Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Anadolu’nun Kuzey Ege kıyısında bulunan ve Perslerden kaçan Phokaialılar (Foça) yeni toprakların arayışına girerler. Ancak Batıya vardıklarında pek çok bölgenin Yunan ve Fenike kolonileriyle kapılmış olduğunu görürler. Bunun üzerine daha Batıya giderek Korsika’da Alalia kentinde yeni bir koloni kurarlar. Fransa’nın güney kıyılarına da gelen Phokaialılar, burada Massilia (Marseilles/ Marsilya) adını verdikleri koloni kentini kurarlar.

Yanıt Açıklaması: Kuzeyden gelen bir kavim olan Kimmer’lerin saldırıları sonucu M.Ö. 7. yüzyılın ilk yarısında Orta Anadolu’nun egemenliği Friglerden Lidyalıların eline geçer.

Yanıt Açıklaması: Yunanlıların yabancı topraklarda yeni yerleşim yerleri aramalarının sebebi genel olarak nufus artışı sonucu ana vatanlarındaki kaynakların yetmemesi olduğu düşünülür.

Yanıt Açıklaması: Büyük İskender, evrensel bir imparatorluk kurmayı amaçlarken aynı zamanda ard ülkelerle kıyı şeridini birbirine daha önce hiç olmadığı denli yakınlaştırmış, Doğu Akdeniz’i bir göl haline getirmişti.

Yanıt Açıklaması: En önemli ticari ve kültürel merkez Mısır’ın Akdeniz’e açılan kapısı konumundaki İskenderiye idi. Üstelik İskenderiye örnek bir ticaret limanı olarak örgütlenmişti. Ard ülkesinden farklılaşması ve özerkliğini koruyabilmesi için Helen olmayan nüfusu bilinçle artırılmış, çok sayıda Mısırlı ve Yahudi buraya yerleştirilmişti. Bu niteliğiyle İskenderiye ard ülkesinden çok kendisi gibi diğer denizaşırı limanlarla ilişkiliydi.

Yanıt Açıklaması: Braudel ikinci kuşak bir Annales tarihçisidir.

Yanıt Açıklaması: Sıyırma, döğme ve özellikle de az çok derin çizgilerle oluşturulmuş olan ve çoğunlukla taş, kemik, boynuz, rengeyiği boynuzu, fildişi, diş gibi taşınabilir nesneler üzerine, kaya sığınaklarının duvarına ve açık havadaki kaya blokları üzerine yapılan eserler gravür olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Etrüsk mezarlarında ve özellikle Yunan tapınaklarında bulunmuş olan kenarları aslan veya grifon (baş ve kanatları kartal, gövdesi aslan biçiminde olan mitolojik yaratık) başlarıyla süslü kazanların da Hitit-Aram tarzında yapılmış olmaları, Kuzey Suriye’den veya Güneydoğu Anadolu’dan bir yerden ihraç edilmiş olduklarını akla getirir. Sirenler, Yunan mitolojisinde adada yaşadıklarına inanılan deniz yaratıklarıdır. Sirenler, yarı insan yarı balık vücutludurlar. Deniz kızlarından farklı olarak iki kuyruğa sahiptirler. Anka efsanevi bir kuştur, tektir, erkektir. Pers mitolojisi kaynaklıdır. Sfenks, kafası koç, kuş veya insan, gövdesi ise uzanan bir aslan şeklindedir. Hidra, Yunan mitolojisinde anlatılan üç başlı bir yaratığın adıdır.

Yanıt Açıklaması: Gelidonya ve Uluburun batıklarından çıkan buluntular günümüzde Bodrum Arkeoloji Müzesi'nde korunmaktadır. Doğru cevap C seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Şunu söylemek yanlış olmaz: Bu dünya aynı zamanda Doğu Akdeniz merkezli bir dünya, sosyolog Max Weber’in deyişiyle “bir kıyısal uygarlık” olma özelliği taşıyordu. Doğu Akdeniz’in dışında, Batı Akdeniz ve Karadeniz’de de koloniler vardı ama asıl örüntü, asıl dokuma Doğu Akdeniz’deydi. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Büyük ölçüde kendi kaynaklarından beslenen ve dolayısıyla kendine oldukça yeterli olan Akdeniz dünyası aynı zamanda kendisi için yaşamsal önemdeki kıyıları arasındaki deniz taşımacılığını da büyük ölçüde kendi gemileriyle gerçekleştiriyordu. O dönemde doğu-batı ekseninde bir ucundan diğer ucuna yaklaşık 60 günde yolculuk edilen, kuzey-güney geçişi ise yaklaşık iki hafta süren bu beşeri ve iktisadi coğrafya, yaklaşık 60-70 milyonluk bir nüfusu barındırıyordu. Bu nüfusun yarısından biraz çoğu batıda, gerisi doğuda bulunuyordu. Başka bir deyişle bu nüfus Akdeniz dünyasında aşağı yukarı dengeli bir biçimde dağılmıştı. Yanlış olan yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yontma taş çağında yağlanmış yüzey üzerine ya doğrudan ağızla üflemeyle ya da uzun kemiklerin kamışların yardımıyla püskürtme yolu ile gerçekleştirilen boyama tekniği toz halinde boya ile gerçekleştirilmekteydi.

Yanıt Açıklaması: İşaretler, sembolik sanat içine sokulabilecek görünümlerdir. Bütün U¨st Paleolitik süresince küçük taşınabilir nesneler ve duvarlar üzerine çizilmişlerdir. Birçok mağarada hayvan figürlerinin üzerlerine ya da yanlarına yapıldıkları görülür. İşaretler genellikle boyalı resim ve kazıma resim teknikleriyle yapılmışlardır. Bu sembolik işaretlerin alçak kabartma tarzındaki ender tasvirlerinden biri, Laussel Venüs’ünün elinde tuttuğu boynuz figürüdür.

Yanıt Açıklaması: Akdeniz'de avcı-toplayıcı yaşam biçiminden tarımın yapıldığı döneme geçilen çağ Neolitik Çağ'dır. Bu nedenle de bir devrim olarak nitelendirilmektedir. Doğru cevap C seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Uygarlık tarihi sürecini başlatan ilk insanlar, Homo Habilisler’dir. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Boyalı resimlerin yapılabilmesi için gerekli olan bir dizi malzemenin aksine, kazıma resimlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan materyal tek bir nesne ile sınırlıdır. Paleolitik sanatçı çizerek yarmak ve kazımak için çakmaktaşından (sileks) ya da obsidiyenden yapılmış olan taş kalemler (burin) kullanmıştır. Genellikle de çakmaktaşından olanları yeğlemiştir. Gravür işçiliğinde kullanılmış ve uçları körelmiş olan birçok taş kalem çeşidi, bazı mağaraların resimli duvarlarının dibinde bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Boyalı resimlerde renk maddesinin esası siyah,, kırmızının tonları, kahverenginin tonları, sarı, beyaz ve ender olarak da turuncu, mavi ve yeşil renklerdir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 1100-900 yılları arasında Akdeniz’de demir kullanımının yoğunlaştığı dönem Karanlık Çağ olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Akdenizlilik üzerine yazan Predrag Matvejevic de dönüp dolaşıp bu yazgı sözcüğüne geliyor: "Akdenizli doğulmaz, Akdenizli olunur. Akdenizlilik bir miras değildir, çabayla elde edilir. Bir seçimdir, bir üstünlük değil. Gerçek Akdenizlilerin sayısı hızla azalmaktadır. Bu bir tarih ya da gelenek, coğrafya ya da köken, anı ya da inanç sorunu değildir; Akdeniz aynı zamanda bir yazgıdır." Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Demir Çağı’nda bulunan tek yazılı kaynak Batı Anadolu’da Troia'da, Troia 7b tabakasında bulunan M.Ö. 12. yüzyıla tarihlendirilen çift dışbükeyli, üstünde Luvi dilinde hiyeroglifler bulunan bronz mühürdür.