Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Ticaret denilebilecek bir takas sistemi görülmeye başlar.

Yanıt Açıklaması: Bu dönem seramik tipolojisi ile tarihlenir. Sanatçılar bu evrede çömlekçi çarkını yoğun kullanmaktadır. Kap formları uzamış, daha iyi hazırlanmış kap yüzeyinin kaliteli olmasını sağlamıştır. Ayrıca süslemede görülen iç içe geçmiş daireler tipik bezeme öğesi olarak pergelle yapılmıştır. Bu üslûbun geliştiği ve tekrar figürlerin vazo resimlerinde kullanıldığı dönem daha sonraki Geometrik Dönem olacaktır. Protogeometrik çağda nadir örneklerde figür uygulaması görülür. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Homo sapiens insan türü sanat üretebilecek kadar gelişkin bir beyin ve düşün yapısına sahip olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Uygarlık tarihi sürecini başlatan ilk insanlar "Homo Habilis"lerdir.Uygarlık tarihi, insan soyunun yaklaşık 2,5 milyon yıl öncesinde, dünya ikliminin günümüzden tamamen farklı olduğu bir dönemde, ilk yontma taş aletinin Homo Habilis'ler tarafından üretmesiyle başladığı kabul edilmektedir. Doğru cevap C seçeneğinde verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Etrüsk uygarlığı M.Ö. 8 ve 7. yüzyıllarda Batı Akdeniz’de ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: On altıncı yüzyılda ve özellikle 1534-1545 dönemindeki bu üstünlük, Osmanlı İmparatorluğu’nun Barbaros’un öncülüğünde, Kuzey Afrika korsanlarıyla dayanışma içinde Sicilya-Malta-Tunus çizgisinden batıya sızarak dengeleri altüst etmesiyle sağlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cevat Şakir Kabaağaçlı, ülkemizde yakın geçmişte doğmuş en özgün düşünsel akım sayılabilecek Mavi hareketine yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: On altıncı yüzyıl Akdeniz dünyası kendi bütünlüğünü koruyan, birden çok siyasal yapı ve uygarlığı tek bir iş bölümüne dayalı ekonomik açıdan işlevsel bir birimde bir araya getiren bir oluşumdu. Diğer bir deyişle bu tek birimde tek bir ekonomik iş bölümü ile birden fazla uygarlık ve çok sayıda irili ufaklı devlet bir arada bulunuyordu.

Yanıt Açıklaması: İster kaya, ister duvar resimleri olsun, bulundukları ortam ve saptanmalarını sağlayacak gereçler açısından zorluklar içermektedirler. Oysa taşınabilir sanat nesnelerinin saptanmaları daha kolaydır. Zira bunlar, kazılar sırasında diğer küçük buluntularla birlikte, dolgular içinden çıkarlar.

Yanıt Açıklaması: Adını Mikenai kentinden alan Miken seramikleri Batı Anadolu yerleşimlerinin tarihlendirmesi için önemlidir. İç bölgelerde yayılımı, yerel taklitlerinin yapılması, Milet gibi Miken yerleşimi olan bir merkezde bulunan fırınlar ve bu bölgeden Batı Anadolu’nun farklı bölgelerine ihracı kronolojik olarak tarihlemelere yardım eder. Müskebi (Bodrum), Milet (Değirmentepe), Efes (Ayasoluk), Panaztepe (Menemen) nekropollerinde Miken seramik örnekleri bulunmuştur. Girit bunlar araında yoktur.

Yanıt Açıklaması: Demir Çağında bulunan tek yazılı kaynak Batı Anadolu’da Troia'da, Troia 7b tabakasında bulunan M.Ö. 12. yüzyıla tarihlendirilen çift dışbükeyli, üstünde Luvi dilinde hiyeroglifler bulunan bronz mühürdür.  İleride başka yazılı kaynakların da bulunabileceğine ilişkin ümit ışığı veren bu mührün bir tarafında, mesleği yazıcılık olan bir erkeğin adı, öbür tarafında da bir kadının adı yazılıdır. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: Girit adasında Minos kültürü yaklaşık M.Ö 1450’ lere kadar etkin olacaktır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö 1200’lerde Hitit Krallığı’nın gücünün zayıflaması, Miken Krallığı’nın gücünü yitirmesi Doğu Akdeniz havzasında oluşan kargaşanın Anadolu’da etkileri her bölgede yerel krallıkların ortaya çıkmasında görülür. M.Ö. 1240 son satır halkları olan (Akhalar) tarafından Akdeniz’de gücünü kaybeden Miken uygarlığının da sonlanışı güneydoğu Avrupa bölgesine gelen kavimlerin hareketlerine (Kuzey Göçleri) bağlıdır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Yunan anakarasını Peloponnesos adasına bağlayan İstmus geçidinde konumlanmış Korinthos kenti,, M.Ö. 8. yüzyılın sonuna doğru, Akdeniz ticaretinin en önemli merkezlerinden biridir. Korinthos seramikleri M.Ö. 8. yüzyılda itibaren özellikle batıda aranan bir ticaret malıdır. Korinthos, Kartaca’dan gelen ve balık bağırsaklarından yapılan garum adındaki bir sosun ithalinde de önemli rol oynar. Yunan anakarasının tahıl ihtiyacını karşılayan en önemli merkez ise Sicilya’dır.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemin diğer özelliği ise yazılı kaynakların sessizliğidir. Demir Çağında bulunan tek yazılı kaynak Batı Anadolu’da Troia'da, Troia 7b tabakasında bulunan M.Ö. 12. yüzyıla tarihlendirilen çift dışbükeyli, üstünde Luvi dilinde hiyeroglifler bulunan bronz mühürdür. Kayseri yakınındaki Kaneş şehri aynı zamanda dönemin Hatti beyliğinin de merkeziydi. M.Ö. 1925 yıllarında yeni ticari düzenle ilişkili olarak Anadolu şehirlerinin yanında, Asurca Karum (liman) denilen pek çok ticaret kolonisi kurulmuştur. Kaneş Karumu’nda şimdiye kadar sayıları 23.500’e ulaşan Asur çivi yazısı kil tablet bulunmuştur. Hitit İmparatorluğu ile Yeni Mısır Krallığı arasında yapılan Kadeş Savaşı’nın ardından, MÖ İki binin ilk yarısında, dünya tarihinin ilk siyasal antlaşması olan, Kadeş Antlaşması gerçekleştirilmiştir. Antlaşmanın kaydedildiği kil tablet, 1906 yılında, Hattuşaş’ta (Boğazköy) yapılan kazılarda bulunmuştur. II. Ramses ise, Hititlerle olan Kadeş mücadelesinden sonra kendisini görkemli bir komutan olarak göstermek için Abu Simbel, Karnak, Luksor ve Abidos’taki anıtsal tapınaklarda “Düşman tarafından korkulan ve tanrılar tarafından korunan komutan!” ifadelerinin geçtiği metni kaydettirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bakırın da kullanılmaya başlandığı Kalkolitik Dönem’de (M.Ö. 5500-3000) ise nüfus çoğalmış ve yerleşimlerde iş bölümü artmıştır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 14. yüzyıl sonuna tarihlendirilen ve içinde altından Nefertiti kutsal böceğinin (scrab) de bulunduğu Akdeniz’in en erken ticari gemilerinden biri olan Uluburun Gemisi kargosu da çok çeşitli takas ürünlere sahiptir. Metal külçeler yanı sıra cam külçeler, Kenan ülkesi ticari amforaları yanı sıra ticari ürünler, bol miktarda lüks tüketim hammaddesi (özel parfüm için terebentin reçinesi, ham ve işlenmiş fildişi, abanoz ağacı parçaları, sırlı seramik parçalar, cam boncuklar, kehribar) içerir.

Yanıt Açıklaması: 1909 yılında Aşağı Avusturya’da Willendorf’ta bulunan ve Willendorf Venüsü olarak adlandırılmış olan kadın heykelciği bu kategorideki en ünlü eserdir. 11 cm. boyunda olup kalkerden yontulmuştur. Göğüsler, karın, kalça ve baldırlar son derece gelişkin olup, yağlı bir görünüm sergilemektedir. Cılız olan kollar, göğüs üzerine yaslanmıştır. Kolların üzerindeki bir dizi nokta, bileziği andırmaktadır. Hafifçe öne doğru eğik olan başta saç, böğürtleni anımsatmaktadır. Venüsün başındaki bu görünüm, kıvırcık bir saçı betimler görünmektedir. Bu çıplak venüsün yontulduğu süngerimsi kalkerde kırmızı aşı boyasının izleri son derece açık bir biçimde görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Doğu Akdeniz merkezli bir dünya, sosyolog Max Weber’in deyişiyle “bir kıyısal uygarlık” olma özelliği taşıyordu. Doğu Akdeniz’in dışında, Batı Akdeniz ve Karadeniz’de de koloniler vardı ama asıl örüntü, asıl dokuma Doğu Akdeniz’deydi.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdan anlaşılacağı gibi, Roma öncesi Akdeniz dünyasında Fenike ve Yunan yayılmacılığı büyük ölçüde karaya değil denize dayanmaktadır. Liman kentleri koloniler arası ilişkide kilit önemdedirler. Bu durum Akdeniz dünyasının tüm sosyal, kültürel ve ekonomik şartlarını belirleyen etken olmuştur.