Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Oryantalist mimari özellikler yeni bir üslûp olarak Sultan Abdülaziz döneminde İstanbul’a da gelmiş ve ilk örneklerini Beylerbeyi Sarayı’nda vermiştir. Fransız mimar ve ustalar tarafından yapılan bu işlerde Owen Jones’un Elhamra bezemeleri ve sütun başlıkları Beylerbeyi Sarayı’nda Mavi Salon’da yoğun olarak görülür.

Yanıt Açıklaması: Haçlıların sanatı, Batı Akdeniz’de değil, Doğu Akdeniz’de 12. yüzyılın başından itibaren etkisini gösterir. Gotik üslubunu taşırlar.

Yanıt Açıklaması: 11. yüzyılın sonlarına doğru İslâm dünyası oldukça karışık bir sürece girdi. Bu ortamdan yararlanan Papa II. Urbanus (1088 -99) Birinci Haçlı Seferini başlattı. 1095-1270 yılları arasında on dört Haçlı Seferi gerçekleşti.

Yanıt Açıklaması: Portekizli denizciler

Yanıt Açıklaması: Tarık bin Ziyad, Tanca valisidir. Ebu Cafer el-Mansur, Abbasi halifelerinin ikincisidir. Muaviye bin Ebu Süfyan, Emeviler dönemindeki Suriye valisidir. Mu’tasım, Abbasi halifelerinden biridir. III. Abdurrahman ise, Endülüs Emevilerinin en güçlü hükümdarı ve halife unvanını alan kişidir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa ülkelerinin vatandaşı olup Osmanlı İmparatorluğu’nun değişik bölgelerinde yerleşip kuşaklar boyu buralarda çalışan Avrupalılara doğulu anlamında Levanten denildi.

Yanıt Açıklaması: İmparatorluk ailesinden II. Ioannes Komnenos ve karısı Eirene’nin İstanbul’da yaptırdığı İsa Pantokrator Manastırı (Zeyrek Camisi) Komnenos sülalesinden imparatorların gömü yeri olarak dikkat çeker. Meryem Eleusa’ya (Şevkatli Meryem) adanmış kuzey kilise ise cemaatin kilisesiydi. Ortadaki tek mekânlı Başmelek Mikael’e adanmış yapı ise imparatorların mezar yapısı olarak bilinir. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: İzlenimcilik adı dönemin resim eleştirmenlerinden Louis Leroy’un, Claude Monet'in İzlenim, Şafak isimli tablosunu gördükten sonra bunun bitmemiş bir tablo gibi göründüğünü söylemesi üzerine ortaya çıkmıştır. Louis Leroy eleştirmendir.

Yanıt Açıklaması: Orta Anadolu, Demir Çağ’ında Friglerin kontrolü altındadır. Yunan tarihçisi Herodot, Friglerin Balkanlardan geldiklerini söyler. Frig dilinin, genelde yerel Anadolu kavimlerinin konuştuğu Hititlerin kullandığı Luviceyle hiç alakası yoktur ve Yunancaya daha yakındır. Bu durum Friglerin Anadolu’ya batıdan geldiği tezini destekler ama yine de bu tez tam olarak kanıtlanamamıştır. M.Ö. 9. yüzyıldan itibaren Friglerin en önemli yerleşim yeri Gordion’da ele geçen erken döneme ait seramikler tipik gri Anadolu seramikleri olsa da, Akurgal (1998, 266) M.Ö 8. ve 7. yüzyıla tarihli Alişar vazolarıyla Helen geometrik vazolarının ortak özelliklerine dikkat çeker. Siluet figürler, ortaları noktalı dairecikler, ışın sırası, meander frizi Helen geometrik vazolarında görülen motiflerdir.

Yanıt Açıklaması: İzlenimci resim Modern sanat akımının örneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tasvirler büyüklükleri 10 cm’yi geçmeyen taş, kemik boynuz ve diş gibi maddeler üzerine yapılır cümlesi taşınabilir sanata aittir. Buna karşın, Paleolitik’e bağlanabilecek kaya sanatı, Franko-Kantabrik bölgede yok denecek kadar azdır. Kaya sanat grubu, Paleolitik Çağ sonrasında Mezolitik’te yaygınlaşır. Franko-Kantabrik sanatta görülen natüralizm, bu sanatta yerini şematizme bırakır.

Yanıt Açıklaması: Osman Hamdi Bey Jean Léon Gérôme‘un Paris’teki atölyesinde yetişen ve ünlü Kaplumbağa Terbiyecisi tablosunu yapan Osmanlı Dönemi Oryantalist ressamıdır.

Yanıt Açıklaması: Roma hamamları birer kültür ve spor merkezi gibi işler. Dolayısıyla işlev itibariyle Helen gymnasionunu andırırlar. Anadolu’da Roma döneminde ortaya çıkan hamam-gymnasion yapı gruplaması bu işlev açısından sürekliliğe işaret eder. Doğru cevap E seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Denizci Henri, Portekiz kıyılarının en göze çarpan çıkıntısı olan Saint Vincent Burnu yakınlarında, Sagres' deki şatosuna gerçek bir coğrafya araştırmaları merkezi kurdu. Doğru seçenek A' dır.

Yanıt Açıklaması: İstanbul'da Sanayi Nefise-i Şahanenin kuruluşunda öncülük etmiş,bir dönem İstanbul Arkeoloji Müzesinin müdürlüğünü yapan,Gerome'nin Paris'teki atölyesinde yetişmiş oryantalist ressamımız Osman Hamdi Bey'dir. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kâğıt ilk defa Çin’de üretilmeye başlanmıştır. Abbasi döneminde kalitesi iyileştirilen kâğıt 12.yüzyılda Haçlı seferlerine katılanlar tarafından Avrupa’ya taşınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Barok sanatta düz çizgi yerine eğri çizgiler, akılcı ve mesafeli bir anlatım yerine coşkulu ve taşkın bir ifade biçimi, simetri yerine dağınıklık, düz yüzeyler yerine kat kat boğumlu ve hacimli bir anlatım ön plana çıkmıştır. Böylece mimaride, yapının dünyeviliği (sütün, kubbe gibi mimari öğeler) saklanmaya çalışılmış resimde doğrusal perspektif yerini eğrisel çizgilere bırakmış, heykelde ise aşırı kabartmalı ve hareketli yüzeylerle hızlı bir ritm oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Levanten, yerleşik Avrupalı kökenli aileler için kullanılan bir adlandırmadır.

Yanıt Açıklaması: Erken Modern Dönemde düşünsel yapıya insanı merkez alan hümanizm (insancıllık) akımının ha^kim olduğunu görüyoruz. Orta C¸ağ'daki feodal-dinsel ideolojiyi esas alan skolastik (Antik Yunan Dönemi düşünürü Aristoteles’in felsefesi ile Hristiyan din bilgisinin birleştiği geleneksel düşünce biçimi) düşünceye karşı, bu dönemde insanı temel alan akla dayalı bilimsel düşünce gelişmeye başlayacaktır. Döneme damgasını vuran Rönesans'ın ideolojisini hümanizm akımı oluşturacaktır. Hümanist düşünce sisteminde her şey yeniden incelenip sorgulanmaya başlanacak, insanın evren hakkındaki düşünceleri değişecek ve insan evrenin merkezinde yerini alacaktır. İnanan insanın yanısıra düşünen ve sorgulayan insan önem kazanacaktır. Bu hümanist insan, bağımsız olma arzusundadır. Hatta ırk, kavim ve aile bağlarından bile kurtulma çabası içindedir. Böylece birey, kendisini sınırlayan düşünsel zincirleri birer birer kırmaya başlayacak ve kendi ideolojisini yaratma çabası içine girecektir.

Yanıt Açıklaması: Freud’un araştırmaları ve kullandığı psikanaliz yöntemi, bireyin gördüğü rüyaları, insanların söyledikleri kadar sakladıkları veya farkında olmadıkları gizli ruhsal durumlarını da açığa çıkartmak için kullanıldı. Bilinç, bilinçaltı ayırımı belirlenirken insanın benlik yapısını oluşturan üst benlik ve alt benlik gibi tanımlarda ortaya çıktı. Böylece rüyaların insanın bilinçaltını yansıttığı varsayıldı. İnsanın duygularının serbest kalmasına ve bu duyguların akıl yoluyla bastırılmaması gerektiğine inanılmaktaydı. Sanatçılar için rüya hali yaratıcılığının önemli bir durumu idi. Rüyalarda gerçekte olamayacak her türlü eylem yapılabilmekte, duygular hissedilmekteydi. İnsanlar uçabiliyor, nesneler biçim değiştirebiliyor, gerçek yaşamda mantıklı olan her şey gerçek üstü düzeyde tamamen alt üst olabiliyordu. Denizin kırmızı gökyüzünün yeşil görünmesi normaldi. İşte bu gerçek üstü anlayış edebiyat ve sanatta da yeni bir akımın oluşmasına neden oldu. Bu sanatçılar arasında Salvador Dali’de bulunmaktadır. Carlo Carrà, Gino Severini, Giacomo Balla, Antonio Sant'Elia Fütürizm (Gelecekçilik) Akımının üyelerindendir.