Borsaların Yapısı ve İşleyişi

Yanıt Açıklaması: Enflasyon gibi değer düşürücü etkenler karşısında tahvil getirisini korumayı amaçlayan tahvil, endeksli tahvildir.

Yanıt Açıklaması: Para piyasasının üç özelliği öne çıkmaktadır. Bunlar; kredilerin geri ödenmeme riski çok azdır, vadeler kısadır, para piyasası araçlarının paraya dönüştürme maliyetleri düşüktür şeklinde ifade edilebilir. Para piyasalarının temel kurumu bankalardır.

Yanıt Açıklaması: Payın nominal (itibari) değeri, payın üzerinde yazılı olan fiyatıdır. Gerçek değer kavramı ise, o payın ait olduğu işletmenin varlıkları, kârlılık durumu, dağıtılan kar payları, sermaye yapısı gibi değişkenlerin belirlediği değer olarak tanımlanır. Payın piyasa fiyatı ise ikincil piyasada arz ve talebe göre oluşmuş fiyatıdır. Öte yandan payın ihraç fiyatı ise ihraç edildiğinde satışa sunulmuş fiyatıdır.

Yanıt Açıklaması: Japonya'da kişi başı gelir düzeyi yüksek olduğu için Tokyo Borsası gelişmiş bir borsadır.

Yanıt Açıklaması: Tüm ifadeler doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Aracı                 Ticari                  Kalkınma/Yatırım Kurumlar          Bankalar                   Bankaları Borsada pay alım satımına aracılık ? Tahvil alım satımına aracılık          ?                  ?                               ? Repo-ters repo                            ?                  ?                               ? Türev araçların alım satımına aracılık ?             ?                               ? Halka arza aracılık                      ?                                                   ? Yatırım danışmanlığı                   ?                                                    ? Portföy yöneticiliği                      ?                                                    ? Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen durumların tamamı, b ir menkul kıymetin Borsa Yönetim kurulu kararı ile geçici veya sürekli olarak kottan çıkarılmasını gerektiren durumlardandır.

Yanıt Açıklaması: Sahiplerine sağladıkları çıkar açısından paylar adi paylar ve imtiyazlı paylar olmak üzere iki şekilde sınıfılandırılabilir. Paylar ana sözleşmede aksine bir hüküm yoksa sahiplerine eşit haklar sağlarlar. Bu tip paylara adi paylar denir. Bir kısım paylar ise adi paylara göre ka^ra katılmada, yönetim ve denetim kuruluna üye seçiminde, oy hakkında ve benzeri konularda ana sözleşmeye dayanarak sahiplerine imtiyazlı haklar tanıyabilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Payların geçmiş fiyat ve miktar verilerinden faydalanarak, basit olarak “satın al ve tut” yatırım politikasına göre daha fazla getirinin elde edilebileceği piyasalara zayıf formda etkin piyasalar denir.

Yanıt Açıklaması: Sermaye piyasasının baslıca finansal varlıkları; paylar, devlet tahvilleri, şirket tahvilleri, payla değiştirilebilir tahvil, katılma intifa senedi, ipotekli borç ve irad senedi, kar ve zarar ortaklığı senedi ve gelir ortaklığı senetleridir. Bu sebeple doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bist (Borsa İstanbul) yönetim kurulunu , Bist Genel Kurulu Seçer. Doğru yanıt 'B'.

Yanıt Açıklaması: Ortaklık haklarını temsil eden menkul kıymetlerin kotiçi pazarlarda işlem görebilmesi için, en az 250 gerçek ve tüzel kişiye satıldığının belgelenmesi şarttır.

Yanıt Açıklaması: 1970’l yılların sonlarında yüksek enflasyon oranlarına karşılık devlet tarafından belirlenen faiz oranlarının çok düşük düzeylerde kalması, piyasada banker adı verlen tefecilerin artmasına neden olmuştur. Bankaların tahvil ve mevduat sertifikalarına uygulayacakları faiz oranlarını devletin belirlemesi, bankerlere ise bu tür kısıtlamaların olmaması piyasaya kısa sürede, çok sayıda bankerin girmesine neden olmuştur. Kısa sürede halktan yüksek faizlerle toplanan büyük miktarlardaki fonlar uygun şekilde kullanılmadığı için birçok banker geri ödemede zorluklarla karşılaşmışlardır. Bunun sonucunda birçok banker krize girmiş, birçok tasarruf sahibi paralarını geri alamamışlardır. Yaşanan kriz sermaye piyasasının düzenlenmesi yönündeki çalıimaları hızlandırmış;1981 yılında 2499 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunuçıkarılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Başlıca tahvil türleri; Pay ile Değiştirilebilir Tahviller Geri Çağrılabilir/İade Edilebilir Tahviller Primli ve İskontolu Tahviller İkramiyeli Tahviller Kara İştirakli Tahviller

Yanıt Açıklaması: Menkul kıymetlerinin borsa kotuna alınmasını talep eden ortaklıklarca Borsa İstanbul’a kotasyon başvurusu bir dilekçe ile yapılır. Dilekçeye eklenecek olan “Kotasyon Bilgi Formu” doldurulur. Kotasyon bilgi formları, ilgili ortaklığı ve ihraç edilen menkul kıymetleri tanıtıcı bilgileri içerir. Borçlanma araçlarının borsada işlem görmesini temin amacıyla kota/kot dışı pazar kaydına alınması için yapılacak başvurular, SPK’ya yapılacak kayda alma başvurusu ile eş zamanlı olarak yapılır. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler (İTMK) ile İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlere (İDMK) ilişkin düzenlemeler saklı kalmak kaydıyla Borsaya başvuru; a) bir yıllık dönem içinde ihraç edilecek borçlanma araçlarının tümünü kapsayacak şekilde veya b) belirli bir miktarı kapsayan tek seferlik bir ihraç için yapılabilir. SPK’ya sayılan yöntemlerden hangisi ile başvuru yapılmış ise borsaya da aynı şekilde başvuru yapılması zorunludur. Bir yıllık dönem içinde ihraç edilmek üzere Borsa Yönetim Kurulu kararıyla daha önce ilgili kota/pazar kaydına alınan borçlanma araçlarının ihraçcılar tarafından satışlarının gerçekleştirilmesinden önce SPK’ya yapılacak başvuru ile eş zamanlı olarak borsaya işlem görme başvurusu yapılır. Bir yıllık dönem içinde ihraç edilmek üzere Borsa Yönetim Kurulu kararıyla daha önce kota/pazar kaydına alınan ve satışı tamamlanan borçlanma araçları, Kamuyu Aydınlatma Platformu’nda (KAP) yapılacak ilanı takiben Tahvil ve Bono Piyasasında işlem görmeye başlar. SPK kaydına alınan borçlanma araçlarının satışından vazgeçilmesi durumunda bu durum SPK’ya yapılacak bildirimle eş zamanlı olarak borsaya bildirilir. Satışından vazgeçilen veya satılamayan borçlanma araçlarının, SPK’nın uygun görüşüyle tekrar satışa sunulması halinde borsaya gerekli bildirim yapılarak, SPK kayda alınma tarihinden itibaren 1 yıl geçmemiş olması şartıyla KAP’ta yapılacak ilanı takiben Tahvil ve Bono Piyasasında işlem görmeye başlar.

Yanıt Açıklaması: Temettü Olarak Pay Dağıtma Bir anonim ortaklık, elde ettiği kârı nakit olarak dağıtabileceği gibi, dağıtmayarak, bilançoda pasif bir hesapta tutabilir. Bunun yanında, söz konusu kârın bir kısmı veya tamamı sermaye artırımında kullanılabilir. Dağıtılmayan kârların sermaye artırımında kullanılması durumda, mevcut ortaklara kâr payları karşılığında bedelsiz pay dağıtılmaktadır. Bu durum, temettü olarak pay dağıtımı veya bedelsiz pay dağıtımı olarak da ifade edilmektedir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bor çluluğu temsil eden menkul kıymetlerin borsa kotuna alınması için ba ğımsız denetimden ge çmi ş son bilan çosundaki ö zsermaye toplamı  2.500.000 TL olmalıdır.

Yanıt Açıklaması: Pay sayısının çoğaltılması, işletmenin paylarının piyasa fiyatlarının düşürülmesi amacıyla yapılır. Özellikle, işletmenin paylarının piyasa fiyatlarının çok artmış olması, paylarına olan talebi zaman içerisinde azaltmaktadır. Bu nedenle, payların piyasa fiyatındaki artış yavaşlamakta veya durmaktadır. Bu durumda işletmeler, paylarına olan talebi devam ettirmek için, payların sayısını çoğaltarak, fiyatını düşürürler.

Yanıt Açıklaması: İşleyen teşebbüs değeri, bir işletmenin, bir bütün olarak, çalışır durumda devredilmesi halindeki değeridir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Finansal varlıkların, araya bir kurum girmeksizin aracısız el değiştirmesi doğrudan finansman, aracılar vasıtasıyla el değiştirmesi dolaylı finansman denir. Fon fazlası olan birimlerle fon açığı olan birimlerin doğrudan karşılaşması finansal işlemler içinde oldukça küçük bir yer tutar.