Okulöncesinde Drama

Yanıt Açıklaması: Çocuklar drama oynadıktan sonra, oynanan oyun ve oyunda geçen rollere ilişkin yaşananlar ile ilgili küme tartışması, geciktirilmeden yapılmalıdır. Böylece yaşananlar henüz belleklerde çok yeni izler bırakmışken, onlar hakkında düşünmek ve daha zengin tartışmalar geliştirmek çocuklar için daha kolay olur. Drama etkinliğinin sonunda yapılan küme tartışması zıt görüşlerin yarıştırılması değil, oyun sırasında geçirilen yaşantıların, hissedilen duyguların tanımlanarak, anlamlandırılarak ifade edildiği bir tartışmadır.

Yanıt Açıklaması: Drama etkinliğinden sonra; tartışma düzeyleri, ilgili ve uygun sorularla ele alındıktan sonra, sıra oynanan oyunu tamamlayıcı diğer eğitim tekniklerinin kullanılmasına gelir. Yani oynanan oyundan çıkarsanan çeşitli bilgiler, izlenimler, bilinen diğer eğitim teknikleri ile ifade edilmeye, incelenmeye çalışılır. Dramayı tamamlayıcı eğitim teknikleri sayesinde drama desteklenir ve tamamlanır. Etkinliğin teması başka eğitim teknikleri ile tekrarlanarak kalıcı etkiler bırakır.

Yanıt Açıklaması: Öğretmen; Çalışmaya istekli olmalı, Çocukların dünyasına girerek onlara inanmalı Çocukların çalışmalarını ve ürettiklerini ciddiye almalı Doğaçlamanın nasıl işlediğini kavramalı Oluşabilecek sorunları önceden görüp çözüm üretmeli Çocukların durumlar karşısında karara varabilmeleri için çocuklara zaman vermeli

Yanıt Açıklaması: Okulöncesi eğitiminde drama etkinlikleri genellikle dört yaşlarla 10 - 15 dakika, beş yaşlarla 20 - 25 dakika, altı yaşlarla da 30 - 40 dakika drama çalışmasının yapılması verimli bir çalışmayı oluşturabilir. Okulöncesi dönemde, dört yaşta, basit ısınma ve rol oyunları ve basit doğaçlamalar canlandırılabilirken, beş-altı yaştaki çocuklarla zaman zaman yetişkinlerin doğaçlamalarına yakın oyunlar ortaya çıkabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Drama sonrası eğitim etkinlikleri arasında, değişik malzemelerle uygulanabilen kesyap (kolaj) çalışmalarının da ifade etme zenginliği ve uygulama kolaylığı bakımından önemli bir yeri vardır. Uygulamada, renkli kâğıtlar, elişi kâğıdı gibi bilindik malzemelerin yanı sıra, kumaş parçaları, plastik poşet parçaları, gazete ve dergilerden elde edilmiş kâğıt parçaları, sicim ve yün iplik parçaları gibi artık malzemelerden de yararlanılabilir.

Yanıt Açıklaması: Dramatik Türkçe sözlükte sahne oyununa özgü olan, içinde gerilim, çatışma, çeşitli olaylar ve karşıtlıklar bulunan, insanla ve insan ilişkileriyle gelişen yapıt ya da olay, değişmeceli olarak da duyguları kamçılayan, coşku verici, gerilim yaratıcı olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Planlama, belirli eğitim amaçlarına ve program hedeflerine ulaşmak için öğretim etkinliklerinden hangilerinin seçileceğini, bunların çocuklara niçin ve nasıl yaptırılacağını, ne gibi yardımcı ve tamamlayıcı kaynak ve araçların kullanılacağını, elde edilen başarının nasıl değerlendirileceğini önceden tasarlayıp kağıt üzerinde saptamaktır. Planlama, öğretmenin yapıcı bir sınıf disiplini sağlaması ve çocukların eğitimden zevk almaları için çok önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Çocuklar için genelde öğrenme ortamları, özelde de drama ortamları okullarla sınırlı değildir. Okulöncesi kurumların çocuklara yaparak yaşayarak öğrenme ortamları sunmayı başarmada çok etkili olduğu, onların düş güçlerini oyun, deney gibi ‘birlikte yapma’ odaklı etkinliklerle zenginleştirdiği söylenemez. Bu nedenle sınıf dışındaki ortamlar okulun sahip olduğu işlevleri, hedef , içerik ve yöntemlerin oluşturulmasıyla ilgili eğitsel etkinlikleri ve drama etkinliklerini gerçekleştirmede etkili olabilir.

Yanıt Açıklaması: Genel sorunun, özel sorulardan önce sorulması gerekir. Bu tip sorular çocuğu, daha sonra gelecek özel sorulara hazırlar. Çocuğun dikkatini belirli bir yönde toplar. Genel ve özel sorular zihinde canlandırma düzeyi dışındaki tüm tartışma düzeylerinde sorulmaya uygundur.

Yanıt Açıklaması: Drama çalışmalarının yapılacağı alan; eğitimcinin amacına uygun olarak eğitim araç ve gereçlerinin kolayca elde edilebileceği, ısı, ışık ve zemin uygunluğu göz önünde bulundurularak çalışmaya elverişli hale getirilmesi gereken yerlerdir. Temel drama etkinlikleri için en uygun ortam sınıf olmasına rağmen, müzeler, parklar, açık alanlar gibi pek çok farklı ortamda drama etkinlikleri düzenlenebilir. Göz önünde bulundurulması gereken bir diğer nokta da etkinliğin yapılacağı ortamın koşullarının çocukların hareketlilik düzeylerini, psikolojik durumlarını, güvenliklerini ve yaratıcılıklarını etkileyebilecek olmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yaratıcı drama çalışmalarının aksine lider, dramatizasyonda çok daha aktif, yönlendirici ve belirleyicidir. Söz gelimi öğretmen metni okur ya da anlatır, rolleri dağıtır, bu kez çocukların okudukları öyküyü canlandırmaları beklenir. Bu tür canlandırmalarda tiyatroya benzer bir çalışma süreci izlenir. Öğretmen ya da lider bu süreçte etkindir, sık sık araya girerek akışa yardım edebilir, söylenmek istenilenleri hatırlatabilir. Dramatizasyonda metinlerin canlandırılması sırasında tümcelerin aynen söylenmesi gibi bir zorunluluk yoktur . Öğretmen isterse öyküyü okurken kesip, çocuklarla birlikte canlandırmaya yeniden devam edebilir. Öğretmen dramatizasyon etkinliklerinde daha çok süreci kenardan yönetir, role girmez. Dramatizasyon da tıpkı yaratıcı drama gibi bir eylemin içindedir, bu süreçte de bir oyunlaştırma, yaşanır hale getirme söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Duygusal düzey: Tartışmada, çocuklara etkinlik sırasında farklı rollerde ya da durumlarda neler hissettikleri sorulur. Çocuklar duygularının farkına varmayı ve ifade etmeyi öğrendikleri gibi başkalarının da duygularının farkına varırlar. Bilişsel düzey: Drama etkinliğinde ele alınan ya da değinilen kavramlar, konular, ilkeler, davranış, tutum ve değerler ile ilgili olarak bilişsel düzeyde bilgilenmeyi amaçlayan sorular, bu düzeyde sorulabilir. Örnek sorular açıklamalardan yola çıkılacak olunursa duygusal ve bilişsel düzeyin içine girebilir.

Yanıt Açıklaması: Sınıf dışındaki ortamlarda drama yapılabilmesi için eğitimcilerin çalışılacak ortamlarda gerekli izinleri almaları ve görevlileri bilgilendirmeleri ve kesinlikle çocuklardan önce ilgili yeri görmeleri ve incelemeleri gereklidir.

Yanıt Açıklaması: Drama etkinliği sonunda yapılan tartışmanın birbirini izleyen altı düzeyden oluşması durumunda tartışmaya katılan çocukların dil gelişimi, sosyal davranış kazanımları, duygu ve düşüncelerini paylaşma istekleri, bilinç düzeylerinin gelişimi sağlanmış olur ve öğretmen çocukların gereksinimleri hakkında bilgi sahibi olabilir. Tartışma düzeyleri sırasıyla zihinde canlandırma düzeyi, tanımsal düzey, duygusal düzey, bilişsel düzey, yaşantısal düzey, etkinliği geliştirme düzeyidir.

Yanıt Açıklaması: Okulöncesinde öğretmenler drama etkinliklerini uygularken zaman zaman hayal kırıklıkları yaşayabilirler. Bu nedenle öğretmen drama etkinliğini planlamadan önce dramanın amacıyla hangi kazanımları elde etmek istediğini, çözülecek sorunun ne olduğu ile dramatik anın belirlenmesini, hangi ortamı kullanacağını belirleyerek ortamın uygunluğunu kontrol etmesini, çocukların rollerini belirlemeyi, öğretmen olarak dramaya aktif katılım sağlayıp sağlamayacağını belirleyecek  ayrıntıları iyi düşünmelidir.

Yanıt Açıklaması: Drama ortamlarında bulunması gereken özellikler şunlardır: Çocukların güvenli biçimde hareket edebilecekleri yapıda olmalıdır, oda ısısı ve ışığı yeterli olmalıdır, çocukların yaratıcılığını ortaya çıkarmaya ve geliştirmeye yönelik uyarıcıları ve araç-gereçleri içinde bulundurmalıdır, ses yalıtımı olmalıdır ve okul içinde yapılacaksa zeminin parke yada halı olmasına, diğer ortamlar için ise zeminin tehlike içerebilecek öğelerden arındırılmasına dikkat edilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Drama etkinliğinin sonunda yapılan küme tartışması, oyun sırasında geçirilen yaşantıların, hissedilen duyguların, algılamaların, tanımlanarak, anlamlandırılarak ifade edildiği bir tartışmadır

Yanıt Açıklaması: Drama etkinliği sırasındaki yaşantı, öğretmenin verdiği yönerge ile başlayan, oynanan oyun, alınan rol, yapılan hareketler, dinlenen müzik ile sürdürülen deneyimdir. Bilgi ise, söz konusu yaşantılardan sonra soru-yanıt yöntemi yardımı ile çıkarsanan, hatırlanan, etiketlenen, kümelenen sözel mesajlardır.

Yanıt Açıklaması: Tartışma sırasında her öğrenciye söz verebilmek için drama etkinliğine katılan çocuk sayısını sınırlı tutmakta yarar vardır. Bu sayının mümkün olduğunca 15’i geçmemesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: Drama aşamaları hazırlık-ısınma, canlandırma ve değerlendirmedir. Çocukların tüm bedenlerini kullanarak yapacakları zıplama, dans etme, hızlı ve yavaş yürüme ve öğretmenin seçtiği bir çocuk oyununu oynama gib yaptıkları aktiviteler hazırlık-ısınma aşamasıyla ilgilidir. canlandırma aşamasında ise öğretmen çocuklara dramanın konusu ile ilgili bir hikaye anlatabilir, çocuklardan hikayeyi tamamlamalarını isteyebilir, drama konusu ile ilgili bazı yönergeler verebilir ve hayal ederek dramayı kurgulamalarını sağlayabilir. Değerlendirme aşaması ise drama sonrasında çocukların canlandırdıkları rol, dramanın konusu, dramanın amacı gibi konularda ne hissettiklerini, neyi sevip neyi sevmediklerini anlattıkları her çocuğun tek tek fikrini söylediği bir aşamadır.