Sosyal Hizmet Kuramları 1

Yanıt Açıklaması: Sosyal bakım, ihtiyaç hâlindeki bireylerin gereksinimlerini ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılayacak imkânları sağlamak için gerekli eylem ve çabaların düzenlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Dinleme becerileri: Dikkatli dinleme- sözlü ve sözsüz davranışlara dikkat etmek Başka sözcüklerle ifade etme- temel mesajları yanıtlamak Açıklama- Kendini açmak ve tartışmaya odaklanmak Algı kontrolü- İşitmenin doğruluğunu belirlemek

Yanıt Açıklaması: I-II-III. seçenekler sosyal işlevsellikle ilgili söylenebilecek özelliklerdir, bireyin eğitim durumunun sosyal işlevsellik ile bir bağlantısı yoktur.

Yanıt Açıklaması: Sosyal rol kuramının bazı temel kavramları bulunmaktadır. Bunlar rol çatışması, rol belirsizliği, rol bütünleşmesi ve rol seti kavramlarıdır. Rol bütünleşmesi, kadın ve erkeğin oynadığı rollerin, davranışların ve beklentilerin, çevredeki insanların beklentileri ile uyuşmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet mesleği sadece bireyin işlevselliği ile ilgilenen bir meslek olmayıp bireyin sorunları ve sosyal koşullarıyla da ilgilenen bir meslektir.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel-davranışçı kuramda amaç, bireylerdeki otomatik düşüncelerin, yani olumsuz düşüncelerin, değiştirilmesidir. Bu kurama göre düşünceler, duygu ve davranışları kontrol eder

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanlarının ekolojik değerlendirmede göz önünde bulundurması gereken düzeyler şu şekilde belirtilmektedir (Derezotes, 2000): Biogenetik faktörler: Bireyin kalıtsal ve diğer fiziksel özelliklerini içermektedir. Ailevi faktörler: Bireyin yakın ve geniş ailesinin özelliklerini içermektedir. Kültürel faktörler: Kültürel faktörler, bireylerin psiko-sosyal çevresini içerir. Psikososyal çevre bireylerin aile üyelerinin dışında, ilişkide olduğu diğerlerini içerir. Çevresel faktörler: Bireyin yaşam kalitesini etkileyen ve onun yaşam alanına karşılık gelen özellikleri içerir. Kaynaklar ve fırsatlar: Kaynaklar ve fırsatlar, güvenlik, özgürlük, kabul, zenginlik, güç ve hizmetleri içerir. Öz bakım kalıpları: Öz bakım kalıpları, bireylerin kişisel gelişimini geliştiren çabalardır. Bireyin içsel motivasyonu, enerji düzeyi ve bilinç düzeyi gibi içsel faktörlerle ilgilidir. Gelişim ve sağlığın güncel göstergeleri: Gelişim ve sağlığın güncel göstergeleri, bireylerin, ailelerin ve toplumun gelişimsel büyüme ve refah durumunun ölçülebilir işaretlerini içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Belirli amaçları gerçekleştirmek amacıyla sosyal hizmet uzmanın on temel rolü ve bu on temel role karşılık gelen işlevleri bulunmaktadır. Değişim ajanı rolünde sosyal hizmet uzmanı; politikaların ve sosyal sorunların analizini yapma, sosyal kaynakların geliştirilmesi gibi işlevleri yerine getirir.

Yanıt Açıklaması: Bilişsel yaklaşım ise bir nevi tutum değiştirme modelidir. Bilişsel kuram, davranışçı kuramın bir parçasıdır ve genellikle sosyal öğrenme kuramına dayanır. Bilişsel kuram davranışın, çevreye ilişkin yorumlar ve algılar sonucunda ortaya çıktığını savunmaktadır. Bilişsel kuram, otomatik düşünceler, bilişsel yapılar, irrasyonel inançlar gibi bilinçli olunmayan süreçlerin olduğunu varsayar. Bilişsel terapinin birincil odağı; fonksiyonel olmayan duygu, düşünce ve davranışları değiştirmektir.

Yanıt Açıklaması: E ko l o j i k s ist em y akl a şım ı , g e ne l s ist em k ur a mının b ir p ar ç a sı dı r . E ko l o j i k y akl a şım, b i r ey ler v e ç ev re le r i a r a sı n dak i e tki leşimin doğ a sını a nl am a y ı vu r g ul a r . Doğru yanıt "C" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Baskı karşıtı uygulamalar  problemin ortadan kaldırılmasından ziyade müracaatçıların güçlendirilmesini hedefler . Bu bağlamda minimum düzeyde müdahale söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Sistem teorisini sosyal bilimlere uyarlayan Van Bertalanffy'dir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Pozitif sosyal işlevsellik, bireyin toplumda sosyal rollerini gerçekleştirebilmesi için gerekli olan görev ve faaliyetleri başarabilme kabiliyetidir. Temel ihtiyaçlar; yiyecek, barın- ma, sağlık, sosyal kabul, hayatın anlamı ve amacı gibi ihtiyaçlardır. Sosyal roller ise toplum tarafından bireylere yüklenen, ebeveyn, çalışan, anne, baba olmak gibi rolleri içerir. Sosyal işlevsellik kavramı, bireyin sosyal çevresi içinde kapasite ve eylemleri, beklenti kaynak ve fırsatları arasında bireyi toplumla bütünleştirme gibi eylemlere odaklanır

Yanıt Açıklaması: Genel sistemler teorisine dayanıyor olmasına ek olarak eşsiz ve dinamik olan doğası; iletişim teorisinin, iletişim ağı teorisinin ve diğer bazı teorilerin unsurlarını da kapsamaktadır. İsminden de anlaşıldığı gibi yapısal aile teorisi aile sistemi içindeki yapının önemine vurgu yapmaktadır. Yol gösterici yaklaşımı, aile sistemi içindeki hızlı değişimleri önceden görebilmeyi getirir. Yapısal aile terapisi bireye bulunduğu sosyal çevre içinde yaklaşan bir modeldir. Bu yaklaşımda aile sisteminin alt sistemleri olan bireylerin tanımlanması ve birbirleriyle olan ilişkilerine özel önem verilir.Yapısal yaklaşıma dayalı bir terapinin en temel amacı; ailenin alt sistemlerini, sınırlarını, hiyerarşisini ve transaksiyonlarını kapsayan aile yapısını değiştirmektir. Bu noktada kuram ve teknikler son derece önemlidir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel olarak insancıl perspektif 1940’lı yıllarda psikanalitik (psikodinamik) ve davraınışçı yaklaşımlara bir tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Miley, O’Melia ve DuBois sosyal hizmet mesleğinin rol ve işlevlerini danışmanlık, kaynak yönetimi ve eğitim işlevi olarak belirtmişler ve her bir işlevde yerine getirilmesi beklenen rolleri tanımlamışlardır.  "Kaynak Yönetimi" işlevinde sosyal hizmet uzmanından beklenen roller ise; bağlantı kurucu, uygun hale getirici, harekete geçirici ve hızlandırıcıdır. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bowen’in terapisi; hastanın problemin kaynağı değil, daha çok aile içindeki duygusal kaynaşmanın bir sonucu olduğu inancına dayanır. Terapistlerin etkili olabilmek için ilk görevlerinden biri mümkün olduğunca tarafsız kalmayı sürdürerek ailenin duygusal alanına girmeyi amaçlamak olmalıdır. Uzmanların ailelerin duygusal sistemini etkisiz hâle getirmek için başlıca yöntemi akılcı araçlar (bilişsel müdahaleler) olmalıdır. Uzmanlar, sistemler teorisinin temel kavramlarını öğrenerek ailelerin kendi durumlarını daha iyi anlamalarına en etkili şekilde yardımcı olurlar. Bu yaklaşımda terapist, müracaatçının şu anki duygusallık düzeyi ile ilgilenir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmette baskı karşıtı uygulamanın genel çerçevesini kapsamlı bir şekilde ortaya koyan Dairymple be Burke’dir. Baskı karşıtı uygulamalar feminist düşünceden doğar. Yüz yıldan fazla bir geçmişe sahiptir ve kadın erkek arasındaki eşitsizliği açıklamak amacıyla ortaya çıkmış bir düşünce ve uygulama akımıdır. Baskı karşıtı uygulamada amaç sosyal adaletsizliğe dik- kat çekmek ve buna yönelik müdahalelerde bulunarak sosyal değişimin sağlanmasıdır. Baskı karşıtı uygulama bireylerin ve toplumların yaşam kalitelerini artırmaya çalışır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kendilik, Heinz Kohut’a göre bilinç dışı düşünceler, imajlar ya da temsillerdir. Kohut, narsisistik kişilik bozukluğunu ilk tanımlayan kişidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçeneklerinde yer alan ifadeler süpervisyona ilişkin doğru ifadelerdir. Ancak E seçeneği doğru değildir. Konsültasyon, bir profesyonel meslek elemanından diğerine verilir. Konsülte eden birey tarafından verilen tavsiyeleri diğer görüşü alan kişi kullanır ya da kullanmaz, bu konuda özgürdür.