Akdeniz Uygarlıkları Sanatı

Yanıt Açıklaması: Sanatta Protogeometrik Dönem olarak bilinen M.Ö. 1000-900 yıllardaki değişimlere en güzel örnekleri Euboia (Eğriboz) adasında Lefkandi yerleşimi sunar. Taş temel üzerine yapılmış yarım yuvarlak duvarla biten yapı örneği ve içinde yer alan kremasyon (yakma) yöntemi ile gömülmüş savaşçı ve eşinin mezarı, dört atın kemikleri, mezar buluntularının zenginliği ve çeşitliliği açısından üst düzey bir yaşamın örneklerini sunar. Doğru cevap d'dir.

Yanıt Açıklaması: Franko-Kantabrik sanatta bir öyküyü anlatan sahnesel kompozisyonlar da yok denecek kadar azdır. Sanatçılar, eserlerinde büyük bir çoğunlukla tek yönlü bir çalışmayı yeğlemişlerdir. Bununla birlikte,ender de olsa bu kompozisyonlar, Üst Paleolitik insanının ne denli yüksek düzeyde bir hayal gücüne sahip olduğunu kanıtlamaktadır. Bunun en güzel örneklerinden biri, Lascaux (Lasko) mağarasının duvarlarından biri üzerinde yer alan kuyu sahnesidir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu Akdeniz’in doğu yarısından batısına sızmayı başarmıştı. Bu girişim İspanya İmparatorluğu için yaşamsal önemdeki ulaşım yollarını tehdit etmiştir.

Yanıt Açıklaması: İtalya’nın Demir Çağı kültürü olarak ilkleri oluşturan Villanova Kültürü, M.Ö. 1100-700’lerde Kuzey İtalya’da Bologna bölgesinde görülür. Villanova kültürünün Orta Avrupa’nın maden ve yerleşik kültürleri olan Hallstatt ve Urnfield kültürleri ile olan bağlantısı batıdaki müzelerde bulunan eşyalarında ve ürettikleri gri-kahve renkli amforalarda görülür. Maden işlemede çok ileri olan bu kültüre ilişkin bilgileri, daha sonraki dönemde İtalya’da etkin olan Etrüsk kültüründen almak mümkündür.

Yanıt Açıklaması: Ne zaman Akdeniz dünyasının iki yarısından söz edilecek olsa, bu iki yarının simetrik olduğu gibi yanlış bir varsayım yapılır. Bu varsayımın neden yanlış olduğunu anlamak için çok gerilere, Antik Çağ’a uzanmak gerekir. Akdeniz dünyasını gerçek anlamda bir dünya yapan Roma İmparatorluğu olmuştur. Roma egemenliği Akdeniz’e gözle görülür bir bütünlük vermiştir. Bunun göstergesi Roma mimarisinin bugün de Akdeniz’in hemen her bölgesinde gözle görülür suyolları, sarnıçlar, hamamlar, köprü ve yollar, tiyatrolar, stadyumlar gibi önemli izleridir

Yanıt Açıklaması: On dokuzuncu yüzyılda İskenderiye, İzmir, Selanik ve Trabzon gibi yeniden canlanan liman kentlerinin yanında, Port-Said, Beyrut, Patras, Samsun, Mersin, İskenderun gibi neredeyse hiç yoktan gelişen bir öbek liman kentinin yıldızı parladı.

Yanıt Açıklaması: Daha önce birçok başka tarihçi gibi Braudel için de Akdeniz’i Akdeniz yapan özelliklerin başında coğrafya geliyordu. Öncelikle bu coğrafya bildiğimiz diğer coğrafyalardan farklı olarak kara değil deniz ekseninde kurulmuştur. Akdeniz (Mediterraneum) sözcüğünün aslı iki kara arasındaki deniz anlamına gelmektedir ki burada Avrupa ve Afrika kıtaları kastedilmektedir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Homo sapiens’ler Üst Paleolitik dönemde yaşayan insanlardır. Uygarlık sürecini başlatan ilk insanlar ise Homo sapiens’ler değil Homo Hablisler’dir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 100-900 yılları arasında Akdeniz’de demir kullanımının yoğunlaştığı dönem Karanlık Çağ olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 900-700lü yıllar Geometrik Çağ olarak nitelendirilen tarihsel süreçtir. Bu çağda Akdeniz kültürleri arasında etkileşim hızlanmış kremasyon yaygın bir gömü şekli haline gelmiştir. Küçük bir yönetici grubun olduğu oligarşi yönetiminden kent devleti modeline geçilmiş ve Atina, Sparta gibi şehir devletleri ön plan çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Gerek Batı Akdeniz gerekse Karadeniz adalar açısından oldukça yoksul coğrafyalardır. Batı Akdeniz’de İspanya yarımadası açıklarındaki Balear adaları ile Korsika ve Sardinya hem karayla bağlantıları açısından hem de stratejik bakımdan elverişsiz konumları nedeniyle genel olarak tarihte pek bir önem taşımamışlardır. Doğru yanıt C‘dir.

Yanıt Açıklaması: İtalya’nın Demir Çağı kültürü olarak ilkleri oluşturan Villanova Kültürü M.Ö. 1100-700’lerde Kuzey İtalya’da Bologna bölgesinde görülür. Sonraki çağlarda bu bölgede yaşayan Etrüsk kültürünün saptandığı kentlerde (Veii, Tarquinia, Vulci, Cerveteri) Villanova kültürü etkileri belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Paleolitik Çağ'da sanatçı süjelerini ticarete bağlı kalarak seçmemiştir. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Bu sanatta kadın-erkek tasvirleri heykel haline getirilmiştir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Fernand Braudel’in Akdeniz konulu ve ancak 1947 yılında savunabildiği doktora tez çalışmasını, büyük ölçüde İkinci Dünya Savaşı sırasında, Almanların elinde savaş tutsağıyken, tarihi bir Hansa limanı olan Lübeck’te kaleme aldığı bilinir.

Yanıt Açıklaması: Gravür ve skülptür boyama ile ilgili bir teknik içermemektedir. Demir oksit, manganez gibi mineral yumruları ya da topakların taş havanlara konulup gayet ince bir şekilde dövüldüğü uygulama, boyanın pat halinde kullanılmasıyla gerçekleştirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: M.Ö. 700’lerde Euboia’nın Eretria ve Khalkis kentleri bu bölgedeki savaşlar sonucu güçten düşmüş ve onların yerine Korinthos ve komşusu Megara yükselmeye başlamıştır. Atina’nın batısında bir kıyı kenti olan Megara ve Anadolu’nun Ege kıyılarında önemli bir kent olan Milet, Karadeniz’deki Yunan kolonilerinin kurulmasında önemli bir rol oynamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Tunç ve kalay ticareti Akdeniz’e yayılan istilacı Deniz Kavimleri göçleriyle geriler, demir kullanılmaya başlar. Savunma, silah ve tekerlek yapımında kullanılan demir Anadolu’da iç bölgeler dâhil yaygın olarak kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Miken Krallığının denizlerde gücünü yitirmesi ve Karanlık Çağa geçişi başlatacak Deniz Kavimleri Halklarının Doğu Akdeniz, Mısır’ı istila etmeleri Akdeniz’de bir kırılma noktasıdır. İlk kez Mısır yazıtlarında kaydı geçen ve tam olarak tanımlanamayan Deniz Kavimleri, M.Ö. 13. yüzyıl sonundan başlayıp 12. yüzyılda yoğunluk kazanan ve Ege’den Doğu Akdeniz kıyılarına doğru göç eden kavimlere verilen isimdir. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: Akdeniz coğrafyası, kara değil deniz ekseninde kurulmuştur. Akdeniz (Mediterraneum) sözcüğünün aslı iki kara arasındaki deniz anlamına gelmektedir ki burada Avrupa ve Afrika kıtaları kastedilmektedir. Kuzeyden güneye giderken bu iklim kuşağı ilk zeytin ağacıyla başlar ve 16. yüzyılda yaklaşık 60-70 milyonluk bir nüfusu barındırmıştır.