Sosyal Hizmet Kuramları 1

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap "Danışmanlık" rolüdür. Danışman olarak sosyal hizmet uzmanı psikososyal değerlendirme, sosyal tedavi vb. işlevleri yerine getirir.

Yanıt Açıklaması: Bowen’in terapisi; hastanın problemin kaynağı değil, daha çok aile içindeki duygusal kaynaşmanın bir sonucu olduğu inancına dayanır. Terapistlerin etkili olabilmek için ilk görevlerinden biri mümkün olduğunca tarafsız kalmayı sürdürerek ailenin duygusal alanına girmeyi amaçlamak olmalıdır. Uzmanların ailelerin duygusal sistemini etkisiz hâle getirmek için başlıca yöntemi akılcı araçlar (bilişsel müdahaleler) olmalıdır. Uzmanlar, sistemler teorisinin temel kavramlarını öğrenerek ailelerin kendi durumlarını daha iyi anlamalarına en etkili şekilde yardımcı olurlar. Bu yaklaşımda terapist, müracaatçının şu anki duygusallık düzeyi ile ilgilenir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Entropi, bir sistemin ithal ettiğinden daha fazla enerji ihraç ettiği durumları tanımlamaktadır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnsan davranışlarının nedenini anlamak için insan gelişimini anlamak ve insan gelişimine etki eden faktörleri bilmek gerekmektedir. İnsan biyopsikososyal bir varlık olup, insan gelişimi beş boyutta incelenmektedir. İnsan gelişimi fiziksel, duyuşsal, bilişsel, ruhsal, ve sosyal olmak üzere beş boyutta incelenmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet alanı sosyal işlevsellik üzerinde odaklanır ve insanlar ile çevreleri arasındaki etkileşimi geliştirmeyi hedefler. Pozitif sosyal işlevsellik, bireyin toplumda sosyal rollerini gerçekleştirebilmesi için gerekli olan görev ve faaliyetleri başarabilme kabiliyetidir. Sosyal işlevsellik kavramı, bireyin sosyal çevresi içinde kapasite ve eylemleri, beklenti kaynak ve fırsatları arasında bireyi toplumla bütünleştirme gibi eylemlere odaklanır. Sosyal işlevsellikte bir değişim gerçekleştirmenin büyük sorumluluğu müracaatçıda olduğu için müracaatçının güçlü yanlarını fark etmek ve güçlü yönlerini harekete geçirmek çok önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Stratejik yaklaşım, şizofren ailelerin iletişim süreçlerini inceleyen araştırmacı gruplarından oluşan ilk sistem terapilerinin açıklanması sonucu ortaya çıkmıştır. Jay Haley çifte bağlayıcı iletişimi tanımlamıştır. Çifte bağlayıcı iletişimin, şizofrenik ailelerde sürekli olarak yaşandığı görülmektedir. Bu iletişimde aile üyesi diğer aile üyesine iki zıt mesajı aynı anda göndermektedir. Bu iletişimde kişi içinden çıkamayacağı karmaşık bir duruma düşer ve bunun sonucunda da zaman içinde psikolojik semptomlar geliştirerek bu zor durumla başa çıkmaya çalışır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet araştırmasının içeriği; Hizmetlerin müracaatçılara nasıl sağlandığı Birey olarak müracaatçıların davranışları ve aileleri ve küçük gruplar gibi onlara yakın olanlarla etkileşimleri Toplum ve sosyal politikaların incelenmesi Sosyal hizmet uzmanlarının tutumları, eğitimsel geçmişleri ve organizasyonlar Amaçlarını yerine getirmede nasıl başarılı olduğu Müracaatçılara verilen hizmetlerin spesifik olarak ne ile ilgilendiğidir. Soruda verilen araştırmada sosyal hizmet uzmanlarının tutumları belirlenmeye çalışılmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Freud’un çalışmasında psikanalitik kuram dört anahtar alanı içerir. Bunlar; kişilik yapısı, bilinçaltı, anksiyete ve benliğin savunma mekanizmalarıdır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İşlevselcilik: Bu yaklaşım birkaç anahtar kavram çerçevesinde temellenmiştir. İlk olarak toplum, birbirine bağımlı parçaların toplamından oluşan bir "sistem" olarak görülmüştür. İkincisi toplumda, nüfusun yeniden üretimi gibi yaşamsal önemde değerlendirilmesi gereken işlevsel gereklilikler bulunmaktadır. İşlevselciler, toplum ile büyük bir vücudun işlevini yerine getirebilmesi için birlikte çalışan parçalar veya sistemlerden oluşan canlı bir organizma arasında kıyaslama, benzetme yapılabileceğini öne sürmektedirler. Aile, eğitim, din, hukuk, medya, vs. gibi toplumun farklı parçalarının, toplumun tümünün işlevini oluşturan, buna katkı sağlayan öğeler olarak görülmesi zorunluluğundan bahsetmektedirler (Çetin, 2014).

Yanıt Açıklaması: Bir kavram olarak güçlendirmenin kişisel, kişilerarası ve sosyo-politik olmak üzere üç boyutu bulunmaktadır. Kişisel güç, bireylerin öz saygı ve iyi olma durumu ile ilgilidir. Kişilerarası güç, karşılıklı bağımlılık, etkileme gücü, sosyal destek ve saygın bir statü ile ilgilidir. Son olarak sosyo-politik güç ise vatandaşlık hakları, kaynakların kontrolü, imkânlara erişme ve sosyal adalet ile ilgilidir (Miley ve diğ., 1998).

Yanıt Açıklaması: Biyolojik kuramların aksine davranışın, bireyin içinde yaşadığı kültür ya da toplumun ona sunduğu rollerle şekilleneceğini ileri süren kuramın adı sosyal rol kuramıdır. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal bakım, ihtiyaç hâlindeki bireylerin gereksinimlerini ve psikolojik ihtiyaçlarını karşılayacak imkânları sağlamak için gerekli eylem ve çabaların düzenlenmesidir. Sosyal tedavi ise bireylerin duygu, düşünce ve davranışlarındaki işlev bozukluklarını gidermek ya da düzeltmek için gerekli olan faaliyetlerdir. Sosyal tedavi öncelikle bireylerin değişimini terapi, eğitim ve danışmanlık gibi faaliyetlerle sağlamaktır. Diğer seçenekler sosyal tedavinin tanımını yapmaktadır.

Yanıt Açıklaması: "Sistemler çeşitli seviyelerde olur ancak tek tipte bulunurlar." ifadesi doğru bir ifade değildir. Sistemler hem çeşitli seviyelerde hem de çeşitli tiplerde bulunurlar. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sistem yaklaşımının temel kavramları, bütüncüllük, ilişki ve dengedir. Bu kavramlar birbirleriyle ilişkilidir.

Yanıt Açıklaması: Sosyal hizmet uzmanları sistemlerin etkili ve insancıl olarak işlev görmesini sağlamak kapsamında çevresi içinde birey odağını korur ve sosyal hizmet uygulamasının odağı insanların etkileşimde bulunduğu sistemler üzerinedir. Bu düzeyde sosyal hizmet uzmanının üstleneceği rol, savunuculuk rolüdür. Bu role ilave olarak program geliştirici, süpervizör, koordinatör, danışman rollerini de üstlenir. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği de sosyal hizmet uygulamasının amaçlarını şu şekilde belirtmiştir: Bireylerin sorun çözme ve baş etme becerilerini artırmak, İnsanları kendilerine kaynak, hizmet ve fırsat sağlayan sistemlerle ilişkilendirmek, Sosyal politikaları geliştirmek ve iyileştirmek, İnsanlara kaynak ve hizmet sağlayan sistemlerin insancıl çalışmaları ve etkinliğini özendirmek. Benzer şekilde Sosyal Hizmet Eğitim Konseyi (CSWE) de su dört amaca vurgu yapmıştır: Birey, aile, grup ve toplulukların sosyal işlevselliklerinin artırılması, Sosyal politika, hizmet ve kaynakların planlanması, yürütülmesi ve bireylerin gelişiminin desteklemesi, Dezavantajlı ve risk altındaki bireylerin güçlendirilmesi, sosyal adaletin sağlanması için politika, program ve kaynakların takip edilmesi, Tüm bu amaçlara yönelik bilgi ve becerilerin geliştirilmesi. Dolayısıyla, sosyal hizmetin amacı sadece engelli bireylerin güçlendirilmesini sağlamak değil,  yardıma ihtiyaç duyan tüm bireylerin sorunları çözme ve onlarla baş etme becerilerini arttırmaktır. Bu sebeple doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir kavram olarak güçlendirmenin kişisel, kişilerarası ve sosyo-politik olmak üzere üç boyutu bulunmaktadır. Kişisel güç, bireylerin öz saygı ve iyi olma durumu ile ilgilidir. Kişilerarası güç, karşılıklı bağımlılık, etkileme gücü, sosyal destek ve saygın bir statü ile ilgilidir. Son olarak sosyo-politik güç ise vatandaşlık hakları, kaynakların kontrolü, imkânlara erişme ve sosyal adalet ile ilgilidir

Yanıt Açıklaması: İnsanın kişiliği yetiştiği kültüre, topluma göre şekillenir ve bu kişilik doğrultusunda kişiler aynı olaya farklı anlamlar yükleyip farklı tepkiler verebilir. Gerçeğin tüm algılanma şekilleri eşit olarak doğrudur ve aslında kişi kendine has bakış açısından sıyrılmış bir gerçek göremez. Yapılandırmacılık sosyal hizmet tarafından birkaç nedenle kabul edilmiştir ama en önemli iki neden kültürel farklılıklar ve niteliksel esnekliktir. Yapılandırmacılar kendi müracaatçılarının kültürünü iyi bilirler, bu nedenle kültüre özgü bilinmesi gereken durumlar hakkında bilgi sahibidirler. Ancak aynı kültür içerisindeki birbirinden çok farklı insanlara ve hatta kültürden bağımsız olarak kişilik farklılıkları nedeniyle oluşabilecek değişikliklere duyarlı olan evrensel, kültürler arası bakış açılarına da açıktırlar.

Yanıt Açıklaması: Maslow’un gereksinimler hiyerarşisinde kişi bir alt basamaktaki gereksinimi karşılaması durumunda bir üst basamaktaki gereksinimi karşılamaya yönelir. Bu duruma göre güvenlik gereksinimi karşılanan kişinin ait olma gereksinimi ortaya çıkar.

Yanıt Açıklaması: Psikodinamik kuramla bağlantılı olmasına karşın insancıl terapi olarak görülen ve her bireyin kendi yaşamını kontrol edebilecek güce sahip olduğunu öne süren görüş transaksiyonel analizdir. Bu sebeple doğru cevap A'dır.