Sağlık Ekonomisi

Yanıt Açıklaması: İnsani Gelişmişlik Endeksi ile yapılan, yaşamın kalitesinin üç ana unsurunun (sağlık ve uzun ömür, bilgi ve gelir düzeyi) bütün toplum açısından tek bir skorla ifade edilmesidir. UNDP bu indeks ile elde ettiği skorları her yıl yayımlamaktadır. Ülkemiz ekonomik güç açısından dünyada ilk 20 ülke arasına giren ama insani gelişmişlik açısından ilk 85-90 arasında yer alan bir ülkedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de SGK, üniversite hastaneleri ve özel sağlık kuruluşlarından yaptığı hizmet satın alımlarında yukarıdaki hizmetlerden hepsi için hizmet başına ödeme yöntemini kullanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan maliyet; Bir hizmeti kullanmak için doğrudan karşılaşılan maliyetlerdir. Örneğin, bir hastanenin çocuk polikliniğinde pnömoni (zatürre) tanısı alan çocuğunu tedavi ettirebilmek için anne ve babanın karşılamak zorunda olduğu muayene, tetkik, ilaç, vb. tüm maliyetleri ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık hizmetini sunanlar ile alanlar arasında hizmetin miktarı, kapsamı, önceliği, alternatifleri konusundaki bilgi farklılığı bilgi asimetrisi adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı A şıkkıdır. Diğer şıklarda verilen ifadeler özel sağlık sigortası ile ilgili negatif yönleri ifade etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlığı etkileyen faktörlere sağlığın belirleyicileri adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Ekonomi biliminde, alıcıların belirli bir zaman içinde ve belirli fiyatla belirli bir mal veya hizmeti satın almaya razı olduğu toplam miktara talep denmektedir. Talep ürünlerin pazarda fiyatının belirlenmesinde en önemli iki unsurdan biridir. Bir ürünün maliyeti ve ona olan talep tamamlayıcıların ve ikamelerinin fiyatı gibi birkaç faktöre bağlı olarak değişmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sağlık güvencesinin ve hizmet sunumunun devlet tarafından sağlanması, İskandinav ülkelerinde olur.

Yanıt Açıklaması: Sağlık ekonomisi; • Çeşitli sağlık faaliyetlerine kaynak tahsisi • Sağlık hizmetlerinde kullanılan kaynakların kalitesi • Sağlık kuruluşlarının organizasyonu • Sağlık için kaynakların tahsis ve kullanımının verimliliği • Sağlık hizmetlerinin kişi ve toplum üzerindeki etkileri • Hastalık maliyetleri • Sağlık programlarının yararları • Yatırımların geri dönüşleri / getirileri vb. konular ile ilgilenmektedir. Hasta hakları bunların arasında bulunmaz cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Beveridge modeli.

Yanıt Açıklaması: Ekonomistler genellikle sağlığın düzeyini eğitim durumu ile açıklama eğilimindedir. Kişi eğitim aldıkça kendini geliştirmekte ve sağlık bilgisini daha iyi anlama ve kullanma becerisi göstermektedir. Buna karşılık, eğitim düzeyi düşük kişiler de sağlık risklerini tam kavrayamamakta, sağlıksız yaşam sürerek daha çok hastalanmakta ve erken ölmektedir. Epidemiyologlar ise sağlığın esas belirleyicisi olarak sosyoekonomik koşulları göstermektedir. Sağlığın durumunu düzeltmenin yolu olarak da sosyoekonomik düzeyin yükseltilmesinin şart olduğunu öne sürmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Soruda özel sağlık sigortası sağlık hizmetlerini finanse etmede üstlendiği beş rolden tamamlayıcı rolü tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: İlk dört seçenek global bütçe yönteminin avantajlarıdır fakat E şıkkında verilen bilgi kişi başına ödeme yapıldığı için daha fazla kişiye hizmet sağlar.Bu da kişi başına ödeme yöntemi ile ilgili bir  avantajdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Monopol; pazarda sadece bir satıcının olmasıdır. Burada satıcı fiyatı istediği düzeye çıkarma ve indirme gücünü elinde tutar. Oligopol; tüm şartları haiz bir pazarda birden fazla satıcının olması durumudur. Bu da rekabetten dolayı fiyatların düşmesine neden olacaktır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar kendileriyle ilgili bağımsız kararlar alıken başkalarının bundan nasıl etkileneceğini genellikle tam olarak düşünmezler. Gribe yakalandığında bile dersleri kaçırmamak için özen gösterip okula gelen bir öğrenci oradaki herkesi enfeksiyon riskine maruz bırakır. Bu bir negatif dışsallık örneğidir. Aşılanan her bir çocuk hastalıktan hem kendi korunmuş olur, hem de başkalarının korunmasına, hatta toplumsal bağışıklığın gelişmesine katkıda bulunmuş olur. Bu da pozitif dışsallıktır. Soruda verilen örnek negatif dışsallık olduğundan cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bazı sağlık hizmetleri kamu hizmeti olmak zorundadır. Örneğin, suların klorlanması, hava kirliliğinin kontrolü, zararlı atıkların uzaklaştırılması, sivrisineklerle mücadele, gibi koruyucu hizmetlerin yeterince verilmesi ya da verilmemesi sadece bu hizmeti talep eden bireyleri değil tüm toplumu ilgilendirmektedir. Bu özellikleri nedeniyle bireysel tercihlere bırakılmaları doğru değildir ve kamu adına sunulmaları gerekmektedir. Bundan dolayı bu hizmetlerin pazara bırakılması mümkün değildir.

Yanıt Açıklaması: Ekonominin çeşitli sınıflamaları yapılmıştır. Bunlardan biri ekonomiyi; • Pozitif ekonomi • Normatif ekonomi olarak ikiye ayırır. Ekonominin bir başka sınıflaması ise • Mikroekonomi • Makroekonomi şeklindedir.

Yanıt Açıklaması: Birçok ülke GSS yöntemini kullanmaktadır. Bu yöntem Türkiye’de de 2008 yılında yürürlüğe giren GSS kanunu ile birlikte kademeli olarak hayata geçirilmiştir. Böylece SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı, aktif memurlar ve Yeşil Kart sahipleri SGK çatısı altında toplanmış ve GSS ile sağlık sigortasına kavuşmuştur. Bu beş farklı programın tek çatı altında toplanmasıyla sağlık harcamaları ile ilgili riskin daha etkili bir havuzlanması sağlanmıştır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir toplumda bireylerin yaşam sürelerindeki artışın sosyal değeri aşağıdaki şartlarda daha da yüksek hâle gelmektedir. Bu şartlar: • Toplumun nüfusu ne kadar çoksa • Toplumda kişi başına yıllık gelir ne kadar yüksekse • Toplumun mevcut sağlık düzeyi ne kadar iyiyse • İncelenen hastalık başlangıç yaşları çoğunlukta olan yaş grubuna ne kadar yakınsa.

Yanıt Açıklaması: Pozitif ekonomide ekonomik olaylar ve davranışlar, nedir-ne olmaktadır, nasıl olmaktadır yaklaşımıyla incelenmektedir. Bir başka ifadeyle pozitif ekonomi ekonomik olayları ve davranışları açıklamaya, durumun ne olduğu anlamaya çalışır. Doğru cevap C'dir.