Türkiye´nin Kültürel Mirası 2

Yanıt Açıklaması: Orta Asya Göçer Kültüründe: Çayırlık alanlarda yaşayan Türklerin en önemli gıda elde etme stratejisi çobanlıktı (Kutlu 1987:3-4).

Yanıt Açıklaması: Müziğin estetiği dört temel varsayım üzerine kuruludur. Birinci varsayıma göre müzik, eserlerin veya nesnelerin bir koleksiyonudur. İkinci varsayım, müzik eserlerinin ancak estetik olarak dinlenebileceği savına dayanır. Müzik eserlerini estetik olarak dinlemek demek, onun sözde estetik özelliklerine, yapısal elementlerine ve nitelik özelliklerine odaklanmak demektir. Üçüncü varsayıma göre, müzik eserlerinin değeri, her zaman kendine özgü ve içtendir. Bir müzik eserinden özel bir çeşit duygusal oluşum veya tarafsız bir zevk alma anlamına gelen estetik deneyimi öne çıkaran dördüncü varsayıma göre, eğer dinleyiciler, müziği estetik olarak dinlerlerse estetik bir deneyim kazanacaklardır.

Yanıt Açıklaması: Yunan seramiklerinin figürlü kompozisyonlarında Yunan mitolojisinden alınmış sahneler özellikle MÖ 4.-5. yüzyıllarda vazo ressamları olarak adlandırılan ve bazıları çok ünlü olan ressamlar tarafından seramik kaplar üzerine işlenmiştir. MÖ 5. yüzyılda Attik yarımadası çömlekçilerinin geliştirdiği siyah figür tekniğinde seramik üretimi, Helenistik Dönem’e kadar devam etmiştir. Daha sonra kımızı figür tekniğini geliştiren seramikçiler bu sayede metalik görünümlü seramikler yapmayı başarmışlardır. Helenistik Dönem (MÖ 330-30)’de siyah ve kırmızı figürlü Yunan seramiklerin üretimi sona ermiş, tamamen yeni tekniklerde ve bezeme üsluplarında üretim yapılmıştır. Beyaz astarla kaplı yüzeyin boyandığı uygulamaların yanı sıra kalıpla yapılmış kabartmalı yüzeylere sahip kaplar oldukça yaygınlaşmıştır. Kalıplar kullanılarak üretilen bu kapların yüzeyine siyah veya kırmızı astar sürülmüştür. Madeni kapların form ve süslemedeki etkisi, dönemin seramik kaplarında da görülmektedir. MÖ 1. yüzyılda kapların yüzeyine kurşun veya alkali içerikli yeşil ve mavi renkte sır uygulamaları görülmeye başlamıştır. MÖ 60’da başlayan Anadolu’daki Roma egemenliği zamanında kalıp baskı seramik üretimine devam edilmiştir. Terra sigillata adı verilen, kilin kalıba sıvanmasıyla şekillendirilen, kırmızı astarlı kaplar bu döneme damgasını vurmuştur. Yoğun olmamakla birlikte, kurşun sırlı seramik kapların da üretildiği bilinmektedir. Roma seramikleri ince cidarları ve kırmızı astar uygulamaları ile de dikkat çekerler. Kalıpta şekillendirilen tanrı, tanrıça heykelcikleri ve diğer figürinler bu dönemde de bol miktarda üretilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Seramik: Yunanca keramos sözcüğünden gelmektedir. Yunan mitolojisinde Keramos, Tanrı Dionysos ile Ariadne’nin oğlu olup, çömlekçilik sanatının kurucusu ve aynı zamanda onların koruyucu tanrısıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu okul, Sultan II. Abdülhamid Dönemi’nde 1883 yılında, Osman Hamdi Bey’in ve Mithat Paşa, Ahmet Vefik Paşa gibi dönemin devlet adamlarının öncülüğünde açılmıştır. 1926’da Güzel Sanatlar Akademisi ismini almıştır. 1969’da İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi ismini almıştır. 1982’de de Mimar Sinan Üniversitesi’ne dönüştürülmüştür. Çağdaş Türk resim sanatının ilk eğitim kurumu olan bu okulda Osman Asaf, Şevket Dağ, Sami Yetik, Nazmi Ziya Güran gibi sanatçılar öğrenim görmüştür.

Yanıt Açıklaması: Pilavın sebze ya da et yemeklerinden sonra sofraya servis edilmesi geleneği, Türkiye'den başka Çin'de görülür. Doğru yanıt: C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1933 yılında, Cumhuriyet’in 10. yılı etkinlikleri ve sergileri sürerken başka önemli gelişmeler de olmuştur. Örneğin D Grubu adı altında bir sanatçı birliği kurulmuştur. Ressamlardan Nurullah Berk (Resim 6.27), Cemal Tollu, Elif Naci, Zeki Faik İzer, Abidin Dino ve heykeltıraş Zühtü Müridoğlu tarafından kurulan 6 kişilik bu grup, ilk sergilerini Beyoğlu’nda Narmanlı Yurdu’nun altındaki bir dükkanda açmışlardır. Doğru cevap e'dir.

Yanıt Açıklaması: Sultan Abdülhamid Dönemi (18761909)’nin en önemli gelişmelerinden biri müze oluşturma girişimidir. Bu dönemde yerli ve yabancı sanatçılara daha önceki padişahların yağlıboya portreleri sipariş edilmiş ve bunların Yıldız Sarayı içinde (halı, çini, mücevher, sikke gibi eserlerle beraber) sergilendikleri bir müze kurulmuştur. 1897’de saray ressamı olarak atanan İtalyan Fausto Zonaro (Resim 6.13), Fransız Hippolyte Berteaux, Alman Wilhelm Reuter, Sultan Abdülhamid için çalışmış ünlü ressamlardan bazılarıdır. Sultan V. Mehmed Reşad Dönemi’nde ise Avusturyalı Wilhelm Victor Krausz ve Carl Pietzner sayılabilir

Yanıt Açıklaması: Kabak çiçeği Ege mutfağında sıklıkla kullanılan bir gıda türüdür.

Yanıt Açıklaması: "Söz" müziği oluşturan yabancı ögelerden biridir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlıda bizim “oda” dediğimiz birime “ev” denilmekteydi. Bir ev ya da oda, bir çekirdek aileyi barındırır. Oda iki bölümlüdür. Bir seki altı, bir de bir basamak daha yüksek olan seki vardır. Seki ana ögedir. Bir ocağı, oturma sedirleri vardır. Hem oturma odasıdır hem de yemek yenir, yatılır, abdest alınır, namaz kılınır. Seki altında; yüklük (yatakların, yorganların yastıkların konduğu, onların ölçülerine uygun büyük dolap), fincanlık, taş dolap, odunluk, yunmalık vardır. Hepsi bir dolap gibi duvara sıralanırlar. Oda kapısı seki altına açılır. Kapı açılınca hemen içerisi görülmeyecek gibi düzenlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: İstanbul’da faaliyette bulunan ilk fotoğrafçı İtalyan Carlo Naya, 1845 yılında Beyoğlu’nda açtığı stüdyodaki çalışmalarını 1857’ye kadar sürdürmüştür.

Yanıt Açıklaması: 2-İran ve Arap kültürüyle etkileşimle gelen besinler: Araştırmacılar bu etkileşimin nedenini açıklamak için iki tarihi olaydan yararlanır: Orta Asya’dan Anadolu’ya göç ve İslamiyet’in kabulü. Etkileşimin delili olarak ise şunlar gösterilir (Boudan 2006:172,173,180-181): 1-Antik Dönem’den bu yana İran’ın gelişkin bir yemek kültürü olması; 2-Türklerin göç yolunda olması; 3-Çorba, pilav, peynir, sebze, köfte, turşu, meze, reçel kelimelerinin Farsça kökenli olması; 4-Hindistan kökenli ıspanak, limon ve patlıcanın İran üzerinden kültürümüze katılması; 5-Şeker kamışı ve pirincin Arap diyarlarından alınması.

Yanıt Açıklaması: Alaturkanın bütün makamları İran'dan alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Mehter, Farsça “mihter” kelimesinin Osmanlılarda aldığı şeklidir. Anlam olarak ulu ve en büyük manasındadır.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak resimlerde; İncil kaynaklı Müjde, Doğum, Üç Müneccimin Tapınması, Vaf­tiz, Lazarus’un Diriltilmesi, Başkalaşım, Kudüs’e Giriş, Son Akşam Yemeği,İhanet, İsa Golgota Yolunda, İsa Çarmıhta, İsa’nın Gömülmesi, İsa’nın Cehenneme İnişi, Kadınlar Boş Mezar Başında, İsa’nın Göğe Çıkışı ve aziz tasvirleri; Tevrat kaynaklı İbrahim’in Misafirperverliği ve Üç Yahudi Gencin Fırında Yakılması gibi konulara yer verilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 1826’da Sultan II. Mahmud Yeniçeri Ocağı’nı dolayısıyla Mehterhane’yi kapatıp yerine çok daha çağdaş ölçülerde Mızıka-i Hümayun’u kurdurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu Dönemi: Büyük Selçuklu Dönemi’nde mimari süslemede çininin hakimiyeti artmıştır. Damgan Mescid-i Cuma Camii (1058), Kazvin Mescid-i Haydariye (1115) yapılarının minare ve duvarlarında çini süslemeler yer almıştır. Büyük Selçuklu yapılarının süslemesinde tek renk sırlı çinilerle birlikte sırlı-sırsız tuğlalar da kullanılmıştır. Bu dönemde İran’da gelişen, hem sır altına hem de sır üstüne boyamanın yapıldığı minai tekniğinde yapılmış az sayıda çini günümüze ulaşmıştır. Bu teknikte ısıya dayanıklı mavi, firuze, yeşil gibi renkler sır altına sürülerek; siyah, beyaz, kırmızı ve altın yaldız sır üstüne sürülerek fırınlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı çini ve seramiklerinde 17. yüzyıl sonlarında gerileme dikkat çekmeye başlar. Başta kırmızı olmak üzere renkler, sır, hamur ve bezemelerde bozulmalar olur, kalite çok düşer.

Yanıt Açıklaması: Türkçe yemek kültürü ile ilgili ilk belgeler 11.yy’a, ilk yemek kitabı ise 15.yy’a aittir. Ama Osmanlının zengin bir mutfağa sahip olması 18.yy boyunca yaşanan gelişmelerle olmuştur. Dünya halklarının yemek kültürü çeşitli uluslararası kuruluş ve sözleşmelerle korunmaktadır