Uluslararası Kamu Maliyesi

Yanıt Açıklaması: Sağlığın uluslararası kamu malı olarak ele alınmasına yol açan en önemli gerekçe bulaşıcı hastalıkların varlığıdır. Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Genişletilmiş fon kolaylığının maksimum miktarı üye ülke kotasının yüzde 300’üdür.

Yanıt Açıklaması: Neoklasik iktisat, piyasa aksaklıkları yönüyle kurumların tam olarak var olmadığını kabul ederek devlet etkinliğini bu çerçevede tanımlamıştır. Yani, piyasa başarısızlıklarının varlığı ‘görünmez el’in makul fiyat oluşumu ve kaynakların etkili bir biçimde tahsis edilmesine engeldir. Kuram, ‘görünmez el’in en azından dört alanda yetersiz olduğunu kabul eder. Bunlar; serbest piyasa sisteminin istikrarsızlığı, oligopol ve tekellerin varlığı, kamusal malların varlığı ve dışsallıklardır.

Yanıt Açıklaması: Kamu sektörünün iktisadi yaşama ilişkin etkilerini minimize etme amaçlı yaklaşımdan biri olan anayasal iktisat yaklaşımına dayanan mali kural uygulamasının gerekçelerinden biri İşçi ücretlerini arttırmak değildir.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşmede hem üretken sermaye (doğrudan yabancı sermaye) hem de finans sermayesi için sağlanan vergisel teşvikler, sermayenin ülkeye çekilmesi için araç olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme mali disiplin gereği kamu harcamalarının kısılması, sosyal harcamaların azaltılması yanında faiz harcamalardan kaynaklanan transfer harcamalarının art­masına neden olmuştur. Kamu gelirleri açısından vergi­leme yerine borçlanma kamu finansman yöntemi ola­rak seçilmiştir. Sermaye kesimlerini vergilerdirmede güçlükler, vergi yükünün sermaye dışı kesimlerin üze­rine kaymasına neden olmuştur. Sistemin gelir yaratma kadar gelir dağılımını düzeltme gücü de azalmıştır. .

Yanıt Açıklaması: Neoliberal dönemdeki gelişmeler otomatik stabilizatörleri de güçsüz kılmıştır. Nitekim pek çok gelişmekte olan ülkede tarımsal destekler kaldırılmış, işsizlik ödemelerinde kesintilere gidilmiştir. Marjinal vergi oranlarının düşürülmesi ve vergi matrahlarının artan oranlılığının derecesinin azaltılması ile vergi sisteminin istikrar sağlayıcı gücü azaltılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu mallarının kullanımında ülkeler arasında uluslararası kamu malları için bir rekabet olmadığı gibi uluslararası malları kullanmaktan da kimse mahrum edilememektedir.

Yanıt Açıklaması: BM’nin düzenli bütçe faaliyetleri bütün üye ülkelerin zorunlu katılımları ile finanse edilir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu mallarının finansmanına yönelik bir diğer uluslararası vergi önerisi ise 1980 yılında Brandt Komisyonu tarafından önerilmiş olmasına rağmen 1997 yılında tekrar gündeme getirilen dünya ticaret vergisidir. U¨lkeler arasındaki ticari faaliyetler üzerine, ticaret hacmini azaltmayacak ölçüde düşük oranlı bir vergi konularak gelir yaratılması verginin temel amacı olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bugün yaşanan kargaşalardan pek çoğunun olumsuzlukları neredeyse bütün dünyayı ilgilendirmektedir. Örneğin, yasa dışı silah ticareti, uyuşturucu ve insan ticareti, terörizm, mülteci akımları, çevreye verilen zararlar. Bu listeyi daha da uzatmak mümkündür. Sorunun doğru cevabı E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu mallarının özellikleri arasında, kamusallık düzeyinin uluslararası olması, faydanın ya da tüketimin uluslararası düzeyde gerçekleşmesi, finansmanın uluslararası kuruluşlarca sağlanması ve üretimin ya da hizmetin uluslararası kuruluşlarca sağlanması yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: İnsanlığın ortak mirası, ekonomik değeri ya da potansiyeli olan veya insanlığın kültürel, entelektüel vb. birikimlerine yardımcı olan nesnelerin, yerlerin veya böl­gelerin hiçbir egemen devlete ait olmadığını ve insanlığın tümünün malı olduğu­nu ifade etmektedir. Madenler, bilim ve teknoloji, doğal güzellikler, tarihî yerler in­sanlığın ortak mirasının örnekleri olarak kabul edilmektedir. .

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme, en genel ve üze­rinde uzlaşılmış biçimiyle mal, hizmet ve üretim faktör hareketlerinin serbestleşti- rilerek dünya ekonomisini oluşturan ekonomilerin birbirleriyle ve dünya piyasala­rı ile bütünleşik hâle gelmesidir

Yanıt Açıklaması: Kamu maliyesi ekonominin en eski dallarından biridir. 16. yüzyılda Skolastikler ve 17. yüzyılda Merkantilistlerde izine rastlanır. 1500-1700 yılları arasında Avrupa’da geçerli olan Merkantilizm ihracatı desteklemek için çok boyutlu devlet müdahalesini savunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu mallarının en önemli finansman yöntemi kamusal kaynakların kullanılmasıdır. Kamusal kaynaklar ile ülkelerin ve uluslararası örgütlerin sahip oldukları ve uluslararası kamu mallarının finansmanında kullandıkları kaynaklar kastedilmektedir. Kamusal kaynaklar iki şekilde sınıflandırılmaktadır. Bunlar; ulusal kamusal kaynaklar ve uluslararası kamusal kaynaklardır. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1980’de ABD ve İngiltere’de Arz yanlı iktisat kuramı çerçevesinde vergi oranlarının düşürülmesinin üretim faktörleri arzını artıracağı varsayımı ile geniş kapsamlı vergi indirimleri uygulanmıştır. Bu uygulama, vergi oranlarının düşürülmesinin vergi hasılatını artıracağına ilişkin Laffer eğrisi analizine dayandırılmış ve izleyen dönemde dünyanın geri kalanında gelir ve kurumlar vergilerinde önemli indirimlere gerekçe oluşturmuştur. Ayrıca, ticari ve finansal liberalizasyon uygulamaları ile işlem maliyetlerinin azaltılması kapsamında dış ticaret ve sermaye hareketlerinden alınan vergi ve vergi benzeri yükümlülükler azaltılmıştır. 1986 ile 1997 yılları arasında OECD ülkelerinde kişisel gelir vergilerinin marjinal oranları % 12,4 ve kurumlar vergilerinin baz oranları % 10,4 düşmüştür.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası vergileme konusunda James Tobin (1972) de bir öneri ortaya at­mıştır. Tobin vergisi olarak anılan bu öneriye göre yabancı para işlemlerine ulus­lararası bir vergi konulabilir. Bu verginin amacı, spekülatif sermaye akımlarını ön­lemek ve ulusal para politikalarını desteklemek olmalıdır. Tobin'e göre istikrar için en iyi çözüm ortak kur, para ve maliye politikalarıdır. Dolayısıyla bu öneri bir eko­nomik entegrasyon önerisi olarak da değerlendirilmiştir

Yanıt Açıklaması: Uluslararası kamu mallarının finansmanında kullanılan özel kaynaklar ka^r amacı gütmeyen kuruluşlardan (vakıflar, hükümet dışı kuruluşlar, sivil toplum örgütleri ve akademik kurumlar), ka^r amaçlı işletmelerden (ulusal ve çok uluslu işletmeler) ve bireylerden sağlanan kaynaklar olmak üzere üç çeşittir. Bu kuruluşlara örnek olarak, Gates Vakfı, Oxfam, CARE, Yeşilbarış (Greenpeace), Uluslararası Af O¨rgütü, Kızılay ve Kızılhaç, Novartis, AstraZeneca, GlaxoSmithKline verilebilir. Elton John ve Bono gibi ünlü müzisyenler de uluslararası kamu mallarının finansmanına özel kaynak sağlayan bireylere birer örnektir.

Yanıt Açıklaması: Karma malın bir diğer türü ise kulüp malları olarak da bilinen ve dışlanabilmesine rağmen rakip olunamayan niteliklere sahip mallardır. Bu mala örnek olarak kütüphane verilebilir. Talebin yoğun olmadığı dönemlerde tüketim rakip olmadığından kütüphane hizmetinden herkes yararlanabilir. Ancak kütüphane yetkilileri sadece üye olanlara ödünç kitap hizmeti sağlayarak üye olmayanları hizmetten alıkoyarak onları dışlayabilirler.