Türkiye´nin Kültürel Mirası 1

Yanıt Açıklaması: Caminin bütün kemerleri beyaz ve kırmızı taşlarla örülüdür.

Yanıt Açıklaması: En sıcak aylar temmuz, ağustos, en soğuk aylar ocak, şubat, marttır. Sıcaklık değişimleri ortalama max. +40 0 C ile ortalama min. -10 0 C arasındadır. En çok yağış ocak, şubat ve haziran aylarında düşer. Ortalama nem oranı %60 dır. Hakim rüzgârlar sırasıyla batı, güneybatı, güneydoğu, kuzeybatıdan eser. Şehir bölgesi soğuk rüzgârlardan korunmak için vadi içine yerleşmiştir. Ancak yazları burası çok sıcak olduğundan Safranbolulular yazın daha yüksekte bir yayla niteliğinde olan Bağlar bölgesine göç ederler. Bölge ikinci derece deprem alanı içindedir. Yapı malzemesi olarak taş, çevredeki kalker yataklarından gelir. Ahşap, evlerin ana çatkısını oluşturur. Çevre ormanlık olduğundan çam ve köknar ağaçları iyi bir yapı malzemesi sağlar.

Yanıt Açıklaması: Divriği Ulu Camii ve Şifahanesi güneyinde, şifahane yapısı bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Tapınak E

Yanıt Açıklaması: Kufe tipinden gelişen, mihraba paralel sahınlı, çok ayaklı kârgir camilerin en erken tarihli örneği Diyarbakır Ulu Camii (1091-1092)’dir. Emevilerin Şam’da yaptırdıkları Emeviye Camii’nin planını tekrarlayan Diyarbakır Ulu Camii, mihrap aksında yer alan dik bir sahınla vurgulanan, mihraba paralel üç sahınlı ve ahşap tavan örtülüdür. Bu camiyi Erken Dönem Türk Beyliklerinin yaptırdıkları camiler takip eder.

Yanıt Açıklaması: Kufe tipinden gelişen çok ayaklı kârgir camilerin en erken tarihli örneği Diyarbakır Ulu Camii (1091-1092)’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt "B" şıkkı, "Açık Sofalı"dır.

Yanıt Açıklaması: İstanbul Haseki Külliyesi 1538-51: Hürrem Sultan adına yapılan külliye, Sinan’ın ilk büyük eseridir. Cami, medrese, hastane, imaret, mektepten oluşur. Camiye sonradan bir birim ilave edilmiştir. Cami küçük ve basit bir yapı olmasına karşın, külliyenin kompozisyonu özellikle hastane çözümü olağanüstüdür. Şehzade Mehmed Külliyesi 1543-48: Kanuni’nin oğlu Şehzade Mehmet’in genç yaşta ölümü üzerine yaptırılmıştır. Cami, türbe, medrese, misafirhane, imaret, kervansaray, mektepten oluşur. Süleymaniye Külliyesi 1548-59: İstanbul’un en yüksek tepelerinden biri üzerine kurulmuştur. Kent silüetini vurgular (Resim 7.3). Cami, türbe, altı medrese, hastane, imaret, misafirhane, kervansaray, darül kurra, hamam, mektep, mülazım odaları, dükkanlar ile geniş bir alana yayılmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük külliyelerinden biridir. Şam Süleymaniye Külliyesi 1554-67: Cami, imaret, kervansaray, misafirhaneden oluşur. Hicaz yolu üzerinde bir konaklama yeridir. Hatay Payas Sokollu Külliyesi 1567-74: Cami, tekke, medrese, arasta, kervansaray, misafirhane, imaretten oluşan Hicaz yolu üzerinde ve Payas Limanı’ndaki eski bir kalenin yanına yapılmış çok büyük bir konaklama tesisidir.

Yanıt Açıklaması: Süleymaniye Cami: Dört dayanaklı camilerin en büyüğüdür. Mihrap doğrultusunda iki yarım kubbesi ile Ayasofya ve Bayezid Camilerine benzer. Ancak mekân ve strüktür bakımından onların çok ilerisindedir. Kubbe çapı 26.00 metre olmakla İstanbul’daki  Mimar Sinan yapıları içinde en büyük kubbeye sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Hititler ibadet için tapınaklar yapmışlar ve burayı Tanrı’nın evi olarak kabul etmişlerdir. Bu tapınaklardan en önemlilerini başkentleri Hattuşa (Boğazköy)’da bulunan Büyük Tapınak ile Boğazköy’ün 2 km kuzeydoğusunda yer alan ve MÖ 13. yüzyıla ait Yazılı Kaya Açık Hava Tapınağı oluşturur. Özellikle Yazılıkaya’nın, kent tapınakları yapılana kadar Hititlerin en önemli kutsal alanı olduğu bilinir.

Yanıt Açıklaması: Hierapolis

Yanıt Açıklaması: Kare tabana oturan türbeler  Bolayır Süleyman Paşa (1360), Bursa Lala Şahin Paşa (1376), Bursa I. Murat (1400), Bursa Gülçiçek Hatun (1400), Gelibolu Alemdar Ali (1354 sonrası), Bilecik Mal Hatun (1324 sonrası), Bursa Yıldırım (1406), Ankara Hacı Bayram (1430 sonrası), Bursa Abdal Mehmed (1450), Bursa Azeb Bey (1451), İznik Şeyh Kutbeddin (1418 sonrası), Bursa Hanım Kızlar (15.yy ortaları), Bursa Okçu Baba (15.yy ortaları), Bursa II. Murat (1451), Bursa Abdüllatif-i Kudsi (1452 sonrası), Bursa Kara Mustafa Paşa (1477 öncesi), Alaşehir Şeyh Sinan (1485), İstanbul-Vefa Cendereci (1493 sonrası), Bursa Sultan Alâeddin (1442 sonrası), Bursa Gülşah Hatun (15. yy son çeyreği), Bursa Hamza Bey (1463 sonrası) ve Tire İsa Baba (1486 sonrası) Türbeleri örnek verilebilir

Yanıt Açıklaması: Kentin bulunduğu coğrafya ve topografya evleri biçimlendirir. Kentin geçmişi, kent dokusundan evlerin biçimine, büyüklüğüne, yapım yöntemlerine kadar etkilidir. Bu süre içinde yaşanan değişiklikler evin tasarımını etkiler. Kültür alış verişinin çok yoğun olduğu, özellikle ticaret yolları üzerindeki kentler, değişime açıktır. İklim, evi biçimlendiren ögelerden biridir ancak, tek başına etkili değildir. Eğer o yöre belirli bir kültür bölgesinin etkisi altındaysa gelenekler diğer biçimleyici etkenlerden daha ağır basar. Yöresel malzeme evin yapım biçimini etkiler. Önemli kültür merkezlerine olan yakınlık yine mimarlığı etkisi altına alır. Tarım, hayvancılık gibi üretim biçimleri de evi şekillendirir. Yaşam biçimi, toplumsal yaşam, din ve ekonomi biçim üzerinde ağırlığını hissettirir. Alınan dış etkilerin süresi yine ev kültürünü belirleyen faktörler içindedir. Safranbolu evini oluşturan etkenler: Coğrafya, Tarih, Ekonomi ve Yaşam biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Göreme Elmalı Kilise

Yanıt Açıklaması: Anadolu’daki önemli uygarlıklardan olan Hititler, Urartular, Lidyalılar, Antik Yunanlılar ve Roma İmparatorluğu çok tanrılı inanca sahip toplumlardı.  Bizans İmparatorluğu ise tek tanrılı bir din olan Hristiyanlığı kabul etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Selimiye Camii yapılırken genel olarak Ayasofya hayranlığının etkisinde kalınmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Divriği Ulu Camii, kuzey güney doğrultusunda boyu eninin iki katı olan dikdörtgen biçimli bir alana inşa edilen büyük külliye binasının içinde, kuzey kesimde yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyetin kurulması ile yeni ihtiyaçlara cevap verecek kamu yapılarının inşaatına ağırlık verilmiş, cami mimarisinde tek kubbeli anıtsal cami tipleri yeğlenmiştir. İlkeleri Mimar Kemalettin ve Vedat Bey tarafından Osmanlı Dönemi’nin son zamanlarında belirlenen I. Ulusal Mimarlık akımı, ilk yıllarından başlayarak 1930’lu yıllara kadar Cumhuriyet Dönemi’nde de sürdürülmüştür. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şah Kapısı

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçenekleri Edirne'nin Osmanlı zamanında taşıdığı önemi anlatmaktadır. Fakat Edirne, Cumhuriyet kurulana kadar ekonomisi tarıma bağlı bir kent durumundaydı. Doğru cevap E'dir.