Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Oryantalist resim geleneğinde Doğu olarak tanımlanan bölgeler Kuzey Afrika, Orta-Doğu ve İstanbul’du. Doğu’ya duyulan bu ilginin görselleştirilmesinde ise belli konular ön plana çıkmaktaydı. Jean Auguste Dominique Ingres (1780–1867), Eugène Delacroix (1798–1863) Jean-Léon Gérôme (1824–1904), gibi oryantalist ressamların üslûpları birbirinden farklıydı, dolayısıyla bu tür resimleri birleştiren özellikler üslûp değil ele aldıkları konulardır.

Yanıt Açıklaması: Kübizm kendi içinde Analitik Kübizm (1910–1912) ve Sentetik Kübizm olmak üzere iki döneme ayrılır. İlkinde müzik aleti, sandalya gibi nesneler kendi içinde birçok parçaya bölünüp sonra bu parçalar tekrar bir araya getirilerek yeni bir kurgulamayla nesne yeniden oluşturulurdu. Senteik kübizmde ise gazete, kumaş, kum, ahşap gibi değişik malzemeler, tabloya belirli biçimleri yansıtmak için eklenmektedir.

Yanıt Açıklaması: I. Abdurrahman Córdoba’ya (Kurtuba) yerleşerek, ardıllarının daha da büyüteceği ünlü Ulu Cami’yi (Mezquita) 784 yılında yaptırdı. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Başlangıçta Claude Monet, Edgar Degas, Edouard Manet ve Camille Pissaro gibi ressamların bulunduğu bu gruba daha sonra başka ressamlar da katılmış ve sergileri Reddedilmişler adı altında 1886’ ya kadar devam etmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 6. yüzyılın belki de tüm Orta Çağ’ın en sıra dışı yapısı Iustinianos’un İstanbul’da iki Anadolulu yapı ustasına inşa ettirdiği Aya Sofya (Agia Sophia) Kilisesi’dir. Diğer şıklar 4. ve 5. yüzyıllarda inşa edilen kiliselerdir.

Yanıt Açıklaması: İran’a (651).

Yanıt Açıklaması: Güney Avrupa'nın Demir Çağı kültürü olarak ilkleri oluşturan Villanova Kültürü M.Ö. 1100-700’lerde Kuzey İtalya’da Bologna bölgesinde görülür. Sonraki çağlarda bu bölgede yaşayan Etrüsk kültürünün saptandığı kentlerde (Veii, Tarquinia, Vulci, Cerveteri) Villanova kültürü etkileri belirlenmiştir. Villanova kültürünün Orta Avrupa’nın maden ve yerleşik kültürleri olan Hallstatt ve Urnfield kültürleri ile olan bağlantısı batıdaki müzelerde bulunan eşyalarında ve ürettikleri gri-kahve renkli amforalarda görülür.

Yanıt Açıklaması: Kübizm, görme biçimini kökünden değiştiren bir akım olduğu için alışılması ve yaygınlaşması zaman aldı. Fernand Léger, Robert ve Sonia Delaunay, Juan Gris, Roger de La Fresnay, Marcel Duchamp, Albert Gleizes ve Jean Metzinger gibi ressamlar, Alexander Archipenko, Hans Arp gibi heykeltıraşlar da bu üslûbun örneklerini verdiler.

Yanıt Açıklaması: 1450 yılında Alman Jean Gutenberg uzun çalışmalar sonucunda kurşun harfler dökerek ve uygun kalitede kâğıt kullanarak kitap basmayı ve seri üretime geçebilmeyi başardı. Bundan sonra herkesin ulaşabileceği ürün haline gelen kitap sayesinde bilgi alışverişi hızlandı ve kolaylaştı.

Yanıt Açıklaması: On dördüncü yüzyıl sonundan itibaren ve on beşinci yüzyıl boyunca Avrupa’da edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne Rönesans denir. Rönesans, Orta Çağ kültürü ve sanatının reddedilmesi ve antik dönem sanat ve kültürünün yeniden diriltilmesi anlayışından dolayı Yeniden Doğuş olarak nitelendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Khalis, kutsal şarap tabağı anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Modern sanatın oluşumunda önemli bir yeri olan ve çağdaş sanatın öncülüğünü yapan diğer bir Fransız sanatçı ise Marcel Duchamp(marsel duşan) dır. 1913‘lerden sonra kendi görüşlerini dile getiren sanatçı resim yapmanın sadece boyayı düzenlemek olmadığını, resmin özünde görsel değil entelektüel bir eylem olması gerektiğini söyleyerek döneminin ressamlarını eleştirmiştir. Alışılagelmiş resim yöntemlerini reddederek ve onlarla alay ederek kendi içinde klasik hale dönüşmeğe başlayan modern resmi eleştirmiş, resim sanatının tablonun dışında bir eylem olduğunu vurgulamıştır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: İzlenimci ressamları da etkileyen ve ilk fotoğraf kaydetme yöntemi olan Daguerreotype mucidi Louis Daguerre'in adıyla anılır. Kısa sürede yaygınlaşan yöntemle çoğaltılamayan tekil fotoğraflar elde edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Arap-İslâm mimari özelliklerinin tanıtılması ve yaygınlık kazanması İngiliz mimar ve tasarımcı Owen Jones (1809 -1874)’un araştırmaları ve yayınları ile olmuştur. Akdeniz dünyasındaki yolculuğuna İspanya’dan başlayan mimar, Grenada kentinde 14. yüzyılda Nasri Hanedanı’nn merkezi olan Elhamra Sarayı’ndan başlamıştır. Bu sarayda gördüğü sütun tipleri, dilimli ve dantelli kemerler, alçı işleri, duvar çinileri, Akdeniz dünyası ve onun uygarlıklarını bilmeyen bu gözlemci ve araştırmacı mimarı, fantastik bir tasarım dünyasının içine çekmiştir. Elhamra Sarayı’nın duvar bezemelerinin, sütün ve kemer biçimlerinin ayrıntılı çizimlerini yapan mimar bunları kitap halinde yayınlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Sekizgen planlı ve büyük bir kubbeyle örtülü yapı mimari özellikleriyle, her ikisi de Kudüs’te bulunan Hz.İsa için yapılmış Kenisetü’l-Kıyamet (Kutsal Mezar) ve Kubbetü’s-Suud (Göğe Yükseliş) kiliseleri gibi Bizans dönemine ait anıtsal yapılardan etkilendi.

Yanıt Açıklaması: Narteks, kilisenin batısında yer alan ve naosa açılan giriş mekânıdır. Daha çok Balkanlarda ve Anadolu yapılarında bulunur. Sadece din adamlarının girebildiği, naostan levhalar aracılığı ayrılmış, naos seviyesinden biraz daha yüksek döşemesi olan altar odası ise bemadır. Kilisenin doğusunda bulunan ve ibadetin yönünü gösteren bölüm ise apsistir. Genellikle içten ve dıştan yarım yuvarlak ya içten yarım yuvarlak dıştan çok cepheli ya da hem içten hem dıştan çok cepheli olabilmektedir. Apsis yarım yuvarlığı içinde, kademeli basamaklarla oluşturulan, din görevlilerinin oturmaları için ayrılmış bölüme ise synthronon denilmektedir. Kiliselerin alt katında yer alan mezar odası ise kriptadır.

Yanıt Açıklaması: Demir Çağı ve sanatı farklı bölgelerde kronolojik farklılıklar içerir. Demirin maden olarak kullanımı Anadolu’da M.Ö. 2000’lere, Hindistan’da 1800’lere, Afrika’da 1200’lere uzanır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hümanistler içinde çok ünlü isimler vardır. Bunlardan biri hümanist düşünceyi başlatanlardan Petrarch'dır, diğer temsilcileri arasında ise Boccacio, Bacon, Monteigne, Erasmus gibi isimler sayılabilir. Doğru seçenek C' dir.

Yanıt Açıklaması: Piri Reis’in dünya haritası şu özelliklere sahiptir: Piri Reis gördüğü haritalardan, gittiği yerlerden topladığı bilgileri portalanına çizmiş, gördüğümüzde tanımlayabileceğimiz bir şekilde betimlemiştir. Ancak önemli gördüğü yerleşim yerlerini ayrıntılı değilde siluet olarak ana belirgin özellikleriyle çizmiştir.

Yanıt Açıklaması: Divriği Ulu Cami Mengücekli Beyi Ahmed Şah, Darüşşifa ise eşi ve Erzincan Mengücekli Meliki Behram Şah'ın kızı Turan Melek Hatun tarafından Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad zamanında 1228-29 tarihinde yaptırılmıştır. Yapı topluluğunun mimarı Ahlat'lı Hürremşah'tır. Yapıda ayrıca ahşap ustası olarak Tiflis'li Ahmed, yazı ustası olarak Mehmed ve nakkaş Ahmed çalışmışlardır.