Türev Araçlar

Yanıt Açıklaması: Takas üyelerini tanımlandıkları statülerine göre üç gruba ayırmak mümkündür: • Sadece kendisi adına ve müşterileri adına işlemlerin takasını yapan doğrudan takas üyeleri, • Borsada alım satıma aracılık etmeyip sadece başka kurumların yapmış oldukları alım satım işlemlerinin takasını gerçekleştiren bağımsız takas üyeleri, • Hem borsada kendi ve müşterileri için işlem yapan ve aynı zamanda diğer aracı üyelerin de yapmış olduğu işlemlerin takasını gerçekleştiren genel takas üyeleri.

Yanıt Açıklaması: İki taraf arasındaki özel bir sözleşmedir. Standart değildir. Genellikle sadece bir teslim tarihi vardır. Uzlaşma sözleşme bitimindedir. Genellikle teslim gerçekleştirilir. Kredi riski içerebilir.

Yanıt Açıklaması: Futures sözleşmelerin forward sözleşmelerden temel anlamda nasıl ayrıldığını bilmek gerekir. • Futures sözleşmeler organize piyasalarda işlem görmektedir. • Futures sözleşmeler yüksek düzeyde standardize edilmiş forward sözleşmelerdir. • Futures işlemler takas kurumunun garantisindedir. • Futures piyasada işlemler marjine tabidir

Yanıt Açıklaması: Futures sözleşmelerinin sona erdirilmesi üç şekilde gerçekleşir: 1. Fiziki Teslim: Gerçekleştirilmesi en zahmetli yoldur. Kontrata dayalı malın satın alınması veya satılması gerekir. Futures pazarlarda pozisyonların kapatılmasında fiziksel teslim çok nadir görülür. Fiziksel teslim katılımcılara, depolama, taşıma, sigortalama vb. gibi maliyet unsurları getirmektedir. 2. Nakdi Teslim: Futures pozisyonların tasfiyesinde en yeni uygulamadır. Endeks gibi bazı finansal futures sözleşmelerinde teslimin mümkün olmaması nedeniyle nakit uzlaşma geçerli olmaktadır. Örneğin S&P 500 endeksi sözleşmesinde teslimin gerçekleşmesi demek endekste yer alan 500 adet pay senedinden oluşan portföyü teslim almak anlamına gelmektedir. Sözleşme nakit uzlaşmaya dayalı olarak yapıldığında ise tüm sözleşmeler belli bir günde kapatılmaktadır. Son uzlaşma fiyatı ise dayanak varlığın son spot fiyatıdır. 3. Karşıt (Ters) İşlem: Alım karşısında satım, satım karşısında alım yönünde işlem yapılmasıdır. Ters işlem sonucunda sözleşme ile ilgili tüm hak ve yükümlülükler sona erer. Artık piyasadan çıkmış olursunuz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Forward sözleşmesi en basit türev araçtır. Belirli bir zamanda belirli bir varlığın belirli bir fiyattan alınıp satılmasına olanak sağlayan sözleşmedir. Genelde tezgâh üstü piyasalarda işlem görür. Belirli bir fiyattan belirli bir tarihte dayanak varlığı alma konusunda istekli olan taraf forward sözleşmesinde uzun pozisyon almışken, söz konusu varlığı vadesinde teslim etmekle yükümlü taraf kısa pozisyon almıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Tezgâhüstü opsiyonlar ise aşağıdaki özelliklere sahiptir: • Bu opsiyonlar borsa dışında bankalar ya da finans kuruluşları ile müşterileri arasında gerçekleştirilmektedir. • Opsiyonların sözleşme büyüklükleri, işlem fiyatları ve vadeli standart olmayıp tümüyle banka ile müşterileri arasındaki gereksinimler doğrultusunda belirlenmektedir. • Opsiyon primi yalnızca anlaşmadaki taraflarca bilinmektedir. Prim dışında herhangi bir teminat söz konusu değildir. • Bu opsiyonların bazıları alıcıya opsiyonu satın almış olduğu kuruma vadeden önce uygun bir fiyattan satma olanağı tanımaktadır.