Türkiye´de Demokrasi Ve Parlemento Tarihi

Yanıt Açıklaması: Atina’da yetişkin her erkek Halk meclisinin(Ekklesia) üyesi idi. Kadınlar bunun dışındadır.

Yanıt Açıklaması: Demokrasi; Yunanca Demos (halk) ile Kratos (iktidar) sözcüklerinin bir araya gelmesinden oluşmuş bir kavramdır. Halkın iktidarı, halkın hâkimiyeti anlamına gelmektedir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Devletlerin ilk tanıştıkları yönetim kuşkusuz Monarşik yönetimlerdir. Bu yönetim biçimi uzun sürmüştür. Ancak insanoğlu hep daha iyi yönetimin arayışı içinde olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 20 Ocak 1921’de kabul edilen ve yirmi üç madde ile bir ekten oluşan yeni devletin ilk anayasası (Teşkilat-ı Esasiye Yasası) ulus egemenliğini benimsemiş, TBMM’nin yapısı ve yetkisi ile yerel yönetimleri hükme bağlamıştı

Yanıt Açıklaması: Halk girişimi yarı doğrudan demokrasilerde halkın belli ölçülerde yasa önerisinde bulunma hakkını ifade eden kavramdır.

Yanıt Açıklaması: 16 Temmuz 1876’da hükümet üyeleri, ulema, üst düzey bürokrat ve askerlerden oluşan 200 kişinin katılımıyla bir Meclis-i Umumi toplandı. Bu toplantıda çeşitli ülke sorunlarının yanında Kanun-ı Esasi(Anayasa) konusu da tartışıldı. Toplantıda meşrutiyetin ülke sorunlarını çözeceğine dair iyimser bir yaklaşım benimsendi. Bir komisyon tarafından hazırlanan Türk-İslam Anayasası 23 Aralık 1876’da Kanun-ı Esasi adı ile ilan edildi. Böylece mutlakıyet yönetiminden meşrutiyet yönetimine geçildi.

Yanıt Açıklaması: I. Meclis'te görüşülen ilk kanun Ağnam Resmi[Koyun Vergisi] ile ilgili yapılan düzenlemeydi. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 11 Nisan 1920

Yanıt Açıklaması: 23 Nisan 1920’de çalışmalarına başlayan TBMM; ittihatçı, itilafçı, İslamcı, Osmanlıcı, liberal, Bolşevik, çiftçi, işçi, tüccar, aşiret reisi, öğretmen, politikacı olmak üzere çok farklı düşünce ve sosyal tabandan ulus temsilcilerini içinde barındırıyordu. Birleştikleri konu; vatanın kurtuluşu idi.

Yanıt Açıklaması: Ne var ki saltanatın kaldırılmasının ardından cumhuriyetin ilanına tepkili çevreler giderek halifenin etrafında bütünleşmeye başladılar. Milli Mücadele’de Mustafa Kemal ile yan yana yürüyen komutanların halifeyle giderek yakınlaşmaları, bu arada Refet Bey’in at hediyesi basında da yankı buldu. Kimi gazeteler hilafetin kaldırılacağına yönelik endişelerini dile getirirken kimi muhalif isimler Abdülmecit’e direnme önerilerinde bulundu. Halk Fırkası listesinden II. Meclis’te yer alan milletvekillerinden Hoca Şükrü ise “Hilafet-i İslamiye ve Büyük Milet Meclisi” adıyla bir kitap yayınlayarak “Halife Meclisin, Meclis Halifenin” sloganını işledi; TBMM’nin üstünlüğüne gölge düşürmeye yöneldi. Halife de kendisine gösterilen bu bağlılık ve destekten aldığı güç ile isteklerini artırdı. Böylece TBMM’nin kendisine çizdiği sınırlar içinde kalmayacağını adeta bir devlet başkanı gibi yürütmede söz sahibi olmak istediğini gösterdi.

Yanıt Açıklaması: Siyasî, hukukî ve iktisadî konuların ele alındığı bu meclisler II. Mahmut döneminde hem nitelik, hem de nicelik açısından geliştirildi.Bu yıllarda kurulan bir başka meclis ise yasama ve yürütme görevini yapmak üzere oluşturulan Meclis-i Hass-ı Vükelâ oldu. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Haklar Dilekçesi, Magna Carta ile verilen hakların bir tekrarından başka bir şey değildi. Özgür İngiliz yurttaşının mal ve can güvenliği kralların keyfi eylemlerine  karşı korunacak, mahkeme kararı olmadan bunlar tutuklanamayacak, hapsedilemeyecek, mallarına el konulamayacaktı. Parlamento yasama iktidarına ortak olacaktı. Ne var ki Kral ile anlaşma uzun sürmedi. Kral, kimi parlamento üyelerini tutukladı. Parlamentoyu bir yıl sonra feshetti. Verilen üç seçenek de doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Buna göre egemenliğin kayıtsız ve şartsız millette olduğu (Madde 1), yasama ve yürütme yetkisinin ulusun tek temsilcisi TBMM’de toplandığı (Madde 2), hükümetin Büyük Millet Meclisi Hükümeti adını taşıdığı(Madde 3), BMM’nin iller halkından seçilen üyelerden oluşacağı (Madde 4), seçimlerin iki yılda bir yapılacağı, seçilen üyelerin yeniden seçilebileceği vurgulanıyor, BMM üyelerinin her birinin, kendisini seçmiş olan ilin özel vekili olmayıp, bütün ulusun vekili sayılacağı (Madde 5) belirtiliyordu.

Yanıt Açıklaması: Amasya Genelgesi’nde açıklanan, Erzurum ve Sivas Kongreleriyle meşruiyet kazanan ulusal direnç, Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nin açılmasını sağlamıştı. Mustafa Kemal’in “Selâhiyet-i fevkâlâdeye haiz(olağanüstü yetkili)” dediği ve son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin kapatılmasından yalnızca 12 gün sonra toplanan bu Meclis, ulusun gerçek ve tek temsil gücünü oluşturacaktı.

Yanıt Açıklaması: II. IV seçenekte verilen bilgiler yanlıştır. I. Grubun başkanı Mustafa Kemal Paşadır ve liberallerin oluşturduğu bir gruptur. Bu nedenle doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçenekleri meclisin açılışı ile ilgili yapılan hazırlıklardandır. Uluslararası ajanslara açılışın yapılacağının duyurulması iye doğru değildir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I. Grup, seçimlere Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i HukukCemiyeti (A.R.M.H.C) adıyla girilmesine ve cemiyetin isminden yararlanılmasına karar verdi. Mustafa Kemal Paşa, Grup başkanı olarak 8 Nisan 1923’te bir beyanname yayınladı. Bu beyanname ile A.R.M.H.C’yi Halk Fırkası’na dönüştüreceğini açıkladı. “ Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 17 Şubat 1921’e kadar

Yanıt Açıklaması: Anayasa’da ikinci önemli değişiklik ise 5 Aralık 1934’te gerçekleştirildi. TBMM, ulus egemenliğini benimsemesine karşın o güne değin siyasal haklar yalnızca erkekler tarafından kullanılıyordu. Ulusun yarısının temsilcilerini seçememesi ve parlamentoda temsil edilememesi Türk demokrasinin en büyük eksikliği idi. 5 Aralık’ta anayasada yapılan değişiklikle kadınlara seçme ve seçilme hakkının verilmesi ile bu eksiklik de giderildi. Böylece Türkiye Cumhuriyeti Anayasası pek çok Avrupa ve Asya ülkesinden çok daha önce demokratik bir niteliğe kavuşturulmuş oldu.

Yanıt Açıklaması: Siyasal partiler 1832’de seçim sisteminde yapılan değişiklikten sonra ortaya çıkacak ve Tory’ler Muhafazakâr Parti’ye, Whigs’ler ise Liberal Parti’ye dönüşecektir.