İslam Tarihi ve Medeniyeti 2

Yanıt Açıklaması: İslam tarihinde Bağdat’a bağlı olmayan devlet; Fatimiler’dir.

Yanıt Açıklaması: Mu’temid-Alellâh Sâmerrâ’da oturan Abbâsî halifelerinin sonuncusudur.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Osmanlı  döneminde yaşayan ve tıp alanında önemli eserler veren ve cerrahi aletler icat eden kişi Şerafeddin Sabuncuoğlu'dur. Sabuncuoğlu Şerafeddin ile dönemin hekimleri arasındaki en büyük fark Sabuncuoğlu Şerafeddin'in hastalıkları cerrahi müdaheleler ile tedavi etmesidir. Doğru cevap A'dır. .

Yanıt Açıklaması: Halife Ebü’l-Abbas devrinin Türk tarihî bakımdan en önemli olayı Türkistan’da hâkimiyete elegeçirmek maksadıyla Çin ordusu ile yapılan ve Çinliler’in mağlubiyetiyle sonuçlanan Talas Savaşı’dır. (751). Bu savaşta Türkler Araplar’a destek vererek zaferin kazanılmasında önemli rol oynamışlar ve Türkler ile Araplar arasında dostane ilişkiler başlamıştır. Bu savaşla Çin’in Batı Türkistan üzerindeki siyasî emelleri sona ermiştir.

Yanıt Açıklaması: Halife Muntasır’ın ölümünün ardından devlet adamları ve Türk kumandanları toplanarak Mu’tasım’ın torunu Ahmed b. Muhammed’in Müstaîn-Billâh ünvanıyla halife ilân edilmesine karar verdiler (862-866).

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Fatımi Devletinin ilk halifesi Ubeydullah el-Mehdi'dir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 945 yılında Büveyhîler’in Bağdat’a girerek hâkimiyeti ele geçirmesi Abbasî Devleti açısından önemli bir kırılma noktası olarak kabul edilebilir. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Halife Türk kumandanlarının baskısından onları birbirine karşı kışkırtarak kurtulabileceğini biliyordu. Ancak halifenin bu komplolarının farkına varan Türk kumandanlar aralarında anlaşarak Mühtedî’yi hilâfetten uzaklaştırmaya karar verdiler. Bu sırada halifenin kuvvetleriyle Türk birliklerinin çatışması neticesinde çok fazla kan döküldü. Hiçbir çıkış yolu kalmadığını gören halife kaçarken yakalandı ve hilafetten hal’edilerek öldürüldü. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Abbasî halifesi Me’mun’un Bağdat’ta 829 yılında kurduğu Beytü’l-Hikme’de (Hikmet Evi) Müslüman bilginler, özellikle Aristo, Eflatun, Ptolemy (Batlamyus), Öklid, Galen (Calinus) gibi filozof ve bilginlerin eserlerini Arapçaya tercüme ettirmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Onun bilhassa Sâmerrâ’daki imar faaliyetleri önemli olup burada yaptırdığı el-Cevsaku’l-Hâkânî adlı saray meşhurdur. İshak el-Mevsılî, Fergânî ve Ya’kub b. İshak el-Kindî gibi âlimleri himaye eden Mut'asım-Billah’ın kütüphanesinde 10.000 kitap bulunduğu nakledilir.

Yanıt Açıklaması: Ağustos 750’de cereyan eden çarpışmada II. Mervân öldürüldü. Böylece Emevî hilâfeti ortadan kalkmış oldu. Doğru cevap E dir

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Zaman içinde İslam dünyasında farklı şekillerde zihniyet kırılmaları ve bozulmaları ortaya çıkmıştır. Müslümanlar böylece hemen her alanda bilgi ve bilim üretme yerine Batı’dan aktarılanları tüketme yoluna gitmiştir. Bu süreçte İslam dünyasında üç baskın zihni yet tipi oluşmuştur. Birincisi batıcılıktır. Buna göre İslam’ın ortaya çıkardığı kültür zihniyeti ve değerleri modern çağa uymadığı iddiasıyla bunların tarihte kalması gerekir. İkincisi, İslam-Batı uzlaştırmacılığıdır. Buna göre İslam kültürü ve Batı kültürü uzlaştırılabilir. Özellikle temel dini meselelerde yeni yorumlara gidilerek, bu uzlaşmanın zemini hazırlanıp İslam kültürel değerleriyle Batı kültürel değerleri uzlaştırılmalıdır. Bu görüşü ortaya atan Fransız Müslüman R. Guenon’dır. Üçüncüsü İslamcılıktır. Buna göre İslam kültürü kendi başına yeterlidir; bunu devam ettirmek gerekir. Zaman ve zeminin ihtiyacına göre İslam’daki içtihad yöntemiyle yeni sorunlar çözümlenebilir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Portekizliler’in doğu ticaret yolunu kesmelerinden dolayı Mısır önemli miktarda vergi geliri kaybına uğramış durumdaydı. Bu yüzden Kansu Gavri çeşitli toplumsal gruplardan tahsil edilen vergileri arttırırken tüccar ve esnaftan alınan vergileri de bir yıl önceden peşin olarak toplattı. Müsadere (Devletin mallara elkoyması) sistemini yaygın hale getirdi, ticarî mallara ağır vergiler koydurdu. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ebû Müslim Horasan şehirlerini dolaşarak Abbâsî yanlısı propaganda faaliyetlerini örgütledi ve 747 yılında isyan bayrağını açtı. Doğru cevap B dir.

Yanıt Açıklaması: Ailenin Herat kolu 863’te Saffârîler tarafından ortadan kaldırıldı. doğru cevap C dir.

Yanıt Açıklaması: Tıp alanında da Müslüman bilginlerin sayısız katkısı vardır. Bunların bazıları şöyledir; küçük kan dolaşımı, bunu tesbit eden ilk bilgin Arap asıllı tabip İbn Nefs (1210-1288)’tir.

Yanıt Açıklaması: Ebû Ca’fer Mansûr (754) ilk dönem Abbasi halifesidir. Doğru cevap D dir.