Özel Vergi Hukuku 1

Yanıt Açıklaması: İştirak hisselerinin karsız devir ve temliki karşılığında elde edilen gelirler, yapılan yatırımın geri alınmasından başka bir şey olmadığından menkul sermaye iradı sayılmaz. Ancak karlı satış söz konusu ise diğer kazanç ve iratlar kapsamına girmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bordronun hangi aya ait olduğu baş tarafından gösterilmekte; ücret bordrolarına hizmet erbabının soyadı, adı; ücretin alındığına dair imzası veya mührü, varsa vergi karnesinin tarih ve numarası; birim ücreti, çalışma süresi veya ücretin ilgili olduğu süre; ücret üzerinden hesaplanan vergilerin tutarı yazılmaktadır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Diğerleri harcama üzerinden alınan vergiler iken emlak vergisi servet üzerinden alınan vergilerdendir. Cevap B

Yanıt Açıklaması: Yarısı istisna tutulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Geliri esnaf muaflığı kapsamına girenlerden daha yüksek ancak gerçek usul kapsamına alınmayacak kadar düşük olan bir mükellef kitlesi geçmişte götürü usule tabi tutulurken, 4369 sayılı Kanun ile yapılan düzenlemelerden sonra basit usul kapsamına alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: GVK’nin 65. maddesindeserbest meslek kazancı ve faaliyeti tanımlandıktan sonra; tahkim işleri dolayısıyla hakemlerin aldıkları ücretler ile kollektif, adi komandit ve adi şirketler tarafından yapılan serbest meslek faaliyeti neticesinde doğan kazançların da serbest meslek kazancı olduğu hükme bağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sınai faaliyet ham madde ile üretim yapan, imalat yapan yer anlamına gelir. Ticari faaliyet ise alım ile satım arasındaki farktan kazanç elde edilmesidir. Cevap A dır.

Yanıt Açıklaması: Bir takvim yılında elde edilen; • arızi ticari kazançlar, • ticari, zirai veya mesleki faaliyetin durdurulması veya terk edilmesi karşılığında elde edilen kazançlar, • gayrimenkullerin tahliyesi veya kiracılık hakkının devri karşılığında alınan tazminatlar ile peştemallıklar, • arızi serbest meslek kazançları, toplamının 2019 yılı için 33.000 liralık kısmı gelir vergisinden istisna tutulmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Serbest meslek kazancı esas olarak hasılattan giderler düşülmek yoluyla (yani gerçek usulde) tespit edilmekle birlikte, GVK’nin 67/9. maddesi gereğince bazı dar mükellefiyete tabi serbest meslek erbabı için götürü gider usulünü tercih etme imkanı tanımıştır.

Yanıt Açıklaması: Hisse senetlerinin kar payları, ödemeyi yapacak kuruluş tarafından kar paylarının ödenmesinin kararlaştırıldığı tarihte elde edilmiş sayılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kaynak teorisine göre gelirin süreklilik arz etmesi gerekmektedir. Süreklilik arz etmeyen gelirler gelir kapsamında yer almaz. Bu nedenle, bağış, miras, şans oyunları gelirleri vs. kaynak teorisine göre gelir kapsamında değerlendirilmez. Zira burada üretime faktör arz etmeksizin bir takım değerler elde edilmektedir, iktisadi değerlerin el değiştirmesi bir ekonomik faaliyete bağlı değildir (Aksoy, 2010: 150).

Yanıt Açıklaması: Ücretin işverene maliyeti hesaplanırken, brüt ücret üzerinden hesaplanan %15,5 oranında SGK işveren primi ve %2 oranında işsizlik sigortası primi işveren payının toplamı brüt ücrete eklenmektedir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde hâlen yürürlükte bulunan Gelir Vergisi Kanunu 1.1.1961 tarihinden beri uygulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kaynak teorisi, Alman iktisatçı Friedrich von Herman tarafından (1832) ortaya koyulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Sedüler gelir vergisi; bir vergilendirme döneminde elde edilen gelir unsurlarının her birinin birleştirilmeden, birbirinden bağımsız ve ayrı ayrı olarak değişik tarifelere göre vergilendirilmesini ifade etmektedir. Bu sistemde vergiye tabi tutulacak gelirler ayrı ayrı belirlenip, toplamları alınmaksızın ve genellikle tek oran üzerinden vergilendirilmektedir (Akdoğan, 2019: 268).

Yanıt Açıklaması: Gelir vergisinin vergi gelirleri tahsilatı içindeki payı %19 civarındadır.

Yanıt Açıklaması: Dar mükellefiyet, Türkiye’de yerleşik olmayan, fakat gelirinin bir kısmını Türkiye’de elde eden kişilerin bu gelirlerini kapsayan mükellefiyet şekli olup; burada ikametgâh ve tabiyet esasından farklı olarak mülkilik (yersellik) esası benimsenmekte ve Türkiye’de elde edilen kazanç ve iratlar vergilendirmeye esas alınmaktadır (Maliye Hesap Uzmanları Derneği, 2019: 3). Yani bu kişiler sadece Türkiye’de elde ettikleri kazanç ve iratları üzerinden gelir vergisine tabi tutulmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bina ve arazi dışındaki mal ve haklarda emsal kira bedeli, bu mal ve haklarının maliyet bedelinin, bu bedel bilinmiyorsa, VUK’un servetlerin değerlendirilmesi hakkındaki hükümlerine göre belirlenen değerlerinin % 10’udur.

Yanıt Açıklaması: Ücret GVK’nin 61. maddesinde işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmıştır. Serbest meslek kazancı GVK’nin 65. maddesinde tanımlanmıştır. Buna göre her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti ise; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmî veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ücretler kural olarak gerçek usulde vergilendirilmekte; bu kapsamda işveren tarafından ücretin safi tutarı üzerinden GVK’nin 103. maddesinde yer alan vergi tarifesi çerçevesinde hesaplanan vergi tevkif yoluyla kesilerek vergi dairesine ödenmektedir. Bazı ücretliler ise, diğer ücretli sayılarak gelir vergisine tabi tutulmaktadır.