İslam Tarihi ve Medeniyeti 1

Yanıt Açıklaması: İşlbîliye’de (Sevilla) Abbâdîler, Tuleytula’da Zünnûnîler, Kurtuba’da (Cordoba) Cehverîler, Mâleka’da (Málaga) Hammûdîler, Sarakusta’da (Zaragoza) Hûdîler hüküm sürmüştür.

Yanıt Açıklaması: Endülüs’ün ilk emîri olarak her şeyde öncü olan I. Abdurrahman bir taraftan hızla devlet kurumlarını oluşturmaya çalışırken diğer taraftan da güçlü bir ordunun kurulması için uğraş verdi. Kurtuba Ulu Camii’nin inşasına başlandı ve bu bina bundan sonra gelen her emîrin katkılarıyla büyümeye devam etti.

Yanıt Açıklaması: Kastilla hariç diğer şıklarda yer alan yerler Tarık b. Ziyad tarafından fethedilmiştir. Kastilla  yer alan yer Musa b. Nusayr tarafından fethedilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Hüseyin’in intikamını almak amacıyla Muhtâr es-Sekafî; hem Emevî yönetimine hem de Abdullah b. Zübeyr’e karşı mücadele veriyordu. 19 Ekim 685 tarihinde ayaklanmış ve Kûfe yönetimini ele geçirmiştir. Muhtâr es-Sekafî Kerbelâ Vakasına karışan Kûfeliler’in tamamını öldürterek evlerini yıktırmıştır. Abdullah b. Zübeyr’in Basra valiliğine tayin ettiği Kardeşi Mus’ab b. Zübeyr’in ordusu ve tarafından bu isyan bastırılmış ve Muhtâr es-Sekafî öldürülmüştür.

Yanıt Açıklaması: Hz. Ali halife olduğunda ilk yaptığı icraat Hz. Osman döneminde oluşan karışıklıktan sorumlu tuttuğu valileri görevden alarak yerlerine yenilerini tayin etmek olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Murabıt hükümdarı Yusuf B. Taşfin, Ceziretulhadra’nın kendisine verilmesi şartıyla 1086’da Endülüs’e geçti. Endülüs ordularının da kendisine katılmasyla kalabalık bir orduyla aynı yıl Kastilya krallığına karşı Zellaka’da parlak bir zafer kazandı. Bu zafer Endülüs Emevi Devleti’nin yıkılmasından sonra İspanyollara karşı Müslümanların kazandıkları ilk önemli zaferdir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Hatice Hz. Peygamberin ilk eşi ve İbrahim dışındaki bütün çocuklarının annesidir. Hz. Hatice’nin vefatından sonra Hz. Peygamber ilk müslümanlardan Sevde ile evlendi ve üç yıl boyunca yalnız onunla evli kaldı.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağda Araplar Mağribin doğusuna, bugünkü Tunus ve civarına İfrıkiye derdi.

Yanıt Açıklaması: Halife III. Abdurrahman zamanında tarım, ticaret ve sanayide ülke en üst noktalara yükseldi. Bu sayede çok zengin ürünlerin Endülüs’te yetişmesine imkân verilirken, ihtiyaç fazlası olanların da ihraç edilmesi sağlandı. Ayrıca ağırlığını Sakalibe sınıfının oluşturduğu çok güçlü bir ordu kurulduğu gibi donanma da güçlendirildi. Eğitime önem verilerek, edebiyat, tarih ve diğer sahalarda yapılan çalışmalar desteklendi ve ilim insanları himaye edildi.

Yanıt Açıklaması: Hz. Ömer 644 yılı haccını eda edip Medine’ye döndükten sonra, Mugire b. fiu’be’nin kölesi Ebû Lü’lü Fîrûz en-Nihavendî efendisinin kendisinden fazla ücret aldığını söyleyerek azaltılmasını istedi. Halife onun demircilik, marangozluk ve nakkaşlık yaptığını öğrenince, ödediği ücretin fazla olmadığını söyledi. Aldığı cevaptan memnun olmayan Ebû Lü’lü, ertesi gün Mescid-i Nebevî’deki sabah namazında elbisesinin altında sakladığı hançerle Hz. Ömer’e saldırarak altı yerinden yaraladı. Kaçmak istemesine rağmen kurtulamayacağını anlayınca çevredekilerden birkaç kişiyi daha yaralayıp intihar etti. Ağır yaralı iken kendisini yerine geçecek kimseyi aşere-i mübeşerreden hayatta olan altı kişilik şuraya havale eden Hz. Ömer, Resûl-i Ekrem’in ayakucuna defnedilmek için Hz. Âişe’den izin istedi. Hz. Aişe’nin kendisi için düşündüğü yeri vermesinden çok mutlu oldu ve yaralandıktan üç gün sonra 3 Kasım 644 Çarşamba günü vefat etti. Toplanan şura üç gün süren çalışmalardan sonra Hz. Osmanı Halife ilan edip biat etti.

Yanıt Açıklaması: İspanya’da hüküm süren Vizigotlarla ilişkileri bozuk olan Sebte hâkimi Julianos’ın teşviki, bölgedeki siyasal belirsizlik ve istikrarsızlık Musa’nın İspanya’ya yönelmesine sebep oldu.

Yanıt Açıklaması: Yezid b. Abdülmelik’in iktidarının ilk günlerinde Ömer b. Abdülaziz’i örnek aldığını söyleyerek, onun uygulamalarını devam ettirme arzusunda olduğunu belirtmesi halk tarafından sevinçle karşılandı. Ancak o kısa bir süre sonra bu tavrından vazgeçerek babası başta olmak üzere diğer Emevî halifelerinin izlediği idari, askeri ve mali politikalari yürürlüğe soktu.

Yanıt Açıklaması: Kur'an-ı Kerim'i istinsah ve çoğaltma faaliyetini gerçekleştirmesi.

Yanıt Açıklaması: Emîr unvanını kullanan son Endülüs hükümdarı olan Abdullah ülke yönetimini torunu III. Abdurrahman’a bıraktı.

Yanıt Açıklaması: Mekke’de Hz. Âişe, Zübeyr b. Avvâm ve Talha b. Ubeydullah’›n önderliğinde bir araya gelenler, ne yapacaklar› hususunda görüşmeler yaptılar. Hz. Osman’ın Basra valisi Abdullah b. Âmir’in, Basra’da Osman taraftarlarının fazla olduğunu, kuvvetlerini arttırmak için oraya gitmelerinin uygun olacağını söylemesi üzerine Basra’ya gitmeye karar verdiler. Hz. Âişe, Zübeyr ve Talha’nın niyeti, Hz. Osman’ın katillerini cezalandırılmasını sağlamak suretiyle Müslümanları içinde bulundukları fitneden kurtarmaktı. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bu bölgede ilerleme imkânı elde edemeyen Mesleme tekrar iç Anadolu’ya yöneldi. 707 ve 708 yıllarında Bizans ordusunu iki defa yenerek Pozantı çevresi, Tuvâne ve Ammûriye ile Eskişehir’i fethetti.

Yanıt Açıklaması: Müslümanların elinde olan son şehir Gırnata'nın da 1492'de İspanyollara teslim edilmesi sonucunda Müslümanların Endülüs'teki son bağımsız devleti ortadan kalkmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Muaviye, Hz. Osman zamanında 645 yılında Suriye genel valisi oldu. Hz. Osman’ın şehit edilmesine kadar (656) Suriye valiliğini yürüttü. Muâviye, Hz. Osman’ın yerine Medine’de halife seçilen Hz. Ali’ye, Hz. Osman’ın katillerini bulup cezalandırma konusunda yetersiz kaldığı gerekçesiyle biat etmedi ve mücadeleye başladı. Sonuçta Hz. Ali ve Muâviye’nin orduları Sıffin’de karşı karşıya geldi ise de kesin bir netice alınamadı ve meselenin çözümü hakemlere havale edildi(657).

Yanıt Açıklaması: Hz. Ömer vefatından hemen önce halife seçmek üzere bir heyet görevlendirmişti. 5 kişiden oluşan bu heyet Hz. Osman ve Hz. Ali arasında kimin halife olacağı konusunda istişarelerde bulunmuş en sonunda Abdurrahman b. Avf'ın en çok istenen kişiyi halife yapmak için hakem seçilmesine karar verilmiştir. Üyelerin her biriyle birlikte muhacir ve ensarın ileri gelenleriyle de istişarelerde bulunan Abdurrahman b. Avf, Hz. Osman'ı halife seçerek ona biat etti ve böylelikle Hz. Osman'ın halifelik dönemi başlamış oldu. Doğru cevap "B" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Semh b. Malik