Vergi Teorisi

Yanıt Açıklaması: Miras nedeniyle topraklar küçük parçalara bölünmekte şirketler ve fabrikalar paylaşılmaktadır. Ölçek ekonomilerine uygun çalışan iktisadi işletmeler miras paylaşımı nedeniyle bu özelliğini kaybetmektedir. Veraset vergisi miras nedeniyle bölünen parçalardan alınmakta ve payları daha da azaltmaktadır. Dolayısıyla servet vergilerinin sermaye birikimi üzerinde olumsuz bir etkisi vardır. Mirasın çalışma isteği üzerinde de olumsuz etkisi vardır. Çalışmadan elde edilen miras kişileri aylaklığa teşvik etmektedir. Daha yüksek miktarda miras kalanların az miktarda servet kalanlara göre çalışma isteklerinin daha az olduğunu verilerle ispat eden akademik çalışmalar bulunmaktadır. Servet vergileri çevre üzerinde ise olumlu etkilere sahip olabilir. Motorlu taşıtlar vergisi bir çevre vergisi olarak da değerlendirilebilir. Devlet motorlu taşıtlar vergisi ile hem gelir toplamakta hem de dolaylı bir etkiyle çevre kirliliğini azaltmaktadır. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Olağanüstü servet vergileri millî dayanışma vergileri olarak adlandırılır. Dolayısıyla doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Verginin gelir esnekliğini vergi tabanı, tahakkuk ve tahsilat arasındaki zaman farkı, istisna ve muafiyetlerin kapsamı, tahsilat biçimi ve tarife yapısı etkiler.

Yanıt Açıklaması: Gelir vegisinin vergi konusunu oluşturan ücret, faiz, kira ve kâr gelirleri düşünüldüğünde, gelir vergisinin az ya da çok bireylerin çalışma, tasarruf ve yatırım kararları üzerinde etkiler yaratması beklenmelidir. Ortaya çıkan saptırıcı etkilerin büyüklüğüne bağlı olarak da etkinlik kayıplarının artacağı söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: Gelir vergisi uygulamasında benimsenen tarife yapısı dışında gelir dağılımı sonuçlarını etkileyebilecek başka unsurlar da vardır. Bunlar brüt gelirin tanımı, indirimlerin kapsamı, muafiyet ve istisna uygulamalarının kapsamı, gelir türleri itibarıyla farklı vergisel uygulamaların belirlenmesi (ayırma kuramı uygulaması), artan oranlı tarife uygulaması, en az geçim indirimi ve negatif gelir vergisi uygulaması şeklinde sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Bireysel vergi yükü, bireyin ödediği toplam verginin bireyin gelirine oranıdır.

Yanıt Açıklaması: Servet vergileri geçmişi, gelir vergisi ise mevcut çalışma gücünü vergilendirdiği için gelir vergisinin çalışma isteği üzerinde servet vergiilerinden daha fazla olumsuz etkisi vardır. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Düz oranlı tüketim vergileri farklılaştırılmış tüketim vergisi uygulamalarından değildir

Yanıt Açıklaması: Aslında kurumlar vergisinin kim ya da kimler tarafından yüklenileceği tüketim vergilerinin yansıtılmasında da etkili olan faktörler (arz ve talep esnekliği, dönem uzunluğu, piyasanın rekabet yapısı gibi) tarafından belirlenir.

Yanıt Açıklaması: Emlak vergisi ve motorlu taşıtlar vergisi Servetten alınan vergilere;  veraset ve intikal vergisi ise servet transferi üzerinden alınan vergilere örnek gösterilebilir. Doğru cevap "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Emek faktörü sahiplerinin, sermaye faktörü sahiplerinden daha düşük ödeme gücüne sahip olduğu bakış açısına dayanan ve ücret gelirlerine daha düşük vergi oranı uygulanması esasına ayırma kuramı denir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Gümrük vergisi, özellikle ithalat üzerinden alınanı, bir yandan kamu finansmanı sağlama amacına yönelirken bir yandan da ülke içerisinde benzer malları üreten yerli üreticilerin korunmasını amaçlamaktadır. Bir malın yurt dışından ithal edilmesinin nedeni o malın ülke içinde yeterli miktarda üretilememesidir. İthal mallar üzerinden alınan gümrük vergileri, o malın ülke içerisine giriş fiyatını yükseltir. Dolayısıyla ülke içinde ithal mala rakip olarak üretim yapan işletmeler ürettikleri malları rakip malların gümrük vergili yüksek fiyat düzeyinde satabilme imkânına ulaşırlar.

Yanıt Açıklaması: Bir tarifedeki en yüksek oran ile en düşük oran arasındaki farka yükseklik farkı denir.

Yanıt Açıklaması: Vergi hukuku, vergiyi ödemesinin yasal zeminidir. Vergi ceza hukuku, ödenmemesi halinde ödenecek bedeli belirler.

Yanıt Açıklaması: Tasarruf tipi KDV, KDV'nin gayrisafi milli hasıla içinde vergiye tabi tuttuğu kapsama göre yer alan uygulama türlerinden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Fayda prensibinin uygulamada; i) kişilerin kamu hizmetlerinden aldığı faydanın ölçülebildiği ve ii) adalet ilkesine göre faydalananın bedelini ödemesini gerektirdiği durumlarda kullanılması mümkündür. Bunun en güzel örneği otoyolu kullanan araçların kullandıkları akaryakıttan vergi almaktır. Verilebilecek diğer örnekler ise; sosyal güvenlik primi ödemeleri, emlak vergileri ve şerefiyelerdir. Cevabımız B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir verginin ekonomik olarak mükellefinin kim olacağını belirleyen birçok faktör vardır. Bunlar arasında; zaman boyutu, piyasa yapısı, arz ve talebin esnekliği ve uygulanan verginin tipi sayılabilir. Verginin yansıtılabilmesi kanuni vergi mükellefinin, verginin ekonomik yükünü taşımaması sonucunu yaratır.

Yanıt Açıklaması: Servet tasarruf, miras ve bağış yoluyla elde edilebilir. Finansal varlıklar (hisse senedi, tahvil, vb.), nakit para, arsa, ev, işyeri, dayanıklı mallar (araba gibi), mücevher servete örnek gösterilebilir.  Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Gelir tipi KDV uygulaması altında matrah [(Satışlar + Stok Artışları) - (Alışlar + Amortismanlar)] şeklinde hesaplanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tüketim üzerine alınan vergi türü, intikal vergisidir.