüz belli olmadığı seçimin ilk gününde bazı illerde ölümle sonuçlanan çatışmalar yaşandı. AP ile CHP arasında geçen seçimlerde AP ciddi bir oy kaybına uğradı. CHP ve Milli Selamet Partisi (MSP) ise oylarını artırdı. Seçimler sırasında birleşik oy pusulasının mühür mürekkebinin karşı tarafa çıkması, kimi seçmenlerin seçim kartlarının yanlışlıkla oy pusulasıyla beraber zarfa konulması gibi sorunlar yaşandı. Öyle ki bu nedenle iptal edilen oyların sayısı bazı partilerin aldığı oylardan daha yüksek oldu. 1973 seçimleri sonucunda CHP 185, AP 148, MSP 49, Demokrat Parti 45, Cumhuriyetçi Güven Partisi (CGP) 13, Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) 3, Türkiye Birlik Partisi 1 milletvekilliği kazandı. Adalet Partisi’nin kaybettiği oylar Demokrat Parti ve Milli Selamet Partisi arasında bölüşülmüştü. Cumhuriyetçi Parti ile birleşen Güven Partisi’nin oyları ise 1969’a göre gerilemiş, Milliyetçi Hareket Partisi de anlamlı bir başarı gösterememişti. 1973 seçimlerinin sonunda CHP, milletvekili sayısını 91 sandalye artırırken AP 77, CGP ise 29 sandalye kaybetmişti. Bu sonuçlar sağdaki dağınıklıktan yararlanarak %33 oy alan CHP’ye iktidar yolunu açtı.Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Serbest Cumhuriyet Partisi 1930 yılında kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1961 Anayasası'na göre öğretim üyeleri, üniversite dışından müdahale ile görevlerinden uzaklaştırılamazlar. Doğru yanıt: B'dir.

Yanıt Açıklaması: 1961 seçimlerinde en fazla oyu "Cumhuriyet Halk Partisi" almıştır. Doğru yanıt: A'dır.