Sosyal Hizmet Kuramları 1

Yanıt Açıklaması: Pozi­ti­f sosyal ­işlevselli­k bi­reyler­in toplumdaki­ roller­ini­ yer­ine get­irmesi­nde gerekl­i olan eylemleri­ gerçekleşti­reb­ilmedeki­ yetenekler­id­ir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı bilgi çerçevesindeki tüm bilgi türlerini pratik bir şekilde gözden geçirerek uygulama yapmaktadır. Aksi halde bilgi temelinin göz ardı edilerek ele alınması durumunda uygulamada aşağıdaki sorunların ortaya çıkması kaçınılmazdır: • Eylemler, mevzuat veya politika ile uyumlu olmayabilir, • Durumun bazı yönlerini anlayamamaktan kaynaklı uygunsuz eylemler ortaya çıkabilir, • Uygun ve yararlı eylemler ortaya koyacak fırsatlar, bunların önemine dair farkındalığın         eksik olmasından dolayı kaçırılabilir, • Eylemler, istemsiz olarak ayrımcılığı ve baskıyı pekiştirebilir veya diğer etik ilkelere ters düşebilir, • Öğrenme ve mesleki gelişim fırsatları kaçırılabilir, • Başkalarının gözünde mesleğin itibarı ve kabulü zora girebilir, • Mesleki doyuma erişme fırsatları kaçırılabilir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ruhsal yönden güçlü olan müracaatçılar bilinç düzeyleri, hayatlarının anlamı, kutsal ve ruhani olanla ilgili ifadeler, idealizm düşünceleri dünya ile bağları hakkında konuşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Rojek, sosyal hizmetin Marksist bakış açısını ilerici, üretken ve çatışan pozisyon olarak üçe ayırmaktadır: İlerici pozisyon: Sosyal hizmet uzmanı aynı zamanda değişim ajanıdır ve toplumda değişim yaratmak ve bilinç yükseltmek gibi rolleri vardır. Üretken pozisyon: Sosyal hizmet bir sınıf kontrolü aracıdır. Çatışan pozisyon: Sosyal hizmet uzmanı hem bir toplum ajanı hem de çatışan sınıfa bilgi aktaran konumundadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal işlevselliği tanımlamak ve anlamak için bireyin ego işlevlerine, gelişimsel özelliklerine, onu etkileyen biyofiziksel faktörlere, içinde bulunduğu kültürün özelliklerine ve çevresel etmenlere bakmak gerekmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ekolojik yaklaşım, bireyi, içinde bulunduğu çevre ile birlikte değerlendiren ve ele alan bir yaklaşımdır. Ekolojik yaklaşım birey ve çevresi arasında daha iyi bir uyum sağlanabilmesi için bireylerin başetme mekanizmalarını geliştirmeye çalışmaktadır. Bu yaklaşıma göre sosyal hizmet uzmanları, savunuculuk ve ara buluculuk rolleri ile bireye ve çevresi arasındaki uyumu artırarak, etkileşimin olumlu yönde ilerlemesini sağlarlar. Ekolojik sistem yaklaşımında sosyal hizmet uzmanları, sistemler ve birey arasında bir tampon mekanizma gibidir.  Bireyler ve onların çevreleri arasında işlevsel olmayan etkileşimleri kavramsallaştırmak için tedavi ve reform yaklaşımını bütünleştirmektedir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Freudyen Psikoanalizler Birtakım kavramlar (terimler), psikodinamik uygulamayı belirtmek için kullanılır. Psikoanaliz ve Freudyen analiz terimleri, psikoanalitik yaklaşımın temeline ya da klasik Freudyen tekniklere gönderme yapar. Freudyen psikoanalizde, müracaatçıdan analistin koltuğuna uzanması, rahatlaması ve serbest çağrışım yapması istenir. Serbest çağrışım, kişinin aklına her gelen şeyin açıklanmasını içerir. Psikanalist hastayı çoğu düşüncesini ve acı hafızasını bastıran bir kişi olarak görür. Bu baskılama durumu, çözümlenmemiş çatışmalar ve anksiyeteye yol açar. Hasta rahatlamalı ve bilinç dışındaki çoğu çatışmayı çözmeye açık olmalıdır. Bu tekniğin amacı bastırılmış ve bilinç dışı sorunları gündeme getirmek ve böylece daha yüksek bir anlayış ve içgörüyle bu sorunları çözümleyebilmektir. Analistin başlıca tekniği, bilinç dışına çağrışım yaparak, düşünce, davranış, sembol ve rüyaları yorumlamaktır. Çocukluk hafızası ve intrapsişik karışıklıklar derinlemesine keşfedilir çünkü bunlar şimdiki düşünce ve inançları yönlendiren faktörlerdir. Bu terapi en az üç yıl ve her hafta 2 ila 5 seans arasında devam etmekte olan bir süreçtir.

Yanıt Açıklaması: Planlı değişim süreci, müracaatçı ve sosyal hizmet uzmanının belli bir davranışın değişimi üzere beraber aldıkları karar aşamasını, planlama ve hareket aşamasını ve bunların başarılı olup olmadığının değerlendirilmesi aşamasını ve yardımın sonlandırılması aşamasını kapsamaktadır. Sosyal hizmet uzmanı müracaatçının getirdiği bilgilerle müdahale planını şekillendirirken, müdahale planının şekillenmesine aynı zamanda uzmanın kendi yaşamsal deneyimleri ve mesleki deneyimleri katkıda bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanı bilgi çerçevesindeki tüm bilgi türlerini pratik bir şekilde gözden geçirerek uygulama yapmaktadır. Aks halde bilgi temelinin göz ardı edilerek ele alınması durumunda uygulamada aşağıdaki sorunların ortaya çıkması kaçınılmazdır (Thompson, 2013): • Eylemler, mevzuat veya politika ile uyumlu olmayabilir, • Durumun bazı yönlerini anlayamamaktan kaynaklı uygunsuz eylemler ortaya çıkabilir, • Uygun ve yararlı eylemler ortaya koyacak fırsatlar, bunların önemine dair farkındalığın eksik olmasından dolayı kaçırılabilir, • Eylemler, istemsiz olarak ayrımcılığı ve baskıyı pekiştirebilir veya diğer etik ilkelere ters düşebilir, • Öğrenme ve mesleki gelişim fırsatları kaçırılabilir, • Başkalarının gözünde mesleğin itibarı ve kabulü zora girebilir, • Mesleki doyuma erişme fırsatları kaçırılabilir. Bilgi temelinin uygulamada göz ardı edilmesi durumunda ortaya çıkabilecek aksaklıkların dışında uzmanların bilgi ortaya koyması, bilgi üretmesini ve kendilerini geliştirmelerini de engelleyecek durumlar ve etmenler vardır. Bunlar (Karatas, Demröz ve Içagasıoglu Çoban 2002): • Sosyal hizmet uzmanlarının çalışmalarına yön veren yasal düzenlemelerdeki yetersizlikler, • Meslek elemanı olmayan yöneticilerle çalışmak, • Süpervizyon eksikliği, • Kuruluşlarda yeterli sayıda meslek elemanı olmayışı, • Kaynak yetersizliği, Aşırı bürokratik yapı, • Aşırı bürokratik görevlerle yüklenmek, • Mesleki deneyim eksikliği, • Çalışılan bölgenin sosyo-kültürel özellikleri, • Mesleğin gerekleri ile yöneticilerin beklentilerinin uyuşmamasıdır. Sosyal hizmet uzmanının bilgi temelini oluşturabilmesi ve kullanabilmesi aynı zamanda uygun şartlarda çalışması, baskıdan uzak ve meslek olarak hür olması ile mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Görev odaklı yaklaşım kısa süreli bir uygulamadır. Genellikle 6-12 görüşme ile sınırlıdır. Kısa süreli olmasının nedeni, kısa süreli müdahalelerin daha etkili olacağına dair düşüncelerdir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet mesleğinde ilk etik kurallar Mary Richmond tarafından hazırlanmıştır. Mesleğin gelişme gösterdiği ilk yıllarda bazı sosyal hizmet örgütleri, mesleğin etik kurallarını oluşturma gayretini göstermişlerdir ancak 1947 yılına kadar resmî olarak etik kurallar oluşturulmamıştır. Dernek kurulduktan beş yıl sonra, 1960 yılında ilk etik kurallar oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Planlayıcı rolünde sosyal hizmet uzmanlarının toplum yapısını, sosyal sorunları, toplum psikolojisini, planlamayı ve politikayı bilmesi gerekmektedir. Planlayıcı rolünde sosyal hizmet uzmanları sistematik olarak veri toplamak, alternatif eylem biçimleri keşfetmek için araştırma ve planlama stratejilerini kullanırlar. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet mesleğinin rol ve işlevleri danışmanlık, kaynak yönetimi ve eğitimi işlevi olarak belirtilmiş ve her bir işlevde yerine getirilmesi beklenen roller tanımlanmıştır. Kaynak yönetimi işlevi sosyal aksiyon yoluyla değişimi başlatır ve sürdürme stratejisi harekete geçirici rol ile gerçekleşir.

Yanıt Açıklaması: Otomatik düsünceler, çevresel olaylara baglı olarak bilinçsiz bir sekilde ortaya çıkan ve davranışları ve duyguları etkileyen zihinsel işlevlerdir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği sosyal hizmet uygulamasının amaçlarını şu şekilde belirtmiştir: 1.Bireylerin sorun çözme ve baş etme becerilerin_ artırmak, 2.İnsanları kendilerine kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemlerle ilişkilendirmek, 3.Sosyal politikaları geliştirmek ve iyileştirmek, 4.İnsanlara kaynak ve hizmet sağlayan sistemlerin insancıl çalışmaları ve etkinliğini özendirmek. Yukarıdaki seçeneklerden sadece bireylerin sorun çözme ve baş etme becerilerini artırmak bu amaçlar arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Diğer seçenekleri davranışçı kuramı ifade ederken bu seçeneği psikanalitik kuramın özelliğini ifade etmektedir. Davranışçı yaklaşım bilinçdışı süreçlerle ilgilenmez bilinçli davranışa odaklanır

Yanıt Açıklaması: Pincus ve Pinahan bireylerin iyilik hâlini sağlayan üç tür sistemin tanımlamıştır.  Bu sistemler, resmî olmayan, doğal sistemler (aile, arkada vb.); resmî sistemler (topluluklar, iş ortaklıkları vb.) ve toplumsal sistemler (hastane, okul vb.) olarak gruplandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Görev-odaklı yaklasım, birçok ortamda, metotların ve diger teorilerin birlesmes inde kolayca kullanılabilir. Örnegin, bir sosyal hizmet uzmanı, degisiklik yapma konusunda kararsız olan müracaatçısıyla motivasyonal görüsmeyi kullanarak baslayabilir ve daha sonra müracaatçı problemleri tanımlanmasında hazır hâle getirild ikten sonra görev-odaklı çalısmaya geçilebilir.

Yanıt Açıklaması: Benliğin Farklılaşması-Kendini Ayrıştırma; bireyin kendisiyle ilgili güçlü bir duygu geliştirme ve diğerlerinin etkisinden bağımsız olarak seçimler yapabilme yeteneği ile ilgilidir. Kendisini iyi bir şekilde ayrıştırmış bireyler güçlü bir kendilik duygusuna sahiptirler ve kendi ilkeleri doğrultusunda hareket ederler.

Yanıt Açıklaması: Bowen bir psikiyatrdır ve şizofren tanısı konulmuş hasta ve aileleriyle yaptığı ilk çalışmasıyla tanınmıştır. Bu zaman zarfında şizofreniyi bir aile sistemler perspektifinden ele alıp araştırmıştır. Bulgularına dayanarak; bireysel olan hasta içinde şizofren anlayışını sonunda bütün aileyi kapsayacak biçimde değiştirmiştir. Yaptığı çeşitli çalışmalar sonucunda Bowen, ruhsal rahatsızlıkların zihinsel bir bozukluk olmaktan çok ilişkilerdeki bozukluklardan kaynaklandığına inanmıştır. Duygusal rahatsızlıklar teriminin kullanımını; aile ilişkileri içinde yaşananlar, bireysel aile üyelerinin duygusal bozulmalarının nedeni olabilir görüşüne çok iyi bir biçimde uyarlamış görünmektedir. Bowen, çalışmaları sırasında bu ailelerde yaşanan duygusal süreçlerin oldukça yoğun olduğunu gözlemlemiştir. Doğru cevap A'dır.