Borsaların Yapısı ve İşleyişi

Yanıt Açıklaması: Altın vadeli işlem sözleşmelerinde standart sözleşme büyüklüğü 1 gram altın 'dır. Vade ayları Şubat, Nisan, Haziran, Ağustos, Ekim ve Aralık'tır. Vadeli işlem sözleşmeleri yeni bir yatırım aracı olarak piyasa derinliğini arttırılmasına katkı sağlar. Diğer ifadeler doğrudur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Borsalar arası işbirlikleri, satın almalar veya devralmalar yatırımcılara, aracı kurumlara ve borsanın kendisine çeşitli avantajlar sağlamaktadır. Bu avantajlardan bazıları aşağıdaki gibidir: • Ortalama işlem maliyeti azalmaktadır. • İşlem hacmi artmaktadır. İşlem hacminin artması takas mekanizmasının daha etkin çalışmasını sağlayarak işlem için ödenen ücret ve komisyonların azalmasına neden olmaktadır. • Birden çok borsa yerine tek bir borsada işlemlerin gerçekleştirilmesi donanım, yazılım ve nitelikli insan kaynağına ihtiyacı azaltmaktadır. • İşlem hacmi ve likiditenin artması alış-satış fiyat farkının ve volatilitenin azalmasına neden olmaktadır.

Yanıt Açıklaması: VİOPİS’in temel özellikleri şunlardır: VİOPİS’e Borsa tarafından belirlenen yöntemlerle uzaktan erişim yoluyla ya da VİOP işlem salonu kullanılarak emir iletilebilir. VİOPİS’te veya VİOPİS’e erişimde arızaların oluşması durumunda Borsa emirlerin telefonla iletilmesini şart koşabilir. Bu durumda emirler sisteme Borsa personeli tarafından girilir. Üyeler uzaktan erişim yöntemiyle emir girerken VİOP Temsilci Ekranını (TW) kullanır. İşlemler, iletilen emirlerin fiyat önceliği ve zaman önceliği esaslarına dayanan bir algoritmayla elektronik ortamda eşleştirilmesi sonucunda gerçekleştirilir. Emirler hesap bazında girilir. Hesapların açılması, açılan hesaplar için işleme başlama zamanına dair hususlar “Takas ve Temerrüt Esasları” Genelgesinde düzenlenir. Emirlerin hesap bazında girilmesi, üyelerin müşterilerinin işlemlerinden ve açık pozisyonlarından sorumlu olması esasını değiştirmez. Borsa TW aracılığıyla teminatlar ve pozisyonların üye bazında ve/veya hesap bazında da takip edilmesine imkan tanır. Borsa, piyasada gerçekleşen işlemlere ilişkin gerek gördüğü bilgileri TW aracılığıyla üyelerine duyurabilir. TW’de yer alacak bilgiler Borsa tarafından önceden haber verilmeksizin değiştirilebilir. VİOPİS, işlem anında yeterli teminatın varlığını Takasbank Vadeli İşlemler Sistemi (TVİS) ile çevrim-içi olarak bağlanmak suretiyle kontrol eder. Bu kontrol, emirlerin girişi esnasında yapılmaz. Pozisyon için gerekli teminatın olmaması durumunda emir sisteme girilebilir ancak, işlemin gerçekleşmesine müsaade edilmez. Emirlerin eşleşmesi esnasında yeterli teminatı olmayan emir iptal edilir. Üyeler sadece yetkili oldukları piyasalarda emir girebilirler ve işlem gerçekleştirebilirler. Emirler, işlemler, teminatlar ve pozisyonlar gün içinde TW aracılığıyla izlenebilir. Ayrıca gün sonunda üyelere elektronik ortamda işlem defterleri ve Borsa Bülteni gönderilebilir. VİOPİS, Borsada işlem gören sözleşmelere ilişkin TW’de yer alan bilgilerin bir kısmının Borsanın belirleyeceği veri yayıncılarına veya diğer medyaya çevrim-içi veya gecikmeli olarak verilmesine imkan tanır.

Yanıt Açıklaması: Arbitrajcılar; farklı piyasalardaki fiyat farklılıklarından kar elde etmek isteyenler.

Yanıt Açıklaması: Takas süresi saat 17:45’te başlar ve T+1 günü saat 15:00’a kadar devam eder. Saat 17:45’ten VİOPİS kapatılıncaya kadar geçen sürede temsilciler tarafından sorgulama yapılabilir

Yanıt Açıklaması: Takasbank, SPAN risk analizini kullanarak portföylerin risk yönetimini adımlarla yapar. 1. Adım: Ürün Grubu Risk Analizi 2. Adım: Ürün Grupları Arası Risk Analizi 3. Adım: SPAN Risk Değerinin Hesaplanması 4. Adım: Başlangıç Teminatının Hesaplanması 5. Adım: Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasalarında yaşanan gelişmelere paralel olarak yatırım yapılabilir uluslararası pay piyasaları sınıflandırması yapılmaya başlanmıştır. Uluslararası kurumsal yatırımcılar ile yatırım kuruluşları tarafından uluslararası pay piyasaları nicel ölçütler ve nitel faktörlere göre üç ana gruba ayrılmaktadır: • Gelişmiş Piyasalar • Gelişmekte Olan Piyasalar • Sınırdaki Piyasalar

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen yöntemlerin tamamı sermaye piyasası araçlarının halka arz yoluyla satışında uygulanan yöntemlerdendir .

Yanıt Açıklaması: Tahviller genellikle 5- 10 yıl gibi uzun vadeli olarak çıkarılan, orta ve uzun vadeli borçlanma araçlarındandır.

Yanıt Açıklaması: A,B,D ve E şıklarındaki ifadeler doğru iken "C" şıkkındaki ifade yanlıştır. Çünkü zararlar hesaplardan T günü sonunda tahsil edilir. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: SPAN, aynı dayanak varlığa bağlı sözleşmeleri gruplandırarak analiz eder. Takasbank, SPAN risk analizini kullanarak portföylerin risk yönetimini adımlarla yapar. • 1. Adım: Ürün Grubu Risk Analizi • 2. Adım: Ürün Grupları Arası Risk Analizi • 3. Adım: SPAN Risk Değerinin Hesaplanması • 4. Adım: Başlangıç Teminatının Hesaplanması • 5. Adım: Bulunması Gereken Teminatın Hesaplanması

Yanıt Açıklaması: Borsa İstanbul’da açılacak ve fiziki uzlaşmaya konu olacak pay vadeli işlem ve Amerikan tipi opsiyon sözleşmelerine ait aşağıdaki SPAN parametreleri hesaplanmıştır: • Fiyat değişim aralığı (Price Scan Range-PSR) • Volatilite değişim aralığı (Volatility Scan Range-VSR) • Ürün grupları arası yayılma pozisyonu indirimi (Inter- Commodity Spread Credit) • Vadeler arası yayılma pozisyonu riski (Intra-Commodity Spread Charge) • Kısa pozisyonlu opsiyon minimum teminatı (Short Option Minimum)

Yanıt Açıklaması: Borsada işlemler üç farklı pazarda gerçekleştirilebilir. Bunlar Ana Pazar, Özel Emirler Pazarı ve Özel Emir İlan Pazarıdır. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: MSCI’ya göre gelişmiş pay piyasalarına sahip olan ülkeler; Almanya, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Hollanda, Hong Kong, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsrail, İsveç, İsviçre, İtalya, Japonya, Kanada, Norveç, Portekiz, Singapur ve Yeni Zelanda’dır. MSCI’ya göre gelişmekte olan piyasalara dâhil olan ülkeler; Birleşik Arap Emirlikleri, Brezilya, Çek Cumhuriyeti, Çin, Endonezya, Filipinler, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, Katar, Kolombiya, Macaristan, Malezya, Meksika, Mısır, Peru, Polonya, Rusya, Şili, Tayland, Tayvan, Türkiye ve Yunanistan’dır. MSCI’ya göre sınırdaki piyasalara dâhil olan ülkeler; Arjantin, Bahreyn, Bangladeş, Bulgaristan, Estonya, Fas, Hırvatistan, Kazakistan, Kenya, Kuveyt, Litvanya, Lübnan, Maritius, Nijerya, Pakistan, Romanya, Sırbistan, Slovenya, Sri Lanka, Tunus, Umman, Ürdün ve Vietnam’dır.

Yanıt Açıklaması: MKK ile Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yürütülen e- Haciz çalışmaları sonucunda kamu alacaklarının takip ve tahsiline yönelik işlemlerin tüm aşamaları elektronik ortamda yapılmaktadır. Yine MKK ile Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yürütülen çalışmalar sonucunda Kurum alacaklarının takip işlemleri elektronik ortamda yapılmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 3100 yıllarında altın ödeme aracı olarak kullanılmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1998 yılına kadar payları halka arz olan halka açık borsa bulunmamaktaydı. Avustralya Menkul Kıymetler Borsası 1998 yılında halka açılma kararı alan ve payları borsada işlem gören ilk borsa olmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdakilerin tamamı Borsa İstanbul pay piyasasında işlemlerin gerçekleştiği pazarlar arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türk şirketlerin halka açılmasını teşvik etmek ve bu konuda yatırımcıları bilgilendir- mek için SPK bir süre önce “Halka Arz Seferberliği” adıyla bir bilgilendirme platformu oluşturmuştur. Halka arz seferberliği platformunda, halka açılmanın ve pay senetlerinin borsada işlem görmesinin şirketlere faydaları açıklanmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Merkezi karşı taraf hizmetinin piyasaya ve yatırımcılara sağlayacağı avantajlar şunlardır; Karşı taraf riskini azaltmak, Likidite riskini ve operasyonel riski azaltmak, Bilgi asimetrisini yönetmek, Finansal güvenilirliği ve verimliliği artırmak, Gözetim faaliyetlerinin etkinliğini artırmak, Aracılık ve işlem maliyetlerini azaltmak, Sistemik riski azaltmak. Doğru cevap D şıkkıdır.