Mitoloji ve Din

Yanıt Açıklaması: Bütün bunlardan ayrı olarak Hitit masalları içinde değerlendirilebilecek bir grup daha vardır. Yukarıda saydığımız Hitit masallarına ek olarak Hurrililer eliyle Hititçeye geçmiş olan ‘Gurparanzah masalı’ da anılmaya değerdir. Diğer masallar Zalpa Kenti Öyküsü (Bir Yılda Otuz Çocuk Doğuran Kaneş Kraliçesi), Appu ve İki Oğlu, Avcı Keşşi ve Karısı'dır.

Yanıt Açıklaması: Kutsal kitapların zaman anlayışı ve batı dışı kültürlerin tarihi bir yana bırakılırsa, bugünkü tarih anlayışına göre, mitlerin kökeni MÖ 9. ve 8. yüzyıllara antik Yunan kültürüne dayandırılmaktadır. Homeros’un İlyada ve Odysseia destanlarında yansısını bulan kahramanlık çağı öykülerinden oluşan mitlerin, çağlar boyu toplumsal yapı ve çevre ile etkileşim içinde değişerek, dönüşerek dilsel, kavramsal ve düşünsel dünyada pek çok alanda etkilerine rastlanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Yahudilik vahye dayalı dinlerden biridir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Telipinu’nun Kayboluşu Anadolu kökenli ve yine baharı/nevruzu müjdeleyen bir başka Hitit efsanesi de ‘Tanrı Telipinu’nun Kayboluşu’ mitidir. Ugarit ‘Baal ile Mot’ mitinde Baal’ın ortadan kayboluşu ve Sumerce, Tammuz’un yer altı dünyasında başından geçenlerin anlatıldığı ‘İnanna’nın Cehenneme İnişi’ adlı efsane ile benzer yönleri bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Anadolu’nun yerli halkı olan Hattilerin mitleri Hititler tarafından Hititçeye adapte edilmiştir. Bunlardan birisi İlluyanka’dır. A ve B seçenekleri Hurri, D seçeneği Mezopotamya kökenli, E seçeneği ise Kenan kökenli mitlerdir. Doğru yanıt A’dir.

Yanıt Açıklaması: Dumuzi, çoban tanrısıdır. Lugalbanda, tanrılaştırılmış bir kahramandır. Ningirsu, Lagaş şehrinin baş tanrısıdır. Nanna, ay tanrısıdır.

Yanıt Açıklaması: Mezopotamya Kökenli

Yanıt Açıklaması: b şıkkı göğün hanımefendisi; c şıkkı yeraltı dünyası tanrıçası, d şıkkı çoban tanrısı, e şıkkı koruyucu tanrıdır. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kumarbi. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Hurri Kökenli Mitler, Hurriceden Hittitçeye uyarlanmıştır. Aşağıda başlıkları verilmiş olan efsaneler birbiriyle ilişkilidir. Bu efsanelerin ana konusunu; Kumarbi ve Fırtına Tanrısı Teşup’un tanrılar üzerinde bir krallık elde etmek için verdiği mücadele oluşturmaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ullikummi Şarkısı Hurri Kökenli Mitlerdendir.

Yanıt Açıklaması: B şıkkı yeraltı dünyası tanrıçası, c şıkkı çoban tanrısı; d şıkkı deniz ve okyanus tanrısı, e şıkkı tanrıların başıdır. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Totemle birlikte ifade edilen bir diğer sözcük “tabu” olmuştur. Asıl itibariyle Polinez diline ait bir kelimedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımına kavram denir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Mitlerde tanrı ve yarı tanrı unsurları görev alır. Hesiodos’a göre, Grek kozmogonisinde her şeyden evvel kaos mevcut idi. Daha sonra, “Gaia” kişileştirilen kara parçasının yerini almıştır. Bundan sonra silsileler halinde, Eros (canlıların elini ayağını çözen, insanların akıllarını başından alan), Uranos vb. tanrıların yaratılması gerçekleşir. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: Bu efsanenin temelinde yatan eski ve yeni tanrılar arasındaki mücadeleler Mısır, Babil ve Ugarit mitlerindan da bilinmektedir. Bu efsane Fenikeliler aracılığıyla Yunanlılara geçmiştir. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Protagoras, devlet bilgisinin tanrı soylu belirli bir sınıfa ait değil, tüm vatandaşlarda bulunması gerektiğini belirterek, demokratik bir politika anlayışını dile getirmekte ve yeni dönemin siyasal, toplumsal anlayışını yansıtmaktadır. Görüldüğü gibi, bugünün demokratik toplum ideali bile kaynağını antik Yunan kültürüne kadar dayanmaktadır. Doğru Cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Avcı Keşi ve Karısı

Yanıt Açıklaması: İyi bir hayat yaşamak için sunulan model davranışlar hakkında Yahudilikteki “on emir”, bu anlamda önemli bir örnek olarak zikredilebilir.

Yanıt Açıklaması: Hititlerin mitleri temel olarak beşe ayrılır: Hatti (örn. Kamruşepa, Kayıp Tanrı Mitleri), Hurri (örn. Kumarbi, Gümüş’ün Şarkısı), Mezopotamya (örn. Gılgamış), Kenan (örn. Elkunirşa ile Aşertu), Masallar (örn. Appu ve İki Oğlu). Dolayısıyla doğru seçenek E’dir.