Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Paleolitik’e bağlanabilecek kaya sanatı, Franko-Kantabrik bölgede yok denecek kadar azdır. Diğer bölgelerde bulunanlar ise duvar sanatı kadar gelişkin bir sanat görünümünde değillerdir. Bu sanat grubu, Paleolitik C¸ağ sonrasında Mezolitik’te yaygınlaşır. Paleolitik sonrasında gelişen bu kaya sanatının coğrafik dağılışı hissedilir derecede bölgesel bir sınırlanma ve gruplanma gösterir. Büyük bir çoğunluğu, İskandinavya’dan U¨mit Burnu’na kadar uzanan, iğ biçiminde bir alanda toplanmıştır. Kabaca çizilen bu alan içinde büyük sanat bölgeleri bulunmaktadır. Güneyde İspanyol Levantin sanat bölgesinde hareket ve hayat dolu bir sanat gelişmiştir. Av, savaş, sosyal yaşantı ve ailesel sahneler çoğunluktadır. Afrika’da ise daha geç dönemlerle ilgili, kuzey ve güneyde olmak üzere iki büyük alan vardır. Franko-Kantabrik sanatta görülen natüralizm, bu sanatta yerini şematizme bırakır. Figürler gölgeler halini almıştır. İnsan tasvirlerinde büyük bir artış görülür.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 900-700’lü yıllar Geometrik Çağ olarak nitelendirilen tarihsel süreçtir. Bu çağda Akdeniz kültürleri arasında etkileşim hızlanmış kremasyon yaygın bir gömü şekli haline gelmiştir. Küçük bir yönetici grubun olduğu oligarşi yönetiminden kent devleti modeline geçilmiş ve Atina, Sparta gibi şehir devletleri ön plan çıkmıştır

Yanıt Açıklaması: Roma çağı haritaları aslında birer yollar haritası olma özelliğini taşır. Bu yollar ve haritalar sayesinde Romalılar denize de kendilerinden önceki bütün uygarlıklardan daha çok egemen olmuşlardı. Bu yüzden Romalılar Akdeniz’den özgüvenle Bizim Deniz diye söz edebilmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: İbni Haldun Kuzey Afrikalı bir düşünür ve bilim insanıdır. İleri yaşlarda bir bilgin olarak Timur tarafından saygıyla kabul edildiği söylenir. On dördüncü yüzyılda Tunus’ta yaşamış, tanıklık ettiği devletlerin oluşumu ve çözülüşü ile ilgili süreçleri bilimsel yorumlamaya gayret ederek Mukaddime adlı eseriyle sosyolojinin öncülerinden biri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 1100–900 yılları arası dönem Akdeniz için Karanlık Çağ olarak bilinir. Bu dönemin özelliği yazılı kaynakların sessizliğidir. Demir Çağı’ndan önce, Geç Tunç Çağı’nda kâtipler saraylarda kil üzerine idari kararları yazarlardı. M.Ö. 15. yüzyılda Pylos’ta (Peloponez) ve Girit’de Knossos’da idari amaçlı bir yazı tipi olan Linear B (Doğrusal B) yazısı, Demir Çağı’nda Denizden Gelen Kavimler tarafından saraylar tahrip edildikten sonra ortadan kaybolduğu ve yazılı kaynaklardaki eksiklikler nedeniyle bu döneme Karanlık Çağ denir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 7. yüzyılda günümüz İstanbul’unun Saray Burnu-Sirkeci’ye denk gelen bölgesinde, Megara kaynaklı koloniciler tarafından Byzantion kenti kurulmuş, burası sonra Romalıların ikinci başkenti Kostantinopolis olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Fenikelilerin amaçları ticaret yaptıkları yerlerde toprak sahibi olmak veya hâkimiyet kurmak değildir, oraları kendilerine kazanç kapısı görüp getirdikleri malları satmak için liman olarak kullanırlar. Fenikelilerin Batı Akdeniz’e açılmasının en önemli sebebi madenlerdir. Kıbrıs, Rodos, Sardunya gibi adalar hem birer uğrak noktası olarak hem de maden kaynakları açısından zengin olduklarından Fenikelileri kendilerine çekmiştir.

Yanıt Açıklaması: Tokat 19. Yüzyılda parlayan liman kentleri arasında yer almamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fransız tarihçi Braudel, adının bu denizle özdeşleşmesine yol açan ünlü yapıtını, İkinci Dünya Savaş’ının gölgesinde geçen 1940’lı yıllarda kaleme almıştır.

Yanıt Açıklaması: Piramit, Demir Çağı mimarisine uygun değildir. Doğru cevap A seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 900-700lü yıllar Geometrik Çağ olarak nitelendirilen tarihsel süreçtir. Bu çağda Akdeniz kültürleri arasında etkileşim hızlanmış kremasyon yaygın bir gömü şekli haline gelmiştir. Küçük bir yönetici grubun olduğu oligarşi yönetiminden kent devleti modeline geçilmiş ve Atina, Sparta gibi şehir devletleri ön plan çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kazıma resim veya gravür olarak adlandırılan, kazıma tekniğiyle yapılan eserler, kendilerini farklı formlar altında gösterirler. Bunların en eskileri, mağaraların killenmiş duvarları üzerine sanatçının parmağı ile çizdiği makarna çizgiler (macaronis) denilen bazen anlamsız, bazen de bir hayvanı temsil eden motiflerdir.

Yanıt Açıklaması: Bu istilacı kavimlerden Mısır’da III. Ramses hanedanlık döneminde (M.Ö. 1200–1168 ) Medinet Nabu Tapınağı duvarlarındaki yazıtta; istilacı oldukları, bölgeleri yakıp yıktıkları ve Mısır dışında Hatti (Hitit) toprakları, Qadi (Kizzuwatna-Çukurova bölgesi), Kargamış , Arzava ( Batı Anadolu’dan Göller Bölgesine uzanan alan ) , Alasia (Kıbrıs)’a yayıldıkları şeklinde söz edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kazıma resim; sıyırma, döğme ve özellikle de az çok derin çizgilerle oluşturulmuş olan tasvirdir. Taş, kemik, boynuz, rengeyiği boynuzu, fildişi, diş gibi taşınabilir nesneler üzerine yapıldığı gibi kaya sığınaklarının duvarlarına ve açık havadaki kaya blokları üzerine de yapılırlar.

Yanıt Açıklaması: M.Ö 8000–5500 yılları avcı-toplayıcı yaşam biçiminden tarımın yapıldığı döneme geçildiği bir çağdır, o nedenle de bir devrim olarak kabul edilir. Tarımsal üretime geçiş insanların toprağa yerleşmesini ve köyler kurmasını sağlar. Çiftçilik başlar. Tarım ilk kez Orta-Doğu’da, Anadolu ve Mezopotamya’da görülür.

Yanıt Açıklaması: Ortadoğu’da tarım ilk kez Anadolu ve Mezopotamya bölgelerinde görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Persler İmparatorluklarına Etrüsk topraklarını dahil etmemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Akdenizin en erken ticari gemilerinden biri olan Uluburun gemisi kargosu içerisinde, cam külçeler, sırlı seramikler, kehribar, fildişi gibi ürünler bulunmaktadır. Pamuk bu ürünler içerisinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Akdeniz dünyasının kavramsallaştırılmasıyla ilgili en temel yapıtları Fernand Braudel, Henri Pirenne, Shlomoh Dov Goitein gibi tarihçiler yirminci yüzyılda Batı’da kaleme almıştır. Marc Bloch, Annales Okulu’ndandır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö 825 yılında Orontes ırmağının( günümüzde Antakya’daki Asi ırmağı) üstünde kurulmuş olan Al-Mina kenti Euboia,