Hellen ve Roma Tarihi

Yanıt Açıklaması: Doğudan imparator ilan edilen Niger, doğu bölgesini ele geçirdikten sonra Byzantion’ı ele geçirmek için işgal eder. Severus bunun ardından Roma’dan ayrılır ve  Erdek(Kyzikos) ve Nikaia’da(İznik) Niger’ın ordularını yener. Geri çekilmeye başlayan Niger’i takip eden ve yenen Severus, Byzantion’da hala Niger taraftarı bir ordu olduğunu öğrenince şehri cezalandırmak için şehri tahrip edip köy statüsüne düşürdü.

Yanıt Açıklaması: Diocletianus ve Maximianus augustus olarak görev yaparken, kendilerine de birer caesar seçtiler. Bunun amacı, bir augustus öldüğünde imparatorluğu başsız bırakmamaktı. Bu şekilde, bu kadar büyük bir imparatorluğu daha etkin bir şekilde yönetmek amaçlanmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ionia bölgesi kentleri Perslere karşı M.Ö. 499 da ayaklanmışlardır.

Yanıt Açıklaması: 18 Eylül 96’da, 66 (veya 61) yaşındayken Senatus tarafından imparator ilân edilen Nerva’nın askeri tecrübesi olmasa da siyaseten belirli bir geçmişe sahipti. İmparator olduğunda hiçbir senatörü öldürtmeyeceğine yemin etmişti, nitekim öyle de yaptı.

Yanıt Açıklaması: Augustus’un Roma’nın en büyük ve tek lideri olarak kabul edilip onurlandırılmasıyla, evinin kapısı iki defne dalı ile meşe yapraklarından yapılmış bir çelenkle (corona civica) süslendi; üzerinde imparatorun dört önemli erdeminin yani virtus (cesaret), clementia (merhamet), iustitia (adalet) ve pietas (dindarlık) sözcüklerinin kazınarak yazılmış olduğu altın bir kalkan da (clipeus virtutis) Curia’ya (Senatus) ithaf edildi.

Yanıt Açıklaması: Khaironeia savaşından sonra Hellenler, II. Philippos’un gücünü kabul ettiler. Thebai, bundan böyle Boiotia’daki hegemonyasını yitirmişti. Atina, Makedonya ile uzlaşma içine girmek zorunda kaldı.  Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Roma siyasi yapısı içinde; hanedan üyesi olanların Roma tahtına geçeceği önceden biliniyordu. Ancak Nerva ile bu uygulama değişmiştir. Çocuğu olmayan Nerva, Traianus’u evlat edinerek kendisinden sonra Roma tahtına kimin geçeceğini belirleyen ilk imparator olmuştur. Nerva M.S. 97 yılı Ekim sonunda o sıralar popülaritesi bir hayli yüksek olan Yukarı Germania valisi Marcus Ulpius Traianus’u evlat edinerek tüm yetkileri onunla paylaştı. Böylece soya dayalı veraset sisteminde yeni bir anlayış başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Ünlü Colosseum amfitiyatrosunun inflas›na başlanması da Vespasianus dönemine rastlar; ancak inşaatı Titus zamanında bitirilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Constantinus, Hadrianopolis (M.S. 3 Temmuz 324) ve Khrysopolis’te (M.S. 18 Eylül 324) yapılan savaşlarla Licinius’a karşı zafer kazandı. Licinius Nikomedeia’ya kaçtı. Kent kuşatıldı, Licinius hayatının bağışlanacağı sözü üzerine teslim oldu ve Thessalonike’de (Selanik) gözaltında yaşamaya başladı. Fakat Constantinus sözünde durmadı ve bir süre sonra onu öldürdü (M.S. 325 baharı). Khrysopolis zaferinden sonra Constantinus tek başına imparatorluğun hâkimi oldu.

Yanıt Açıklaması: Etrüskler Roma’yı ele geçirdikten sonra hüküm sürdükleri yaklaşık bir asır sürenin ardından gerçekten Sextus Lucretia’yı kaçırmıştır ve Roma aristokrasisinin bir kısmı isyana başlar. Bu olay örgüsü hükümdar aile Tarquiniusların Roma’dan defedilmesiyle sonuçlanır. Bütün bu süreç Cumhuriyet’in kurulmasına yol açan olaylar dizisi olsa da, bu olayların akabinde yeni bir anayasa hazırlanıp, yönetim için iki konsül tayin edilir. Bu olay, Cumhuriyet’e geçişin somut belgesidir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 6. yüzyıl sonlarında Atina’da demokratik yönetimin kurulmasıyla, diğer kent-devletleri de demokratik yönetim şeklini benimsemişlerdir. Demokratik yönetimde devletin başında artık kral, aristokratlar ve tiran yer almamakta, yönetim doğrudan halkın elinde bulunmaktadır. Bundan önceki dönemlerde krallar, aristokratlar ve tiranların yönetimde etkili olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Roma’nın kuruluş efsanesi anlatılan “Aeneis” destanı Vergilius’un eseridir.

Yanıt Açıklaması: Hristiyanlığa geçişi başlatan Constantinus, diğer augustus Licinius ile Hristiyanlara tam bir tolerans emri vermişti. Bunun için M.S. 313 başında Milano Emirnamesini yayımladılar. Doğru cevap “D” şıkkı. Öncesinde gerçekleşen Milvius Köprüsü Savaşı, imparatorun; bu kararname ise devletin dininin Hristiyanlık olmasına sebebiyet vermiştir.

Yanıt Açıklaması: Roma, korsanlar sorununu mutlaka çözümlemek istiyordu. Bu nedenle, M.Ö. 67’de çıkarılan lex Gabinia adını taşıyan bir kanun ile Pompeius’a üç yıl için denizlerde ve denizden 80 km. kadar içerilere kadar Ege ve Akdeniz kıyılarında kayıtsız şartsız hükmetme yetkisi (imperium proconsulare maius) verildi. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tarihte “Büyük” (Magnus) lakabıyla anılan kişi Flavius Valerius Constantinus'tur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Dönemin imparatorlarının başarısız yöneticiler ve komutanlar olduklarını söylemek çok peşin bir yargı olup doğruluk payı taşımamaktadır; çünkü dönemin imparatorları sadece yenilgilerden müteşekkil bir kariyere sahip olmayıp pek çoğu başarılı komutanlar oldukları için imparator ilan edilmişlerdir. Yönetim performansları ile ilgili bir değerlendirme ise dönemin nesnel koşullarına ilişkin etraflı bir bilgiyi gerektirmekte olup bu konuda hüküm vermek şu aşamada doğru olmayacaktır. Roma'nın o dönemde Gothlar ile barış yapabilmek için haraç ödemek durumunda kalması İmparatorluğun Gothlar üzerinde bir askeri hakimiyet kuramadığını; onları pes ettiremediğini göstermektedir. Gothlar'ın aldıkları haracın Roma yönetimi üzerinde bir etki doğurduğunu söylemek de yine peşin hüküm vermek olacaktır ki zaten İlerleyen dönemde Roma ve Gothlar arasındaki gerilimin bir türlü sona ermeyecek oluşu da Gothlar'ın Roma üzerinde siyasi bir hakimiyet kurduğu önermesinin doğru olabilme ihtimalini ciddi anlamda azaltmaktadır. Her ne kadar ödenen haraç Roma üzerinde doğrudan bir Goth hakimiyeti ile neticelenmese de İmparator'un savaş alanında hayatını kaybetmesi ve Gothlar ile yapılan barışın haraç karşılığında mümkün olmuş olması İmparatorluğun hem Gothlara üstün gelemediğini hem de bu çatışmalarda yara aldığını söylemeyi mümkün kılmaktadır. Bunların yanı sıra İmparatorluğun tek mücadele ettiği güç odağı Gothlar değildir. Bu bağlamda özellikle doğudaki Sasaniler'i hatırlamak gerekmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Pompeius ve Crassus ile birlikte ilk triumvirliği kuran Caesar, Crassus’un ölümü ardından Pompeius ile savaşmış, Mısır’da öldürülen Pompeius’un cesedini almak için gittiğinde Kleopatra’yı tahta geçirmiştir. Bu süreç ardından önce on yıl “dictator” seçilen Caesar, iki yıl sonra hayat boyu “dictator” olarak atanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Titus'un babası Vespasianus’tur. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Caracalla’nın en önemli icraatlarından biri M.S. 212 yılında çıkarttığı ve “Yurttaşlık Yasası” (Constitutio Antoniniana) olarak bilinen yasadır. Bu yasa ile imparatorluk sınırları içindeki tüm özgür erkek ve kadınlara Roma yurttaşı olma imkânı verildi.

Yanıt Açıklaması: Roma tarihinde tahtta en uzun süre kalan imparator, 49 yıl ile II. Theodosius’tur. Doğru cevap A seçeneğidir.