Türkiye´nin Kültürel Mirası 2

Yanıt Açıklaması: 29 Ekim 1939 tarihinde ise -bir anlamda İnkılâp Sergilerinin devamı niteliği taşıyan- ilk Devlet Resim ve Heykel Sergisi (DRHS) gerçekleştirilmiş, 1943 yılına kadar her yıl devam etmiştir. 1940’lı yıllara doğru devlet politikasının sanat alanına yansıyan yeniliklerinden bir diğeri Atatürk’ün emriyle 1937 yılında İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’nin açılmasıdır. 1938’den itibaren ressamlar, halkevleriyle iş birliği içine girilerek yurt gezilerine gönderilmiş; böylelikle sanatçılara farklı şehirleri, yaşamları, ülke gerçeklerini yakından tanıma olanağı sağlanmıştır. 1944’e kadar devam eden yurt gezileriyle resim sanatında yerel yönelimler artmıştır.

Yanıt Açıklaması: Duvar ve Tonoz Mozaikleri: Küçük küp parçaları şeklinde kesilen cam, pişmiş toprak, mermer veya taşların harç üzerine yerleştirilerek yapıldığı mozaik, gerek Roma gerekse Bizans Dönemi’nde yaygın olarak kullanılmıştır. Özellikle imparatorluğun güçlü olduğu Iustinianos Dönemi’nde imparator ve ailesinin zenginliğini ortaya koyan zengin mozaikler yapılmıştır. İstanbul’da bulunan Ayasofya Kilisesi’nin mozaikleri 6.-13. yüzyıllar arasına tarihlenmektedir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İslam sanatında 13. yüzyılda tespit edilmiş Aklâm-ı sitte denilen altı çeşit yazı; sülüs, nesih, muhakkak, reyhanî, tevkî ve rıka hatlarıdır. Daha sonraları ortaya çıkan ta’lik yazı ise Türk hat sanatında 18. yüzyıl sonuna kadar kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sultan I. Alâaddin Keykubad’ın ölümünden sonra tahta geçen Sultan II.Gıyaseddin Keyhusrev Dönemi’nde (1237-1246), Selçuklu ordularının Kösedağ Savaşı’nda (1243) Moğol ordularına yenilmesi, ülkenin istikrarını bozan iki önemli etkenden biri oldu.

Yanıt Açıklaması: Antakya-İskenderun kara yolu üstünde olduğu söylenebilecek Bakras Kalesi’ne, Antakya’dan 25 km sonra ayrılan 3 km’lik bir yol ile kaleye ulaşılmaktadır. Kalenin doğusundaki köyden kaleye 10 dakika yürüyerek gidilebilmektedir. Kale, Amanos Dağları’nın iki kolu arasında, dört tarafı yüksek kayalıklarla kuşatılmış bir tepenin üsünde konumlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: 1-İstanbul’daki saraylar ve şehzadelerin yetiştiği illerdeki sarayların mutfak masraflarının kaydedildiği muhasebe defterleri; 2-Padişah ailesi ve vezirler tarafından yaptırılan imarethanelerin vakfiyeleri ve yıllık muhasebe defterleri; 3-Ölen bakkal ya da attarların dükkânlarındaki malzemelerin dökümünü de içeren tereke defterleri; 4-Sivil halka hizmet veren aşçı dükkânları ile çarşıda satış yapanların sattıkları ve ürettikleri ürünler konusunda ürün kalitesi, üretim biçimi, ürünlerin boyutları, malzemelerin niteliği ve kalitesi konusunda düzenlemeleri bildiren ihtisab kanunnameleri; 5-Pazara sunulan her çeşit malın kadılarca belirlenmiş fiyatlarını gösteren narh defterleri.

Yanıt Açıklaması: -İstanbul (Osmanlı saray mutfağının mirasçısı); daha genel bakışla Marmara: İstanbul, İzmir, Bursa gibi, Kuzeybatı Anadolu’nun çok kültürlü bir ortamda biçimlenmiş ve Osmanlı saray kültüründen nasiplenmiş kentleri ile Anadolu’nun diğer kesimleri birbirinden oldukça farklıdır. Geleneksel yemek kültüründeki bazı yemekler ve pişirme teknikleri İstanbul’un kozmopolit yapısına ve Ege’ye özgüdür. Örneğin, deniz ürünleri, midye, bulgur yerine pirincin tercih edilmesi, fazla baharat kullanılmaması gibi.

Yanıt Açıklaması: Yapısal-materyalist yöntemi uygulayan Fransız sosyolog Pierre Bourdieu (1930- 2002), yemek kültürünü Fransa örneğinde incelemiştir. O da Lévi-Strauss gibi ikili karşıtlıklar ve her bir karşıtlıkla aynı düzlemde yer alan ilişkili kategorileri belirlemiştir. Kullandığı temel karşıtlıklar şunlardır: • Sermaye: Ekonomik kapital X kültürel kapital • Toplumsal tabaka: Kültürel sermaye açısından zengin olanlarla (aydınlar, sanatçılar, burjuvalar ya da baskın grup) X ekonomik sermaye açısından daha az zengin olanlar (işçi sınıfı ve orta sınıf). Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Yapısal-materyalist yöntemi uygulayan Fransız sosyolog Pierre Bourdieu (1930- 2002), yemek kültürünü Fransa örneğinde incelemiştir. O da Lévi-Strauss gibi ikili karşıtlıklar ve her bir karşıtlıkla aynı düzlemde yer alan ilişkili kategorileri belirlemiştir. Kullandığı temel karşıtlıklar şunlardır: • Sermaye: Ekonomik kapital X kültürel kapital • Toplumsal tabaka: Kültürel sermaye açısından zengin olanlarla (aydınlar, sanatçılar, burjuvalar ya da baskın grup) X ekonomik sermaye açısından daha az zengin olanlar (işçi sınıfı ve orta sınıf)

Yanıt Açıklaması: “Müzik, insani olan duyguların ifadesidir” Konfüçyüs (MÖ 551-479)

Yanıt Açıklaması: Bakras Kalesi Antakya-İskenderun kara yolu üstünde olduğu söylenebilecek Bakras Kalesi’ne, Antakya’dan 25 km sonra ayrılan 3 km’lik bir yol ile kaleye ulaşılmaktadır. Kalenin doğusundaki köyden kaleye 10 dakika yürüyerek gidilebilmektedir. Kale, Amanos Dağları’nın iki kolu arasında, dört tarafı yüksek kayalıklarla kuşatılmış bir tepenin üsünde konumlanmıştı.

Yanıt Açıklaması: 1909 yılında Türk resim sanatında değişim ve canlılık yaratma amacıyla bir meslek birliği kurma çabasına giren Türk sanatçılar Osmanlı Ressamlar Cemiyeti’ni kurmuşlardır. Mehmet Ruhi Arel, Hikmet Onat, İbrahim Çallı, Sami Yetik, Şevket Dağ, Ahmet Ziya Akbulut, Hüseyin Haşim, Şerif Abdülkadirzade, Hoca Ali Rıza, Ahmet İzzet ve İzzet Mesmur gibi sanatçıların yer aldığı cemiyetin kurulmasına -kendisi de ressam olan- Halife Abdülmecid Efendi destek olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Telli enstrumanların bilinen en eski biçimi arp olarak anılanlardır. Mezopotamya ve Mısır’da çok yaygın bir kullanımı vardır.

Yanıt Açıklaması: Bölgesel Mutfak; bir ülkenin sınırları içinde yer alan farklı iklim ve fiziki doğa özellikleri gösteren yaşam çevrelerinde geliştirilmiş yeme içme kültürüdür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sultan II. Abdülhamid zamanının duvar resimlerinde insan figürleri de yer almaya başlamıştır. Doğru cevap e'dir.

Yanıt Açıklaması: Göktürklerde Türk heykel sanatının en eski örneklerinden olan balballar, koç, kaplumbağa ve kartal tasvirli kabartmaların mezar taşı geleneğinin de kökeni oldukları kabul edilir. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: 13. yüzyıl ortalarında barutun bulunması ve ateşli silahların gelişmesi, sur ve kalelerin savunulmasını zorlaştırmış, 16. yüzyıldan itibaren önemlerini kaybetmeye başlayan bu savunma yapılarından kalelerin çoğu işlevini yitirmiş, kentlerde yer alanları yönetim amaçlı ve hapishane olarak kullanılmış, kent dışındakiler terkedilmiş ve boş kalmıştır. İşlevini kaybeden surlar ise ya çürümeye terkedilmiş ya da taş ocağı gibi kullanılarak taşlarından başka binalar inşa edilmiştir. Orta Çağsur ve kaleleri inşa edilirken Antik Çağyapılarının taş ve mermerleri kullanıldığından, bu yapıların sökülen mermerleri çoğu kez yakılarak kireç yapımında kullanılmıştır. Antik Çağyapılarından elde edilen malzemelerin devşirme olarak kullanımı konusunda Ankara Surları ve Bodrum Kalesi akla gelen ilk örneklerdir. Ankara Kalesi’nin duvarları Roma İmparatorluğu Dönemi yapılarından alınan taşların sergilendiği bir müze gibidir. Bodrum Kalesi’nde durum daha ilginç ve vahimdir. 15. yüzyıl başında Bodrum Kalesi’ni inşa eden Rodos ?övalyeleri, Antik Halikarnassos’un surlarını ve yapılarını taş ocağı olarak kullanmışlardır. En çok devşirme taş alınan yapı ise Antik Çağ’ın yedi harikasından biri olan Mausoleum’dur. 16. yüzyılda Osmanlıların fethinden sonra önemini ve işlevini kaybeden Bodrum Kalesi önce kısa bir süre hapishane olarak kullanılmış ve terkedilmiş, daha sonra yeniden keşfedilerek Sualtı Müzesi olarak kullanılmaya başlanmıştır. Bugün de bu işlevini sürdürmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hamîdüddin Aksarayî olarak da tanınır. İlk eğitimini babasından almış, daha sonra Şam’a giderek tahsilini orada yapmıştır. Fakat buradaki eğitimin kendisi için yeterli olmadığını düşünen Somuncu Baba, Hoy şehrine giderek orada Şeyh Alâeddin Erdebîlî’nin yanında kalarak tasavvuf yolunda kendisini geliştirmiştir. Somuncu Baba’nın doğum ve ölüm tarihleri hakkında kesin bilgi bulunmamakla birlikte, ölümü ile ilgili olarak çoğunlukla 1412 yılı belirtilmektedir. Yıldırım Beyazid’le yaşadığı tesadüfü olay sonrasında kendisine halkın ilgisi artan Somuncu Baba bu ilgiye daha fazla dayanamayarak, Adana’da Sis Kalesi yakınında bulunan bir köye giderek Nebî Sûş isimli bir şahsın evinde kalmıştır. Somuncu Baba’nın Adana’da olduğunu öğrenen Hacı Bayrâm-ı Velî de onun yanına gider ve birlikte hac görevini yerine getirirler. Somuncu Baba herhangi bir tarikatın kurucusu veya şeyhi olmamakla birlikte, hem yaşadığı dönemde, hem de daha sonraki süreçte daim saygıyla anılmış, bu saygı günümüze de aynı şekilde yansımıştır.

Yanıt Açıklaması: Sıkça sözü edilen ve hakkında özel araştırmalar yapılan bazı sofralar şöyle sıralanabilir: • Kahvaltı sofrası (bu konuda en ünlü sofra Van iline aittir) ... ...

Yanıt Açıklaması: Müzikte estetik kavramını ilk kez Filozof James Mursell ortaya atmıştır. “Human Values in Music Education” adlı eserinde Mursell, müzikteki estetik kavramı şöyle açıklamaktadır: “Müzik ne resim boyar ne hikâye anlatır ne de düşüncelerini rahatça ifade edebilen kavramlar sistemine sahiptir. O bizim için güneşin batışını boyamaz, yasak aşkı yeniden hikâye etmez. Müzik duygusal özünü kendi tonundan alır. Bu psikolojik bir gerçektir. Bundan dolayı, tüm sanatlar içinde müzik, en saf ve en duygusal olanıdır.”