Türkiye Cumhuriyeti Siyasî Tarihi

Yanıt Açıklaması: Cevap A

Yanıt Açıklaması: Seçimlerde %36.3 oranında oy alan ANAP, 292 milletvekili kazandı. Merkez solda yer alan SHP %24.7 oy oranıyla 99 milletvekili çıkarırken merkez sağda yer alan DYP ise %19.1 oy oranıyla 59 milletvekilliği kazandı.

Yanıt Açıklaması: Erdoğan’ın Cumhurbaşkanı olmasının ardından, olağanüstü kongresini toplayarak Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nu Genel Başkanlığa seçti. AK Partide lider değişiminin sancısız gerçekleşmesi uzun süredir AK Partinin lider değişim sürecinde krizle karşılaşabileceği beklentilerini boşa çıkarmış oldu.

Yanıt Açıklaması: Bütün verilen isimler siyasi yasaklı iken 1987 referandumuyla siyasete geri dönebilen isimlerdendir

Yanıt Açıklaması: Ak partinin kurulduğu yıllarda Türkiye’de oldukça karanlık bir atmosfer hakimdir. Her alanda ülkede sorunlar artmıştır. Demokrasi ise kusurlu işlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Darbeye giden sürecin iç dinamikleri yukarıda özetlenmiştir. Elbette bu sürecin dış dinamikleri, özellikle de ABD kaynaklı dinamikleri de mevcuttur. İran İslam Devrimi dolayısıyla Orta Doğu’da mevzi kaybeden ABD’nin ve NATO’nun çeşitli yollarla darbe yönünde teşviklerde bulunduğu, Türkiye’yi sağlama almaya çalıştığı bilinmektedir. Darbe sonrasında ABD’lilerin “bizim çocuklar başardı” dedikleri de malumdur. Fakat burada dış dinamiklerin ayrıntısına girilmeyecektir.

Yanıt Açıklaması: Düşünce suçlarını düzenleyen kanunların kaldırılması ve AİHM'e bireysel başvurunun getirilmesigibi haklar Özal döneminde gerçekleşmiştir. AB ülkelerinde serbest dolaşım hakkının verilmesi ise hiçbir zaman gerçekleşmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Özgürlüklerin tanınması konusunda daha yasakçı bir metin olan 1982 Anayasası’nda ise kamu yararının kişilerin yararından önce geldiği anlayışı ve siyasi istikrarsızlık kaygısı sebebiyle temel haklarda ve özgürlüklerde sınırlamalara gidilmiş ve özgürlük alanı daraltılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı Demirel’in görev süresi 2000 yılı Mayıs ayında dolmuş ve yeni cumhurbaşkanının seçilmesi gündeme gelmiştir. Bu konuda, iktidar partileri dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer üzerinde anlaşmışlardır. Daha sonra muhalefet partilerinin de destek verdiği Sezer, 5 Mayıs 2000 günü Mecliste yapılan oylamada 330 oy ile Türkiye Cumhuriyeti’nin Onuncu Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa değişimi halk oylaması 2007’den sonraki döneme ait bir özelliktir.

Yanıt Açıklaması: 112

Yanıt Açıklaması: 12 Mart darbesi sonrasında 24 saat içinde 5 general, 1 amiral ve 35 Albay emekli edilmiştir. Ayrıca bazı genç subayların görev yerleri değiştirilerek ordudan tasfiyeler gerçekleştirilmiştir. Nihat Erim’e hükümeti kurma görevi verilmiştir. Erim, bağımsız kalabilmek için İnönü’nün icazetiyle Cumhuriyet Halk Partisi’nden istifa etmiştir. Erim kendisinden istendiği gibi Bir teknokratlar hükümeti kurmuştur. Dünya Bankası’ndan Atilla Karaosmanoğlu çağırılmıştır. Atilla Karaosmanoğlu ve ekibine kabinede önemli bir yer verilmiştir. Bir süre sonra terör olayları artmaya devam etti ve11 ilde Sıkıyönetim ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bu süreçte, hükûmet üyelerinden oluşan ancak içinde ordu komutanlarının da yer aldığı ve belirli aralıklarla toplanan Millî Güvenlik Kurulunun 28 Şubat 1997 tarihindeki toplantısında Türkiye’de “köktenciliğin yayılmasını önlemek” amaçlı, 18 maddeden oluşan bir metin ordu komutanları tarafından kurulun siyasi üyelerine sunulmuştur. Toplantı oldukça uzun sürmüş ve ordu komutanlarının ısrarlı talepleriyle metin siyasiler tarafından da kabul edilerek MGK kararına dönüşmüştür. Hükûmete tavsiye niteliğindeki bu metin, hükûmetin uygulaması gerektiği noktalar ön plana çıkartılarak ilan edilmiştir. Bu maddelerden bazıları şunlardır: Cemaat ve tarikatlarca işletilen okul, yurt, vakıfların kapatılması; imam-hatip liselerinin sayısının ülkedeki din adamı ihtiyacına göre azaltılması; kökten-dincilerin üniversitelerde dâhil tüm kamu kurumlarında kadrolaşmasına müsaade edilmemesi ve zorunlu ilköğretimin 5 yıldan 8 yıla çıkarılması gibi hususlar. Bu hususlar büyük oranda RP’nin temelini oluşturduğu iddia edilen kesimlerin, siyasal sisteme tehlike oluşturmayacak hâle getirilmesine yönelik olarak gündeme getirilen konular olduğu iddia edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Darbeciler önce parlamentoyu ve hükûmeti dağıtarak bizzat devleti yönetmeye başladı. Hemen akabinde bütün siyasi partileri kapattı. Atatürk’ün partisi CHP bile kapatılmaktan kurtulamamıştır.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde toplumdaki ve ordudaki hareketliliğin yanı sıra siyasi partilerde de karışıklık ve kopmalar yaşanıyordu. Cumhuriyet Halk Partisi içindeki ortanın solu akımı ve karşıt grup arasındaki çekişme, bölünmelere neden olmuştur. Turhan Feyzioğlu ve arkadaşları Cumhuriyet Halk Partisi’nden ayrılarak Güven Partisi’ni kurmuştur. Adalet Partisi içinde de eski Demokratlar ile Demirel arasındaki gerginlik had safhaya ulaşmış ve sonunda eski Demokratlar, Ferruh Bozbeyli liderliğinde Demokratik Partiyi kurarak Adalet Partisi’nden ayrılmışlardı. Türkiye İşçi Partisi’nde ise Mehmet Ali Aybar, Sadun Aren ile Behice Boran grubu çekişmektedir.

Yanıt Açıklaması: 1977 yılında siyasete giren Özal, İzmir’de Millî Selamet Partisi (MSP)den milletvekili adayı olmuş ancak seçilememiştir. 20 Mayıs 1983 tarihinde Anavatan Partisi (ANAP)ni kurarak yeniden aktif siyasete dönmüştür.

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı Demirel’in görev süresi 2000 yılı Mayıs ayında dolmuş ve yeni cumhurbaşkanının seçilmesi gündeme gelmiştir. Bu konuda, iktidar partileri dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer üzerinde anlaşmışlardır. Daha sonra muhalefet partilerinin de destek verdiği Sezer, 5 Mayıs 2000 günü Mecliste yapılan oylamada 330 oy ile Türkiye Cumhuriyeti’nin Onuncu Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: 1973 seçimleri ile demokrasiye yeniden dönülmüş ancak bu defa da zayıf koalisyonlar dönemi başlamıştır. 1973’ten sonraki 6 yıl içinde 7 hükûmet kurulmuştur. Ortalama olarak hükûmetlerin ömrü bir yıl civarında olmuştur. Cumhuriyet tarihinde ilk defa bu dönemde, bir hükûmet güvensizlik oyuyla düşürülmüştür

Yanıt Açıklaması: Bu gelişmeler yaşanırken hükûmetin ikinci büyük ortağı olan MHP’nin Genel Başkanı Devlet Bahçeli, bir yurt gezisinde siyasal belirsizliğin giderilmesi gerektiği düşüncesini somutlaştırarak 3 Kasım 2002’de erken genel seçime gidilebileceğini söylemiş ve hükûmet bu konuşmadan kısa bir süre sonra da erken genel seçim kararı almıştır. 3 Kasım 2002 günü yapılan milletvekilliği genel seçimlerinde seçim kararı alan koalisyon ortaklarının hepsi yüzde onluk seçim barajının altında kalarak Meclis dışında kalmışlardır. Bu, Türk siyasal hayatı adına trajik bir olay olarak tarihe geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: 2013