Orta Çağ ve Yeni Çağ Türk Devletleri Tarihi

Yanıt Açıklaması: Sökmenli Devleti 1100-1207 yılları arasında Ahlat merkez olmak üzere Van, Erciş, Bargiri, Tatvan, Malazgirt, Muş ve Sason civarında hüküm sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: Akkoyunlular ile Karakoyunuluların birbirleriyle mücadele ettiği sırada doğuda Timur istilası başlamıştır, 1386’da önce Irak-ı Acem daha sonra Tebriz Timur’un eline geçmiştir. 1387 yılında Anadolu’yu ele geçirmek için hazırlıklara başlayan Timur, Erzurum üzerine yürüyerek şehri ele geçirmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Devlet hazinesinden istifade eden zümreler dışında, bütün halk ra’iya addedilirdi. Bunlar, verilen emirlere riayetle ve vergi vermekle mükellef geniş halk kitlesidir. O devirlerde yazılmış bütün ahlak ve siyaset kitaplarında, hatta bazı resmi vesikalarda ve vekayinâmelerde, ra’iyyet hakkında beslenen telakkileri görmek mümkündür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Cevap E. Şeyh Mübarek İanl Oğulları beyliğindendir..

Yanıt Açıklaması: Karamanoğlu Mehmed Bey, Selçuklulara isyan eden Hatiroğlu'nun yanında yer almış ve Selçuklulara gönderilen vergiyi kesmiştir. Kendinden önce babasının da ele geçirmek istediği Konya'yı kuşatmış ve 1277 tarihinde Konya'yı ele geçirmiştir. Farsça konuşan devlet adamlarına ve Moğollara tepkisini göstermek için de divanında sadece Türkçe konuşulmasını dile getiren fermanını okutmuştur.

Yanıt Açıklaması: Danişmend Gazi 1105 yılında ölmüştür. Yerine on iki oğlu arasından Emir Gazi geçmiştir. Şahsiyeti ve yaptığı hizmetler Türkmenlerin nazarında destanlaşmış ve ölümsüzleşmiştir. Tabiiyetindeki Hıristiyan unsurlar da ölümüne son derece üzülmüş ve günlerce matem tutmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: 1071 Malazgirt zaferinin ardından Anadolu’nun doğusunda mahalli Türkmen beyliklerinin ortaya çıkışına tanık oluyoruz. Erzurum ve çevresinde Saltuklular, Erzincan ve Kemah’ta Mengücükler, Yeşil Irmak havzasında Danişmendliler, Van Gölü havzasında Sökmenliler, Diyarbekir bölgesinde İnal Oğulları, Dilmaç Oğulları, Mardin ve Hısn-ı Keyfa Artukluları, Elazığ yöresinde de Çubuk Oğulları ve ardından Harput Artukluları, XI. asrın son çeyreğinde tarih sahnesine çıkmışlar, yaklaşık olarak iki asır boyunca bölgenin kaderine hakim olmuşlardır. Bu uzun sayılamayacak zaman dilimi içinde her bir beylik hakim oldukları coğrafyada günümüz Türkiye’sinin yaratılmasına da katkıda bulunan büyük bir değişimi başlatmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Erzurum ve çevresinde Saltuklular, Erzincan ve Kemah’ta Mengücükler, Yeşil Irmak havzasında Danişmendliler, Mardin ve Hısn-ı Keyfa Artukluları  XI. asrın son çeyreğinde tarih sahnesine çıkmışlar, yaklaşık olara iki asır boyunca bölgenin kaderine hakim olmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Beyliğin kurucusu Danişmend Gazi, Alp Arslan’ın önde gelen komutanlarından olup, Malazgirt savaşını takiben Emir Artuk ile beraber Yeşil Irmak havzası ve Kelkit vadilerinde fetihlere katılmıştır. Özellikle 1101 yılı Haçlı seferinde büyük başarılar kazanmışlardır. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Danişmendliler, Anadolu’daki en önemli Türkmen beyliklerinden biri olarak, 1071- 1178 yılları arasında Sivas, Malatya, Kayseri, Tokat, Niksar, Amasya, Kastamonu, Çankırı, Çorum ve Elbistan dolaylarında hüküm sürmüştür. Beyliğin kurucusu Danişmend Gazi, Alp Arslan’ın önde gelen komutanlarından olup, Malazgirt savaşını takiben Emir Artuk ile beraber Yeşil Irmak havzası ve Kelkit vadilerinde fetihlere katılmıştır. Kendi adlarına ilk para bastıran beyliktir. Adına para bastıran  hükümdarları Yağı-basan'dır. Danişmendlileri Kılıç Aslan yıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Danişmendliler, Anadolu’daki en önemli Türkmen beyliklerinden biri olarak, 1071’de kurulmuştur Danişmendliler Türkiye Selçuklularıyla birlikte Haçlılara karşı mücadele etmiştir Sivas, Malatya, Kayseri, Tokat, Niksar hüküm sürdüğü yerler arasında yer alır.

Yanıt Açıklaması: 1071 Malazgirt zaferinin ardından Anadolu’nun doğusunda mahalli Türkmen beyliklerinin ortaya çıkışına tanık oluyoruz. Erzurum ve çevresinde Saltuklular, Erzincan ve Kemah’ta Mengücükler, Yeşil Irmak havzasında Danişmendliler, Van Gölü havzasında Sökmenliler, Diyarbekir bölgesinde İnal Oğulları, Dilmaç Oğulları, Mardin ve Hısn-ı Keyfa Artukluları, Elazığ yöresinde de Çubuk Oğulları ve ardından Harput Artukluları, XI. asrın son çeyreğinde tarih sahnesine çıkmışlar, yaklaşık olarak iki asır boyunca bölgenin kaderine hakim olmuşlardır. Bu uzun sayılamayacak zaman dilimi içinde her bir beylik hakim oldukları coğrafyada günümüz Türkiye’sinin yaratılmasına da katkıda bulunan büyük bir değişimi başlatmışlardır.

Yanıt Açıklaması: İzzeddin Balaban: 1206-1207 arasında hüküm süren son Ahlatşahtır. Seyfeddin Bektimur: Nasıreddin Muhammed Sökmen'in çocuğu olmadığı için başa geçen eski bir köledir. Takiyüddin Ömer: 1191 yılında Ahlatşahlara taarruz eden El-Cezire Hakimidir. Mesud: Nasireddin Muhammed Sökmen döneminde Irak Selçuklu Hükümdarıdır Necmeddin Alpı: Bir Artuklu beyidir Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Eretna Devleti Eretna Bey, Orta Anadolu’nun hemen tamamını hakimiyeti altına aldı. Devletin merkezi önce Sivas, sonra ise Kayseri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Azerbaycan,Erran ve Irak-ı Acem’de ise Çobanlılardan Melik Eşref bulunuyordu. Ancak, bölge halkı Melik Eşref’in kötü idaresinden dolayı ondan nefret ediyordu. Altın Ordu hükümdarı Canı Bey, Azerbaycan üzerine yürüyerek Melik Eşref'i ortadan kaldırmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Askerî teşkilat esas itibarı ile Büyük Selçuklulardan alınmıştır. Orduya ait bütün idari işlere divan-ı arz bakardı. Hükümdara ait olan emlak ve arazinin idaresi doğrudan doğruya divan-ı hass’a aitti.

Yanıt Açıklaması: Yıldırım Bayezid, ünlü Batı Anadolu seferiyle bu beyliğe de son vermiştir (1390). Ankara Savaşı’ndan sonra hakimiyetini tanıması kaydı ile Timur, Mehmed Bey oğlu İlyas’a, Menteşe ilini geri verir (1403). Saruhan ve Aydın oğulları ile birlikte Çelebi Mehmed’e karşı mücadele veren İlyas Bey, müttefiklerinin yenilmesi üzerine Çelebi Mehmed’e itaat eder (1405). Menteşeoğlu İlyas Bey’in ölümünden sonra, Osmanlı sarayında rehin tutulan iki oğlu kaçıp, Menteşe iline gelmişlerdi. Ancak II. Murad, bu iki kardeşi yakalatmış ve Menteşe Beyliğini ortadan kaldırmıştır (1424).

Yanıt Açıklaması: Hamitoğulları.CevapD'dir.

Yanıt Açıklaması: Harezmşahlar imparatorluk yapısını Alâeddin Muhammed Tökiş/Tekiş zamanında kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sökmenli Devleti 1100-1207 yılları arasında Ahlat merkez olmak üzere Van, Erciş, Tatvan, Malazgirt, Muş ve Sason civarında hüküm sürmüştür.