Osmanlı İktisat Tarihi

Yanıt Açıklaması: Osmanlıların bazen esnaf nizamı bazen de narh nizamı dedikleri şeyle kastedilen fiyat ve kalite denetim ile standardizasyon sistemidir. Bunun için ihtikâr gibi tekelciliklerin önlenerek, aracıların ortadan kaldırılması ve malların üreticiden tüketiciye en kısa yollardan intikal etmesi sağlanmaya çalışılmıştı.

Yanıt Açıklaması: 1867 tarihli Dilaver Paşa Nizamnamesi, temel olarak işçilerin çalışma koşullarında iyileştirmeler önermektedir. İşçilerin denetlenmesi bunlardan birisi değildir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu sınırlı sayıdaki dükkanlardan birini tasarruf etmek veya ona sahip olmak demek o meslek ve san’atı müstakil icra edebilmek hakkına (imtiyaz›na) sahip olmak demekti. Böylece sınırlı sayıdaki dükkan ile meslek ve san’at› müstakil icra edebilme hakkı (imtiyazı) arasında doğrudan bir ilişki kurulmuş oluyordu. Nitekim bu gelişme ile birlikte, gedik kelimesinin de esnafla ilgili olarak imtiyaz anlamında kullanılmaya başlandığını görüyoruz.Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: I, II,IV doğrudur. İç ticaretin merkezi ve tüketimin temel alanı sancak değil kazadır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlılarda, Fatih Sultan Mehmet döneminde basılan ilk altın paraya sultani ya da hasene-i sultaniye adı verilirdi.

Yanıt Açıklaması: Üçüncü önemli gelir kaynağı, ‘avârız-ı divaniye’ veya kısaca ‘avârız’ denen olağandışı vergilerdir. Bunlar başlangıçta savaş harcamalarını finanse etmek için konmuş 17. yüzyılın sonlarından itibaren olağan vergiler haline gelmişti.

Yanıt Açıklaması: Bütçe açıkları ve devletin ek gelir sağlama ihtiyacı duyması gibi mali nedenlerle; ekonomide para talebinde meydana gelen artış nedeniyle tedavüldeki para miktarını artırma ihtiyacının ortaya çıkmasıyla; bazı toplumsal kesimlerden kâr elde etme amacıyla gelen enflasyon taleplerini karşılama amacıyla; darphanelerin kötü işletilmeleri nedeniyle; tedavüldeki madeni paralar sık kullanımdan dolayı eskimesi için sikkelerin kenarlarının kırpılması zorunluluğu nedeniyle tağşiş yapılmıştır. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1914 yılında elektrik üretimine başlayan Silahtar Ağa Termik Santralı’nın yapımı kömür ihtiyacını arttırmıştır.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat ile kaldırılan narh sistemi yerine serbest fiyat sistemine geçiş süreci başlamıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tanımı verilen kurumlara vakıf denmektedir. Özellikle Tanzimat'tan önceki klasik dönemde Osmanlı sosyal ve ekonomik hayatında çok önemli bir yer teşkil etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti yenileşme döneminde alınan sosyal politika önlemleri şu şekildedir: I. 1867 tarihli Dilaver Paşa Nizamnamesi II. 1869 tarihli Maadin Nizamnamesi III. İbrahim Paşa Düzenlemeleri Verilen üç bilgi de doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyılda buharlı gemilerin devreye girmesine kadar denizlerde hem kürekli hem de yelkenli gemiler seyrüsefer yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sefer zamanlarında ordunun ihtiyaç duyduğu esnaf (kasap, ekmekçi, bakkal, berber, saraç, demirci, arabacı, nalbant, aşçı gibi) seferlere katılırdı. Bunlara orducu esnaf denirdi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Akile: Sosyal dayanışmayı aile ve en yakınlardan başlatan İslâm geleneği, kişinin ilgili olduğu toplum kesimlerini ondan sorumlu tutar. Bunlardan birincisi akile olgusudur. Uygulamanın ilk zamanlarında ve temelinde kaza, ölüm ve yaralanma gibi zarar görülen bir olayın sonuçlarını telafi etmeye yönelik kan bedeli olgusu bulunmaktadır. Bu bedel önce fiili işleyen kişi tarafından, gücü yetmez ise akilesi tarafından ödenmekteydi. Akileyi oluşturan gruplar meslek kuruluşu, mahalle ve köy halkı, akrabalar veya devlet olabilir.