Sosyal Hizmet Kuramları 1

Yanıt Açıklaması: 1960'lı yıllarda sosyal hizmet müdahalelerindeki medikal model yerini "çevresi içinde birey" yaklaşımına bırakmaya başlamıştır. Medikal model, müracaatçıyı hasta olarak görmekte ve müracaatçının yaşamış olduğu sıkıntılardan dolayı müracaatçıyı sorumlu tutmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bowen, insan etkileşimindeki en temel öğenin üçgenler olduğunu belirtmiştir. Üçgen üç kişiyi kapsamaktadır. Bu üçgende iki kişi grubun içinde diğer kişi ise grubun dışındadır. Üçgenler, ilişkideki stres seviyesi arttığında oluşmaktadır. Eğer iki kişilik sağlam olmayan dengesiz bir sistem varsa sistem içinde gereksinim duyulan dengeyi yaratmak için üçüncü kişi dahil edilir. Satir'e göre de,  Çocuklar iletişimi ve dünyayla nasıl baş edebileceklerini  temel üçgenden (Anne-baba-çocuk üçgeni) öğrenmektedirler. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Boş Ekran (Blankscreen): Bu teknik, hastaya yönelik tepkisiz ve duygusuz cevapların kullanımını içerir. Sosyal hizmet uzmanı transferansın bir nesnesi olma gerçeğini kabul eder ve günlük ilişkileri olumsuz etkileyen sorunları çözme ve transferansı artırmanın bir yolu olarak bu tekniği kullanır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmetin temel amaçları arasında insanların sorun çözme, sorunlarla başetme becerilerinin artırılması; hizmet sağlayan sistemlerle müracaatçıların bağlantılandırılması; sistemlerin etkili ve insancıl bir şekilde hizmet görmesinin sağlanması ve sosyal politikalara katkıda bulunulmasının yer aldığını ifade etmişlerdir. Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği’ne göre sosyal hizmet uygulamasının amaçları yukarıda verilen maddelerin hepsini içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanın aracı rolünü yerine getirmesi için müracaatçıların ihtiyaçlarının tanımlaması farklı kaynaklara ulaşmaları için kapasite ve motivasyonlarını ölçmesi ve müracaatçıların kaynaklarla bağlantı kurmasına yardım etmesi gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: "Kaynak Yönetimi" işlevinin rolleri;uygun hale getirici/aracı, harekete geçirici, hızlandırıcı ve öğreticidir. C seçeneğinde yer alan araştırmacı/mesleki bilgilendirici rolü "Eğitim" işlevine aittir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ayrımcılık, insanların belli bir kategoriye ait olmaları nedeniyle bu kategorinin dışında yer alanlar tarafından eşitsiz davranışlara ve fiziksel eylemlere maruz kalması olarak ifade edilebilir.

Yanıt Açıklaması: Van Bertalanffy 1950’lerde sistem teorisini ilk kez sosyal bilimlere uyarlamıştır. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı üç düzeyde sosyal hizmet uygulaması yapmayı da gerçekleştirme becerisine sahip olmalıdır. Sosyal hizmet uzmanı mikro, mezzo ve makro düzeyde uygulama yapabilmelidir.  Mikro düzeyde uygulama yapabilmek bireyler ile doğrudan etkileşimi (vaka çalışması) kapsamaktadır. Mezzo düzeydeki uygulama yapabilmek çeşitli düzeylerdeki gruplar ile düzenleme ve yürütme ile ilgili grup çalışmasını kapsamaktadır. Makro düzeyde uygulama yapabilmek topluluklara ve örgütlerle çalışmayı, toplum örgütlenmesini kapsamaktadır. Bununla birlikte sosyal hizmet becerileri zamanla deneyim kazanarak öğrenilebilmekle birlikte bu becerilerin kazanımı kişiye göre farklılaşabilmektedir. Dolayısıyla doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tinsel gelişim ömür boyu sürecek egodan kurtulma süreci olarak görülse de insanlar bu süreç boyunca yeni ego bağımlılıkları kazanabilirler.

Yanıt Açıklaması: Ben ötesi yaklaşım, en üst seviyede mutluluk yönetimi ve kişiliğin gelişmemiş veya kaybolmuş karanlık kısımlarının bütünleşmesini kapsayan tinsel gelişim üzerine odaklanır. Tinsel boyut bütün varlıkların doğal kendilerini mükemmelleştirme, hayatın anlamını keşfetme ve oluşturma çabaları olarak anlaşılabilir. “Transpersonal” teriminin kavramsal anlamı “ben ötesi” dir. Ben ötesi psikoloji kişiliğin ötesinde herkesin sahip olduğu ve hepimizi birbirimize bağlayan şeye ilişkin bir kavramdır. Birçok batı kaynaklı psikoloji farkındalık ve acıdan kurtulma arayışı fonksiyonu gören ve kişilikle ilgili olan ilk üç gücü temsil eder.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet mesleğinin tarihine bakıldığında, içinde bulunduğu bağlam içinde etkilendiği ve yararlandığı kuramlar bulunmaktadır. Her ne kadar 1929 yılında görülen Büyük Buhran’dan sonra sorunların bireyselden ziyade toplumsal odaklı olduğunu savunan radikal yaklaşımlar etkisini gösterse de 1930’lu yıllarda sosyal hizmet mesleğinde psikodinamik kuramların etkisi ağırlıklı olarak görülmüştür. Bu dönemde sosyal hizmet uzmanları sosyal durumlardan ziyade bireysel deneyimlere ağırlık vermişlerdir. Sonraki dönemlerde -1960’lı yıllar ve sonrasında- sosyal hizmet mesleğinde davranışçı yaklaşımlar psikodinamik yaklaşımlara tepki olarak etkisini sürdürmüştür. Davranışsal yaklaşımlarda ‘‘değerlendirme’’ kavramı ön plana çıkmıştır ve çevresel etkenlerin insanların davranışlarında etkili olduğu görüşü ön plana çıkmıştır. Bu yıllarda radikal yaklaşımlar yeniden gündeme gelmiş ve sosyal hizmet disiplininde hümanist ve varoluşçu görüşler etkisini göstermeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Yöneticilik: Yönetici olarak sosyal hizmet uzmanı program geliştirme ve değerlendirme gibi işlevleri yerine getirir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kendini Gerçekleştirme; tüm gereksinimleri karşılanan birey kendini gerçekleştirmek için çaba sarf etmektedir. Maslow’a göre kişinin kendini gerçekleştirme gereksinimi hiçbir zaman doyuma ulaşmamaktadır. Kendini gerçekleştirebilen bireyin özellikleri kişiden kişiye değişiklik gösterebilmekle birlikte bazı özellikler şöyledir: Birey gerçeği olduğu gibi algılayabilmekte, bir başka deyişle, birey ön yargıların etkisi altında olmadan nesne, insan ve olayları olduğu gibi kavrayabilmekte ve anlayabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Virginia Satir yaklaşımını insanın varlığını onaylama süreci modeli olarak adlandırmaktadır. Satir’in düşünceleri çok fazla yaşantısal ve hümanisttir. Satir, insanların biricikliğini vurgulamıştır ve sevginin iyileştirici bir güç olduğuna vurgu yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bir kişi birçok nedenle sosyal hizmet mesleğine yönelebilir ancak motivasyon noktası hemen hemen her zaman başkalarına duyulan ilgi ve dünyayı daha iyi bir yer yapma arzusudur.

Yanıt Açıklaması: Islık çalmak, “etki yapabilme konumunda olan insanları ya da kurum dışındaki bir otoriteyi, kurumdaki yasal olmayan uygulamaları, gereksiz, tehlikeli ya da o kurum politikasına aykırı uygulamalarda bulunma konusunda bilgilendirmeyi” kapsamaktadır. Ortaya çıkan sorunu duyurmak amacıyla sorunun başka insanlar tarafından bilinmesini sağlamaktır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kaynak yönetimi işlevinde sosyal hizmet uzmanları müracaatçıların haberdar olmadıkları ve kullanmadıkları kaynaklara ulaşmalarını sağlar. Bunun yanı sıra müracaatçıların iyilik hâllerini sağlamak ve sosyal işlevselliklerini geliştirmek amacıyla ihtiyaç duydukları ve hâlihazırda var olmayan kaynakların geliştirilmesini sağlarlar. Bu işlevler şunlardır: Bağlantı kurucu ve savunucu rolleri Uygun hâle getirme ve aracılık rolleri Harekete geçirici rolü Hızlandırıcı rolü Araştırmacı rolü ise sosyal hizmetlerin eğitim işlevlerinde yer alan rollerden biridir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: NASW, 1981 yılında, etkili sosyal hizmet uygulaması için gerekli olan değer temelini şu şekilde tanımlamıştır: • Bireyin onuruna ve biricikliğine saygı, • Müracaatçının kendi kaderini tayin etme hakkı, • Gizlilik, • Baskı altındakiler için savunuculuk ve sosyal aksiyon, • Yetkinlik, • Örgütsel oryantasyon (örgüt içinde çalışma), • Başkalarının dinsel veya tinsel inançlarına / değerlerine saygı duymak Görüldüğü gibi bunlar arasında E seçeneğinde verilen ifade yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanın aracı rolünü yerine getirmesi için Müracaatçının durumunun değerlendirmesi Kaynak değerlendirmesi,  Havale ve Bilgi verme sorumlulukları vardır. Sınıf savunuculuğu ise sosyal hizmet uzmanının savunuculuk rolüne aittir.