Sosyal Hizmet Kuramları 1

Yanıt Açıklaması: Klinisyenlerin ailelere yardım ederken onların etkili iletişim becerileri geliştirmelerini sağlayacak olmaları Satir’in yaklaşımındaki en önemli noktadır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Güçlendirme, insanların, örgütlerin veya toplumların kendi yaşamları üzerinde kontrol sahibi olabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Saleebey (1997) güçler perspektifinin beş temel özelliğini şu şekilde açıklamıştır: • Her bireyin, ailenin, grubun ve toplumun güçleri vardır, • Travma, hastalık ve diğer olumsuzluklar yıkıcı olabilir ancak bunlar aynı zamanda mücadele ve fırsatların kaynağı da olabilir. Mağdur durumdaki müracaatçılar, aktif ve gelişmekte olan bireyler olarak görülürler, • Değişme ve gelişme kapasitesinin üst sınırlarını bilmediğinizi varsayın ve bireyin, grubun ve toplumun isteklerini dikkate alın, • Sosyal hizmet uzmanları müracaatçıya en iyi onlarla iş birliği yaparak yardımcı olurlar, • Tüm sosyal çevreler kaynaklarla doludur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı: • demokratik toplumda, insanın ve toplumun gelişmesine yardımcı olan, • haklar perspektifi doğrultusunda bireylerin yaşam kalitelerinin yükseltilmesini sağlayan, • toplumsal etkileşim mekanizmalarını bilimsel ve mesleki olarak harekete geçirerek bilimsel yaklaşım, bilimsel yöntem ve tekniklerle yardımcı olan, • insanın ve toplumun kendi yaşamı ve kaynakları üzerinde demokrasi ilkeleri doğrultusunda ve mesleki etiğe dayalı olarak denetim sahibi olmasını ve karar vermesini destekleyen, • insanın ve toplumun üretkenliğini ve yaratıcılığını harekete geçirerek yaşam koşullarının gelişmesini sağlayan, • üniversite düzeyinde uygulamalı bir bilim olan sosyal hizmet alanında dört yıllık lisans eğitimi görerek, bilimsel ve mesleki yeterlilik ve yetkinlik kazanarak yetişen, • mesleki ve bilimsel etik ilke ve sorumluluklara göre uygulamalar gerçekleştiren nitelikli elemandır (Cılga, 2009).

Yanıt Açıklaması: Duyan ve arkadaşları (2008), sosyal sorunların iki şekilde tanımlanabileceğini ifade etmektedir. Birincisi, insanların fiziksel, zihinsel, ekonomik refahı, tüm yeteneklerini geliştirmesi ve tüm olanaklarını kullanması ile ilgili sorunlardır. İkincisi ise insan doğumundan itibaren toplumsal yaşamda çeşitli kurumlar (aile, din, ekonomi, mesleki) içinde yer alır yani birçok sisteme bağlı olarak yaşar ve bu durum sosyal yapı sorunlarını ortaya çıkarmaktadır. İnsanların fiziksel ve zihinsel durumlarına ilişkin sorunlarını, kişinin sağlığı ve bedensel gelişimi ile ilgili sorunlar ifade ederken, yaşam olanakları ile ilgili sorunlar iş yaşamı ve bununla ilgili hastalık, sakatlık, işsizlik, yaşlılık gibi sorunlardır. Bunun yanında kişinin bedensel, ruhsal gelişimi, kişiliğinin yetenek ve olanaklarının geliştirilmesi ile ilgili eğitim, öğrenim, toplumsal hayatta ilerlemesi gibi sorunları kapsar.

Yanıt Açıklaması: Ebeveyn ego durumu, bi­reyler­in yaşamlarındak­i ebeveyn f­igürler­in­in düşünce, duygu ve davranış örüntüler­idi­r. Di­ğer bi­r i­fadeyle başkalarından ödünç alınan duygu, düşünce ve davranış örüntüler­d­ir. Yetişkin ego durumu, ­şimdiki­ gerçekli­ğe uygun olan ve d­iğer kategor­ilerden ayrı olan duygu, düşünce ve davranış örüntüler­idi­r.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik, psikolojik, sosyolojik ve kültürden gelme etmenlerin kendini en çok gösterdiği insan gelişim dönemi ergenlik dönemidir.

Yanıt Açıklaması: Bir kişinin anksiyete üreten düşünce ve dürtüleri farklı bir kaynağa çevirmesi yansıtma olarak ifade edilebilir. Örnekte kişiye yönelik duygularını başka kaynağa yansıtması söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Ben ötesi yaklaşım, en üst seviyede mutluluk yönetimi ve kişiliğin gelişmemiş veya kaybolmuş karanlık kısımlarının bütünleşmesini kapsayan tinsel gelişim üzerine odaklanır

Yanıt Açıklaması: Bireylerin şimdiki davranışlarının şekillenmesinde çocukluk dönemi yaşantılarının ve deneyimlerinin büyük etkisi olduğunu psikodinamik kuram savunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanının sürdüreceği sorun çözme sürecine ilişkin aşamalar söz konusudur. Sosyal Hizmet Uzmanı analiz ettiği sorunu aşağıdaki aşamaları izleyerek çözümleme sürecini tamamlamaktadır. Bu aşamalar; • Sorunu ve var olan müracaatçı sistemini tanıma ve tanımlama, • Veri toplama, • Durum saptama ve hareket planını yapma, • Müdahaleyi gerçekleştirme, • Değerlendirme, • Sonuçlandırma.

Yanıt Açıklaması: Genogramlar, aile terapistleri tarafından yaygın olarak kullanırlar. Aile sistemini değerlendirmenin ikinci önemli diyagramlı aracı olarak ilk defa Murray Bowen tarafından geliştirilmiştir. Zaman içinde aile sistemini göstermenin bir yolu olarak genogram; en az üç nesili yansıtır. Bu bakımdan bir aile ağacını da andırır. Zastrow ve Kirst-Ashman (1994) şöyle açıklamışlardır: Genogram; nesiller arası bağlamda problemli duygu ve davranışların incelenmesinde aile üyeleri ve uzmanlar için çok kullanışlı bir araçtır. Ailelerin duygusal ve davranışsal biçimleri kendilerini tekrarlama eğilimindedirler; yani genellikle bir nesilde ne oluyorsa bir sonrakinde de benzeri ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E şıkkıdır. Soruda sosyal hizmetin yorumlama becerisinden bahsedilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sistem yaklaşımının sosyal hizmet uygulamalarına yansımaları Pincus ve Minahan’ın 1970’lerdeki çalışmalarına dayanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çevresel Faktörler Çeşitli coğrafi ve iklimsel özellikler toplumların farklı yerleşim özellikleri göstermesine, farklı kültürlere sahip olmasına ve bu kültürler içinde yaşayan insanların farklı yaşam tarzlarını benimsemesine neden olmuştur. Aynı zamanda insanların sosyal ilişkilerini, aile yapılarını ve giyim-kuşam tarzlarını hatta dinî inanışlarını şekillendirmiştir. Bir bölgenin coğrafi ve iklimsel koşullarından o bölgede yaşayan insanların nasıl bir psikolojide olduğu, davranış biçimlerinin ve sosyal ilişkilerinin nasıl olduğu ile ilgili değerlendirmeler yapılabilmektedir. Çevresel faktörler hem insan davranışına ve insan psikolojisine hem de insanların yaşam biçimine etki etmekte ve şekillendirmektedir. Örneğin, Karadeniz ikliminin hâkim olduğu dağlık bölgelerde yaşayan insanlar daha çok birbirinden uzak, büyük bahçesi olan evlerde yaşamaktadırlar. Tarım yapabilmek ve coğrafi koşulların elverdiği şartlara uygun yerleşebilmek için bu şekilde düzen kurmuşlardır. Bu bölgedeki insanların iletişim tarzları, yaşam biçimleri ve mimari yapıları bir başka bölgeye göre farklıdır. Dolayısıyla burada yaşayan bir ailenin değerlendirilmesi söz konusu olduğunda bir başka bölgedeki aileden farklı olarak ele alınacaktır

Yanıt Açıklaması: Profesyonel bilgi ve becerileri geliştirmek ve test etmek amacı çerçevesinde, sosyal hizmet uzmanlarından, sosyal hizmet uygulamasına bilgi ve becerileri ile katkı sağlamaları beklenmektedir. Bu beklenti, sosyal hizmet uzmanlarının kendi uygulamalarını ve hizmet verdiği program ve hizmetleri nesnel bir şekilde değerlendirmelerini zorunlu kılmaktadır. Sosyal adalet vurgusu öncelikli riskli grupların güçlendirilmesini içerir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal Hizmet Eğitim Konseyi (CSWE) de su dört amaca vurgu yapmıştır 1. Birey, aile, grup ve toplulukların sosyal işlevselliklerinin artırılması,2. Sosyal politika, hizmet ve kaynakların planlanması, yürütülmesi ve bireylerin gelişiminin desteklemesi,3. Dezavantajlı ve risk altındaki bireylerin güçlendirilmesi, sosyal adaletin sağlanması için politika, program ve kaynakların takip edilmesi 4. Tüm bu amaçlara yönelik bilgi ve becerilerin geliştirilmesi. Seçeneklerde ise sadece 3. madde doğru olarak verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Müracaatçının karşılaştığı sorunlara uzmanın çeşitli yaklaşımlar kullanarak yanıt vermesi gerekmektedir. Görev odaklı yaklaşım bu gereksinim sonucu geliştirilmiş ve sosyal hizmet uygulamaları için yapılandırılmış bir yöntem sunmaktadır. Görev odaklı yaklaşım, uygulamacının yapması gerekenleri içeren prosedürler bütünüdür. Bu yaklaşım, William Reid ve Laura Epstein tarafından 1970’lerde geliştirilmiştir ve kökenleri sosyal hizmet mesleğine dayanmaktadır. Bu yaklaşım sorunların nedenine değil sorunların yol açtığı sonuçlara odaklanmaktadır. Yaklaşımda belirlenen hedeflere müracaatçının gerçekleştireceği eylemler sonucunda ulaşılmaktadır. Bu anlamda müracaatçı kendi gerçekleştireceği eylemlerle aynı zamanda sosyal işlevselliğini artırmış olmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kişi rol çatışması, bireyin benimsemiş olduğu rollerle, üstlenmiş olduğu rollerin birbiriyle çelişmesi durumunda ortaya çıkan çatışma durumudur.

Yanıt Açıklaması: Krize müdahale yaklaşımında ulaşılması istenen hedefler şu şekildedir: Bireyi şiddetli stres      belirtilerinden   kurtarmak, Müracaatçının en azından kriz öncesi işlevsellik düzeyine dönmesine yardımcı olmak, Krize neden olan durum ya da durumları belirlemek ve anlamak, Kriz durumunu aşabilmek için ailenin üstlenebileceğin unsurları belirlemek, Şu anki stresli durumla geçmiş deneyimler arasında bağlantı kurmak, Müracaatçının uygun   başetme yöntemleri oluşturmasını sağlamaktır.