Uluslararası Kamu Maliyesi

Yanıt Açıklaması: “Sabit yer”, işlerin sürdürülmesine elverişli fiziki alan ya da cisim olan coğrafi nokta olarak ifade edilir.

Yanıt Açıklaması: Kâr payı elde eden şirket kâr payını ödeyen şirketin sermayesine %25’den daha yüksek bir oranda iştirak ettiyse kaynak devlet dağıtılan kâr payından en çok %5, %25’den daha düşük oranda iştirak ettiyse en çok %15 oranında vergi alabilecektir. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: GATT (General Agreement on Tariffs and Trade): Uluslararası ticareti, haklar ve sorumluluklar açısından düzenlemek amacıyla 1947 yılında çok taraflı olarak imzalanan Türkçe adı ‘Ticaret ve Gümrük Tarifeleri Genel Anlaşması’ olan anlaşmadır.

Yanıt Açıklaması: İki ya da daha fazla devlet bir vergi yükümlüsünün kendi iç hukuklarına göre kendi ülkelerinde ikamet ettiğini öne sürmesi ikametgâh-İkametgâh çatışmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Bilindiği üzere vergilendirme yetkisi, bir devletin ülkesi üzerindeki egemenliğine dayanarak vergi alma konusunda sahip olduğu hukuki ve fiilî gücüdür. Devlet vergilendirme yetkisini kullanırken kaynak, ikamet ya da uyrukluk ölçütüne göre vergilendirme yetkisinin sınırlarını belirleyebilir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: BM’de 17 Haziran 1992’de Güvenlik Konseyi’ne sunulan bu rapor, uluslararası barışın sağlanmasını dört ana kavram çerçevesinde ele almaktadır. Bunlar sırasıyla “çatışma önleyici diplomasi” (preventive diplomacy), “barışı oluşturma” (peace making), “barışı koruma” (peacekeeping) ve “çatışma sonrası barışı inşa etme” (post-conflict peace-building) kavramlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Yedi bölümden oluşan OECD Model Vergi Anlaşmasının birinci bölümünde anlaşmanın kapsamı ortaya koyulmaktadır. İkinci bölümde ise kişi, kurum, teşebbüs, yetkili makam, yerleşik ve daimî iş yeri gibi çeşitli kavramlar tanımlanmaktadır. Bağlama kuralları olarak ifade edilen gelirin hangi ülkede vergilendirileceğine ilişkin kurallar ise anlaşmanın 6-21 maddeleri arasını kapsayan üçüncü bölümünde yer almaktadır. Dördüncü bölüm ise servetin vergilendirmesi ile ilgili tek hüküm olan 22. maddeyi kapsamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası vergi rekabeti devletlerin önemli ölçüde vergi oranlarını düşürme ve avantajlar sağlama yoluyla yatırımları ve işletme faaliyetlerini ülkelerine çekmek için birbirleriyle yaptıkları yarıştır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ticarette KDV’nin uygulanmasında kaynak ve varış yeri ilkesi (orijin ve destinasyon ilkesi) uygulanmaktadır. Varış yeri ilkesinde vergiye tabi olan mallar hangi ülkede üretildiği dikkate alınmaksızın tüketildiği ülkede vergilendirilir.

Yanıt Açıklaması: Yer altı boru hatları, yer altı demiryolu hatları, madenler ve benzerleri daimî işyerinin “sabit yer” ölçütünü karşılamaktadırlar.

Yanıt Açıklaması: Vergi uyumlaştırması devletlerin efektif vergi oranlarını birbirlerine eşitlerken mali bağımsızlıklarını kaybetmektedikleri durum olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: Vergi sistemlerinde var olan tek taraşı yöntemler kimi ülkeler bakımından vergi anlaşmalarının müzakerelerinde bir politika aracı olarak göz önünde bulundurulmaktadır. Bazı ülkelerde (Finlandiya, Japonya, Norveç ve Portekiz) ise çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları önceliklidir.

Yanıt Açıklaması: Ev sahibi ülkeye sağladıkları yararlar: • Ev sahibi ülkede ilave yatırımlarla üretim kapasitesini ve istihdamı arttırırlar, ekonominin büyümesine katkı sağlarlar, • Ev sahibi ülkeye yeni teknoloji ve üretim teknikleri getirirler. Yeni teknoloji ve üretim tekniklerinin ev sahibi ülke tarafından öğrenilmesi ve ekonominin diğer alanlarında kullanılması verimlilik artışına neden olur, • Ev sahibi ülkede faaliyette bulunan yerel şirketlerin daha rekabetçi olmalarına neden olurlar, • Ev sahibi ülkede yatırım yaptıkları sektöre katkı sağlayan yerli üreticiye yeni iş imkânları yaratırlar, yan sanayinin gelişimine katkı sağlarlar, • Ev sahibi ülkede elde edilen kurum kazançları ve yaratılan ilave istihdam üzerinden ödenecek vergilerle vergi hasılatının artmasına katkı yaparlar, • Ev sahibi ülkenin döviz rezervlerini arttırarak özellikle kalkınma için gerekli ithalatın yapılmasına katkı yaparlar, Dolayısıyla doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tiebout Modeli, seçmenlerin tamamen mobil oldukları ve bir yerleşim yerinden diğer yerleşim yerine serbestçe taşınabildikleri, yerel idarelerin hizmetleri ve vergileri konusunda tam bilgi sahibi oldukları bir modeldir. Tiebout Modeli, herkesten eşit tutarda vergisi alınması, dışsallıkların ya da ölçek ekonomisi gibi özellikleri de dikkate almıştır. Zodrow ve Mieszkowski modeline göre Yerel idarenin vergi almasının amacı kamu hizmetlerinin finansmanının sağlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Yatay ve dikey vergi rekabeti kavramları, rekabet içerisinde bulunan vergi idarelerinin birbirleriyle olan ilişkilerine ve konumlarına göre belirlenmektedir. Yatay rekabette, bir devletin vergi oranını artırması, diğer devletin vergi matrahını artırmaktadır. Yerel idarelerin mali özerkliğe sahip olmadığı ülkelerde, yatay ve dikey vergi rekabeti söz konusu değildir.

Yanıt Açıklaması: Andean Uluslar Topluluğu, 1971 yılında Andean Modeli olarak da bilinen bir “çok taraflı anlaşma modeli” (Andean Modeli) yayınlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Model Vergi Anlaşması’nın 7. maddesi daimî iş yerinin vergiye tabi kazancının tespit edilmesi konusunda da hüküm içermektedir. Buna göre, daimî iş yerinin işle ilgili faaliyetleri dolayısıyla yaptığı giderler daimî iş yerinin bulunduğu yabancı ülkede yapılmış olsun ya da olmasın gayrisafi kazançtan indirilebilir.

Yanıt Açıklaması: BM Model Vergi Anlaşması (Birleşmiş Milletler Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler Arasındaki Model Vergi Anlaşması) 1980 yılında yayınlanmış ve 2001 yılında güncellenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ev sahibi ülkeye sağladıkları yararlar: Ev sahibi ülkede ilave yatırımlarla üretim kapasitesini ve istihdamı arttırırlar, ekonominin büyümesine katkı sağlarlar, Ev sahibi ülkeye yeni teknoloji ve üretim teknikleri getirirler. Yeni teknoloji ve üretim tekniklerinin ev sahibi ülke tarafından öğrenilmesi ve ekonominin diğer alanlarında kullanılması verimlilik artışına neden olur,  Ev sahibi ülkede faaliyette bulunan yerel şirketlerin daha rekabetçi olmalarına neden olurlar. Ev sahibi ülkede yatırım yaptıkları sektöre katkı sağlayan yerli üreticiye yeni iş imkânları yaratırlar, yan sanayinin gelişimine katkı sağlarlar. Ev sahibi ülkede elde edilen kurum kazançları ve yaratılan ilave istihdam üzerinden ödenecek vergilerle vergi hasılatının artmasına katkı yaparlar. Ev sahibi ülkenin döviz rezervlerini arttırarak özellikle kalkınma için gerekli ithalatın yapılmasına katkı yaparlar.

Yanıt Açıklaması: bir şirketin yabancı bir devlette elde ettiği ticari kazancın bu ülkede başka bir deyişle kaynak devlette vergilendirilebilmesi için söz konusu ülkedeki ticari faaliyetin, kazancın gerçek usulde belirlenmesine olanak verecek bir düzeye ulaşması, yani bir “daimî iş yeri” vasıtasıyla gerçekleştirilmesi gerekir.