Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Protogeometrik çağ seramiklerinde en çok çizgisel bezek türü kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: 16. Yüzyıl Akdeniz dünyası ile ilgili olarak tek bir ekonomi, birçok devlet vardır önergesi kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yunan anakarasının hemen batısında gemi yapımında kullanılacak kerestenin sağlandığı ormanlar açısından zengin bir ada olan Euboia, ticaret için Akdeniz’e açılan ilk bölgedir. Euboia adasında bulunan Lefkandi, daha sonra da Eretria ve Khalkis kentleri, Akdeniz’le ilk ticaret ilişkilerini kuran kentlerdir. Euboia, Doğu ve Batı Akdeniz ticareti arasında bir geçiş bölgesi oluşturur. Doğru cevap E seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İtalya, her iki kıyısı da Akdeniz’de tek yarımadadır. Bu oldukça dar ülkenin biri doğuda, bir batıda olmak üzere kuzeyden güneye uzanan birer kıyısı vardır. İtalya coğrafyası yalnız bu iki yanındaki Akdenizler arasında değil, aynı zamanda kuzey güney doğrultusunda da ikiye bölünmüştür: Doğuda Adriyatik boyunca uzanan kuzey İtalya ile Tiran Denizi boyunca konumlanan güney İtalya, batıdaysa Yukarı Deniz ve Aşağı Deniz olarak bilinen bölgelerdeki kıyılarının birbirine rakip olduğu yerler. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Monokrom, tek renkli boyalı resim; polikrom çok renkli boyalım resim; pentür boyalı resim; yontu ise heykelciliği ifade eder. Kazıma resim yani gravür sıyırma, döğme ve özellikle de az çok derin çizgilerle oluşturulmuş olan tasvirdir. Taş, kemik, boynuz, rengeyiği boynuzu, fildişi, diş gibi taşınabilir nesneler üzerine yapıldığı gibi kaya sığınaklarının duvarlarına ve açık havadaki kaya blokları üzerine de yapılırlar.

Yanıt Açıklaması: Roma öncesi Akdeniz dünyasında Fenike ve Yunan yayılmacılığının büyük ölçüde karaya değil denize dayanır. Hiçbir siyasal gücün tek başına egemen olmadığı, ticaret yolları üzerinde para ekonomisinin geliştiği, tarımda küçük mülkiyetin yaygın olduğu bu Akdeniz dünyası, büyük ölçüde kıyılarda yoğunlaşmış bir dünyaydı. Bu dünya aynı zamanda Doğu Akdeniz merkezli bir dünya idi.

Yanıt Açıklaması: Dor istilası dönemi Anadolu’da Hitit Krallığı başkenti Hattuşa’nın sona erişi, aynı zamanda yukarıda sözü edilen Mısır 19.ve 20.sülale dönemi yazıtlarıyla da örtüşmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hitit yazılı kaynaklarında “Lukka Ülkeleri” olarak geçen bölgenin Likya olduğu kabul edilmiştir. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Geometrik çağa ait iyi korunmuş tapınak mimarisi örneği Girit’de Apollo Dreros tapınağıdır. 10.8x7.2 m.lik ölçüleriyle çok büyük olmayan en erken Yunan tapınağı planıdır. Tapınağın bir sonraki evresinde, M.Ö 650’lerde ahşap üzerine tunç kaplama (sphyrelaton) yapılmış heykeller arasında tanrı ve tanrıçalardan Apollo, Leto ve Artemis heykelleri bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: İlk uygarlıklar ve insanlık tarihinin besin üretimi öncesi evrelerini kapsayan insanlık tarihinin %99'undan fazla süren dönemini temsil eden çağ Paleolitik Çağ'dır. Doğru cevap B seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 1200’lerde Hitit Krallığı’nın gücünün zayıflaması, Miken Krallığı’nın gücünü yitirmesi Doğu Akdeniz havzasında oluşan kargaşanın Anadolu’da etkileri her bölgede yerel krallıkların ortaya çıkmasında görülür. M.Ö. 1240 son satır halkları olan (Akhalar) tarafından Akdeniz’de gücünü kaybeden Miken uygarlığının da sonlanışı güneydoğu Avrupa bölgesine gelen kavimlerin hareketlerine (Kuzey Göçleri) bağlıdır. Miken Krallığı’nın, Kıta Yunanistan’da yaşayan halklar olan (Akhalar) tarafından değil de, Balkanlar’dan gelen kavimler tarafından yıkıldığı düşünülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Aslan tasvirinde kendine has bir çizgiselliği olan ve aslanı çember ve halkalar kullanarak betimleyen topluluk Urartular'dır. Doğru cevap B seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Helenistik kültür, Helen kültürü ile karıştırılmamalıdır. Helen kültürü daha genel olarak Antik Yunan kültürü anlamında kullanılır; ancak Helenistik kültür, Helenistik Krallıklar döneminde, yani M.Ö. 323’de İskender’in ölümünden M.Ö. 1. Yüzyılın sonlarında Roma İmparatorluğunun kurulmasına kadar süren dönemde baskın kültürdür.

Yanıt Açıklaması: İlk koloniler M.Ö. 8. yüzyılda daha çok yine Euboialılar tarafından kurulmaya başlanır. Khalkisyalılar, Sicilya’da Naxos ve Leontini; Messina Geçidi’nin karşısında İtalya anakarasında ise Rhegium gibi koloni kentleri kurarlar. Batıya gidenlerden başka bazı Euboialı koloniciler kuzeye gitmeyi tercih ederler. Khalkhis başta olmak üzere Güney Yunanlı kentler, Kuzeyde pek çok yerleşim yeri kurmuşlar ve bu bölgeye şarap üretimini götürmüşlerdir. Kuzeye gidişteki en önemli nedenin ormanları bol Makedonya ve Trakya’nın, güney bölgelerin ahşap ihtiyacını karşılaması ve tahıl ithali olduğu düşünülür.

Yanıt Açıklaması: Paleolitik sanatta, bir örnek hariç dağ, ova, yağmur ve güneş gibi doğa öğeleri de yer almaz. Bunun nedeni insanların henüz tarım yapmamalarıydı. Dolayısıyla bu tür öğeler, besin ekonomisi açısından, onların ilgi alanının dışında kalmaktaydı. İnsanoğlu ancak toprağa yerleşip, tarım yapmaya başladıktan sonra yağmur duası gibi sahneleri, ya da güneş gibi öğeleri resmetmeye başlamıştır. Üst Paleolitik sanatta işlenen ender konuların yanı sıra yoğun olarak işlenen konular, önem sırasına göre hayvanlar; insanlar; simgesel işaretler ve bitkiler olarak sıralanabilirler.

Yanıt Açıklaması: Kazıma tekniğiyle yapılan eserler, kendilerini farklı formlar altında gösterirler. Bunların en eskileri, mağaraların killenmiş duvarları üzerine sanatçının parmağı ile çizdiği makarna çizgiler (macaronis) denilen bazen anlamsız, bazen de bir hayvanı temsil eden motiflerdir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 7. yüzyılda günümüz İstanbul’unun Saray Burnu-Sirkeci’ye denk gelen bölgesinde, Megara kaynaklı koloniciler tarafından Byzantion kenti kurulmuş, burası sonra Romalıların ikinci başkenti Kostantinopolis olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Asıl adı Cevat S¸akir Kabaağaçlı olan Halikarnas Balıkçısı’nın ister roman ya da öykü, ister deneme ya da inceleme olsun, tüm yapıtlarının ortak özelliği onun Akdeniz odaklı yaşam felsefesini ve coşkusunu yansıtmalarıdır. Bu yapıtlar, alışılmadık kurgularına ve biçem özelliklerine karşın, ya da belki de bu yüzden, yazınımızı yenileştirip gençleştirici bir işlevi yerine getirmişlerdir. U¨stelik yansıttıkları içerikle bir kuşak üzerinde çok etkili olmuş ve başta Azra Erhat, Sabahattin Eyuboğlu, daha sonra genişleyen halkalar halinde Melih Cevdet Anday, İsmet Zeki Eyüboğlu, Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Vedat Günyol gibi isimlerin katılımıyla ülkemizde yakın geçmişte doğmuş en özgün düşünsel akım sayılabilecek Mavi hareketine yol açmıştır. Mavi hareketi, tıpkı Balıkçı örneğinde görüldüğü gibi bir düşün çizgisini, geziyi ve gözlemi öne çıkaran yaşam pratiği ile birleştirmesiyle ülkemizdeki diğer düşünsel akımlardan ayrılır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Yılanlı Tanrıça, Knossos, Girit M.Ö. 1600

Yanıt Açıklaması: Alçak kabartmalar kaya sığınaklarının duvarlarına ya da açık havadaki kaya blokları üzerine yapılmışlardır. Çoğunlukla gebe kadınlar tasvir edilmiştir. Bunların en güzel örneklerinden biri, Fransa’da Laussel (Dordogne)’de bulunmuş olan’eli boynuzlu kadın’ alçak kabartmasıdır. Doğru cevap C şıkkıdır.