Türkiye´nin Kültürel Mirası 2

Yanıt Açıklaması: Müzikte estetik kavramını ilk kez filozof James Mursell ortaya atmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bakır Çağı’nda Troya, Yortan, Beycesultan (Denizli), Yumuktepe (Mersin) ve Kutsal Ayça (Hilâl) en önemli yerlerdi. Beycesultan’da MÖ 3000’de ilk megaron (dikdörtgen büyük bir oylumun önünde iki yanı kapalı önü açık bir giriş bölümü olan yapı türü) görülmüştür.  Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kappadokya Bölgesi’nde -başkent resminden çok farklı bir üslupla yapılmış olan- Göreme, Ürgüp, Niğde’deki kaya kiliselerini süsleyen freskler/duvar resimleri Bizans resim sanatının önemli örneklerindendir. Sayısız yer altı şapelinde ve kilisesinde rastlanan bu resimler teknik ve üslup açısından ait olduğu dönemin genel estetik düzeyini yansıtırlar. Göreme’de Elmalı ve Tokalı Kiliseleri; Soğanlı’da Azize Barbara Kilisesi ve Niğde civarında Eski Gümüş Manastırı eyalet sanatını yansıtan önemli duvar resimlerini içermektedir. Doğru cevap d'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk Mutfağı hakkındaki erken tarihli Türkçe kaynakların ikisi 11.yy’a aittir; bunlardan ilki Yusuf Has Hacip’e ait Kutadgu Bilig, diğeri de Kaşgarlı Mahmud’un Divanı Lügati’t Türk adlı eseridir. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: 11. yüzyılda beyaz hamurlu üretim gerilemeye başlamış, kırmızı hamur ön plana çıkmıştır. Kırmızı hamurlu seramik yüzeyini kaplayan astarın ve hamurun tam kurumadan bir alet yardımıyla çizilerek ya da kazınarak kaldırılmasıyla, hamur renginin ortaya çıkarıldığı sgraffito tekniği, Bizans seramiklerinde kullanılan en yaygın bezeme tekniğidir. Bu tekniğinin, kazıma işlemi sırasında kullanılan aletin ince veya kalın uçlu olmasına ve desenleri yapma biçimine göre kendi içinde ince sgraffito, kazıma (incised), derin oyma (champlevé) gibi çeşitlemeleri vardır. Bu teknikler; tek, ikili veya üçlü olarak bir arada kullanılmışlardır. Sıraltı boyama tekniği tek olarak ya da bu tekniklerle birlikte seramik bezemesindeki yerini devam ettirmiştir. Kırmızı hamurlu, astarlı, yeşil ve kahverengiyle bezemelerin yapıldığı sıraltı boyama tekniğinde sır, renksiz ve şeffaftır. 13. yüzyıla kadar bu tür seramikler devam etmiştir. Yüzeyi kaplayan astarın ince uçlu bir aletle ince çizgiler hâlinde kazındığı ince sgraffito tekniği, Erken Bizans seramiklerinde görülmeye başlamıştır. Temiz, pürüzsüz, krem rengi astarlı ve genelde sarı sırlı örneklerdir. Astarın daha enli uçla, kalın çizgiler biçiminde kazındığı incised tekniği ise krem rengi astarlı, genelde yeşil ve hardal sarısı sırlı seramiklerdir.

Yanıt Açıklaması: Müziğin dönemleri; ESKİ SANAT a- Antik Dönem b- Orta Çağ Dönemi c- Rönesans Dönemi YENİ SANAT a- Klasik Dönem b- Romantik Dönemi c- Çağdaş Dönemi

Yanıt Açıklaması: Türk müzik tarihindeki şematik sınıflandırma şu şekildedir: 1- GELENEKSEL MÜZİKLER A- Halk müziği: a- Asya Türk kavimleri halk müziği; b- Anadolu halk müziği; c- Halk müziği derleme çalışmaları; d- Çalgılar. B- Divan müziği: a- Türk müzik yazıları sistemleri; b- Türk müzik teorileri ve müzisyenleri; c- Çalgılar. 2- ÇOK SESLİLİK A- Osmanlı İmparatorluğu Dönemi: a- Türklerin çoksesli müzikle ilk tanışmaları; b- Mızıka-i Hümayun; c- İlk operalar; d- Müzik yayıncıları; e- Besteciler ve icracılar. B- Cumhuriyet Dönemi: a- Müzik okulları; b- Müzik kurumları; c- Müzik yayıncıları ve yayınları; d- Besteciler ve icracılar.

Yanıt Açıklaması: Ahşap üzerine boyama edirnekâri ve kalem işi gibi isimlerle de anılır. Afyon Ulu Camii, Beyşehir Eşrefoğlu Camii’nin ahşap direklerinin başlıklarında Kastamonu Candaroğlu Mahmud Bey Camii ve Ankara Ağaç Ayak Camii minberlerinin bezemelerinde bu teknik uygulanmıştır. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: 1914 yılında ilk Türk kadın ressamlarından Mihri Müşfik (Besim) öncülüğünde, kız öğrencilerin sanat alanında (resim, heykel, müzik dallarında)eğitim alabileceği ilk yüksekokul İnas Sanayi-i Nefise Mektebi adıyla açılmıştır. Sabiha Bengütaş ve Nermin Faruk okulun ilk heykeltraş mezunlarındandır. Okuldan Müzdan Said Hanım, Muide Esad, Belkız Mustafa, Nazire Osman, Güzide Duran, Nazlı Ecevit, Fahrünnisa Zeid, Hale Asaf gibi ressamlar yetişmiştir. Ali Sami Boyar, Ahmet Ziya Akbulut gibi isimler hocalık yapmıştır.

Yanıt Açıklaması: Antik Dönem, insanlığın var oluşuyla birlikte başlamıştır. Bu dönemde müzik, söz, mimik ve danslarla bir aradadır; Orta Çağ Dönemi, temelde Antik Dönem’den türemesine karşın, mimik ve dansların terkedildiği dönemdir; Rönesans Dönemi, polifoni egemenliğinin hüküm sürdüğü saf bir müzik dönemidir; Klasik Dönem, armoni ve tonalite kavramlarının etkisi altında kalan bir dönemdir; Romantik Dönem, özellikle söz etkisinin arttığı ve dramatik unsurların ön plana çıktığı bir dönemdir; Çağdaş Dönem, bütün müzik ögelerinin bir arada yaşandığı bir sentez dönemidir.

Yanıt Açıklaması: Romantik dönem, özellikle söz etkisinin arttığı ve dramatik unsurların ön plana çıktığı bir dönemidir.

Yanıt Açıklaması: Kakma maden üzerine açılan çukur ya da yivlerin içine başka cins madenden alınmış parçaların renk kontrastı oluşturacak şekilde takılması veya gömülerek yerleştirilmesi yöntemidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türk müzik tarihi açısından halk müziğinde bulunan dört temel bölüm şöyle sıralanır: a- Asya Türk Kavimleri Halk Müziği; b- Anadolu Halk Müziği; c- Halk Müziği Derleme Çalışmaları; d- Çalgılar.

Yanıt Açıklaması: Osmanlıların Marmara’nın kuzey kıyılarından itibaren Tuna boylarına doğru giriştikleri fetih harekatında birçok güçlükle karşılaşılmakta idi. Anadolu’dan Rumeli’ye büyük kuvvetlerin geçirilmesinde deniz engeli ile karşılaşılmakta, Rumeli yakasında ise yol eksikliği ve akarsular üzerinden geçiş zorluklarıyla savaşmak gerekmekteydi. İlk büyük engel Ergene Nehri idi. 174 gözlü Uzunköprü 1266 m. uzunlukta ve 5,50 m genişliktedir. Ergene Nehri’nin taşkın mevsimlerinde kapladığı geniş bataklık alanı da geçmek zorunluluğu köprünün bu denli uzun olmasına neden olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Anadolu Selçuklu Dönemi’nde medrese, camii, medrese, türbe, köşk, kale, sur gibi yapılara insan ve hayvan figürlerinden oluşan kabartmalar yapılmıştır. Beyşehir Kubadabad Sarayı’nda olduğu gibi köşk içlerinin figürlü çinilerle süslendiği de bilinmektedir. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: Seramik kapların pişirilmeden önce, yüzeylerine taş, ahşap veya kumaşla yapılan düzeltme işlemine perdah adı verilir. Kap yüzeyi bu sayede daha parlak ve düzgün olur.

Yanıt Açıklaması: Müzik konusunda genel bir tanım yapılmamıştır. Milattan önceki dönemlerden başlayarak günümüze kadar birçok bilim adamı, yazar ve pek çok kişi, müzik hakkında değişik deyiş ve tanımlarda bulunmuşlardır. Bu deyişlerin ve tanımların bazıları şöyledir: “Müzik ruhu eğiten biricik araçtır. Müzik Tanrı’nın dilidir” Platon (MÖ 428-347). “Müzik, sesler aracılığıyla insanı ruhuna erdemli bir şekilde giren mükemmel bir eğitici sanattır” Platon (MÖ 428-347). “Müzik, insani olan duyguların ifadesidir” Konfüçyüs (MÖ 551-479). “Bugünde her günkü gibi harabız harap, bırak şu kuruntuyu da ele rebab al rebab” Mevlana (1207-1273). “Müzik, ruhumuzu yıkar günlük yaşamın pisliklerinden temizler” Auerback (1482-1542). “Müzik, insanları daha uysal, daha kibar, daha dürüst, daha doğru ve zeki yapar” Luther (1483-1546). “Müziğin olduğu yerde kötülük olmaz” Cervantes (1547-1616).

Yanıt Açıklaması: En eski ve yaygın maden teknikleri arasında; dövme, döküm ve sıvama sayılabilir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: İç Anadolu Bölgesi,  tahıl ürünlerini, kuru baklagilleri ve süt ürünlerini diğer bölgelere göre daha çok tüketir. Doğru yanıt: E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsan topluluklarının yiyecek elde etme stratejilerini belirleyen koşullar şöyle sıralanabilir (Nanda 1987:148-152): • Yaşam çevresi kuşakları: Çayırlıklar, çöl bölgeleri, kutup kuşağı, tropikal ormanlar, dağlık bölgeler ve ormanlık alanlar. • Mevsimsel çeşitlemeler: Kuraklık, aşırı yağmurlar, don gibi hava koşulları mahsulün türü, niteliği belirlediği gibi insanların yerleşiklik durumunu da etkiler. • Kaynakların çeşitliliği: Yaşanılan çevredeki bitki ve hayvan çeşitliliği, bunları elde etmede kullanılan teknolojiyle de ilişkili olarak insanların günlük diyetini belirler. Doğru yanıt C'dir.