Borsaların Yapısı ve İşleyişi

Yanıt Açıklaması: Tedavül bakımından paylar, nama yazılı paylar ve hamiline yazılı paylar olarak ikiye ayrılır. Adi ve imtiyazlı paylar ise payların sahibine sağladığı çıkar bakımından sınıflandırılmasındaki pay çeşididir. Bedelli pay sermaye artışına göre, primli paylar ise ihraç değerine göre yapılan sınıflamadaki pay çeşitleridir.

Yanıt Açıklaması: Fiansal piyasalar, fon açığı veren birimlerle fon fazlası veren birimlerin karşılaştığı ve fon transferinin gerçekleştği piyasalardır. Finansal piyasalar finansal varlıkların alıp satıldığı piyasalar olarak da tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Hazine Bonolarının özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir; • Bir yıldan kısa vadelidir. • İkinci el piyasası vardır. • Kuponsuzdur. • Satışlar fiziki teslim veya emanet makbuzu ile yapılır. • Hazine Bonoları nominal değer üzerinden belirli bir faiz oranı üzerinden iskonto edilerek satışa sunulmaktadır. Vadede hazine bonosunun üzerinde yazan nominal değer ödemede esastır. • Hazine Müsteşarlığı tarafından arz edilir, satış aracılığını T.C. Merkez Bankası yapar

Yanıt Açıklaması: Halka arzda yatırımcılara şirketin kaliteli ve değerli bir yatırım fırsatı olarak sunulması için hazırlık olarak bazı yapılması gerekenler şöyle sıralanabilir: Şirket yönetiminin yeterliliklerini artırmak Finansal tabloların güvenilir bir bağımsız denetim şirketi tarafından bağımsız denetimden geçmesini sağlamak Şirket sahiplerinin şahsi finansal işlemlerinin şirketin finansal işlemlerinden ayrıştırılmasını sağlamak Pazarda rekabet avantajı elde edebilmek için farklılık yaratmak adına araştırma geliştirme faaliyetlerine zaman, enerji ve fon ayırmak.

Yanıt Açıklaması: Takasbank borsada yapılan alım-satım sonrası işlemlerde MKK’nın Merkezi Saklama Kuruluşu fonksiyonuna yardımcı hizmetler olan a) nakit işlemlerine aracılık, b) netleştirme ve c) Clearing (Menkul kıymet işlemlerinin tasfiyesi) kapsamında Türkiye’deki “settlement agent” ve “clearing kurumu” fonksiyonlarını ifa etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dünyanın en büyük borsası New York Borsası, ikinci en büyük borsası ise Nasdaq Borsası'dır. Nasdaq elektronik bir sistemle çalışan, organize olmayan bir borsadır. New York Borsası ise organize bir borsadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Şirket sahiplerinin şahsi finansal işlemlerinin şirketin finansal işlemleriyle birleştirilmesini sağlamak değil, aksine bu işlemlerin ayrıştırılması, halka arzda yatırımcılara şirketin kaliteli ve değerli bir yatırım fırsatı olarak sunulması için hazırlık olarak yapılması gerekenler arasında yer almaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yatırımcıların devlet tahvilleri dışında şirket tahvillerini de tercih etme sebepleri arasında aşağıdakiler sayılabilir: • Kamu tahvillerine kıyasla daha riskli olmalarının bir sonucu olarak daha yüksek bir getiriye sahip olması, • Düzenli getiri sağlayan bir yatırım aracı olması, • Vadesinden önce elden çıkarmak istenildiğinde ikincil piyasasının olması sebebiyle kolayca el değiştirebilmesi, • Farklı sektör, yapı ve kredi notuna sahip birçok şirket tahvilinin bulunması sebebiyle yatırım portföyüne çeşitlilik katmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Birincil piyasa yeni çıkarılmış tahvil, pay gibi menkul kıymetlerin şirketler ya da hükümetler tarafından ilk alıcılara satıldığı finansal piyasadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Payların defter değeri, geçmişe dönük bir ölçüdür. Bir işletmenin öz sermaye toplamının pay sayısına bölünmesiyle belirlenir. Defter değeri işletmenin geçmişte ortaklardan ne kadar sermaye sağladığını gösterir. Defter değeri, yatırımcıların almış oldukları payların bugün yatırdıkları değeri göstermez. İşletmenin piyasa değeri ise ileriye yönelik bir ölçüdür. Ortaklar, payların değerini, gelecekte elde etmeyi bekledikleri kâr paylarına göre belirlerler.

Yanıt Açıklaması: Pay sahiplerinin kendine özgü birçok hakları vardır. Bunlar: Oy kullanma hakkı, Şirket yönetimine katılma hakkı, Şirket kârından pay alma hakkı, Rüçhan hakkı (yeni pay alma hakkı), Tasfiyeden pay alma hakkı, Şirket faaliyetleri hakkında bilgi edinme hakkı, İptal davası açma hakkı.

Yanıt Açıklaması: Tasfiye değeri ise, şirket varlığının belli bir süre içinde zorunlu satışı ile sağlanabilecek değerden tüm borçlar ödendikten sonra kalan tutarın, pay sayısına bölünmesi sonucu bulunan değerdir. Tasfiye değeri piyasa değerinin araştırılmasında önemlidir. C¸ünkü şirketin paylarının piyasa değeri için, tasfiye değeri alt sınırı oluşturur.

Yanıt Açıklaması: Finansal varlıkların ilk kez alınıp satılmasına göre, finansal varlıkların niteliğine göre, piyasanın örgütlenme durumuna göre, finansal varlığın vadesine göre ve ödemelerin hemen ya da gelecekte yapılmasına göre olmak üzere 5 grupta sınıflandırılabilir. Bu sebeple doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ortaklık haklarını temsil eden menkul kıymetlerin kotiçi pazarlarda işlem görebilmesi için, en az 250 gerçek ve tüzel kişiye satıldığının belgelenmesi şarttır. Yatırım ortaklıklarına ait menkul kıymetler için bu şart aranmaz. Pay sahibi sayısının hesabında, yatırım ortaklıkları dışında diğer ortaklıkların satışa sunulan menkul kıymetlerinden, halka arz sonrası ödenmiş veya çıkarılmış sermayenin %5’i ve üzerine tekabül eden nominal tutarda pay satın alan kurumsal yatırımcılar haricindeki gerçek ve tüzel kişiler dikkate alınmamaktadır.  Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Borsa İstanbul’a kotasyon ücreti, sermayenin nominal değerinin binde biri oranındadır. Bu nedenle sermayesinin nominal değeri 10000000 TL olan bir şirket, 10000000x0.001=10000 TL kotasyon ücreti öder. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: En yüksek oran % 51.20 ile BIST Ticaret endeksindedir.

Yanıt Açıklaması: Anonim ortaklıkların, sermaye piyasasından sağladıkları sermaye fonları karşılığında, yatırımcılara verdikleri finansal varlıkların pay olarak nitelendirilebilmeleri için TTK’da belirtilen şekil şartlarını taşıması gerekir. Buna göre bir payın, ortaklığın ticaret unvanını, sermaye tutarını, kuruluş tarihini, bu tarihteki sermaye tutarını, çıkarılan payın tertibini, bunun tescili tarihini, senedin türünü ve itibarî değerini, kaç payı içerdiğini belirtmesi ve şirket adına imza etmeye yetkili olanlardan en az ikisi tarafından imza edilmiş olması şarttır.

Yanıt Açıklaması: Payın nominal (itibari) değeri, payın üzerinde yazılı olan fiyatıdır. Bu değer, toplam sermayenin miktarını belirleyebilmek ve bununla ilgili muhasebe kayıtlarını yapabilmek için payın ilk çıkarılışı sırasında ortaklık yönetimi tarafından verilen değerdir. Nominal değer ile ihraç edilen paylar primsiz, nominal değerinden yüksek bir bedelle ihraç edilen paylar ise primli pay olarak tanımlanabilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Paylar ana sözleşemde aksine bir hüküm yoksa sahiplerine eşit haklar sağlar. Bu tür paylara adi pay denir.

Yanıt Açıklaması: Endeksin getirisi=((1000-500)/500)*100=(500/500)*100=%100