Türkiye´nin Kültürel Mirası 1

Yanıt Açıklaması: Nemrut Dağı, Antik Dönem Anadolu’sundaki en görkemli kutsal alan olarak kabul edilmektedir. I. Antiokos’un kendisi için bir bütün olarak yaptırdığı mezar tepesinin (tümülüs) çapı 140 metre, yüksekliği 60 metredir.

Yanıt Açıklaması: Sarayın kendi sanatçılarını topladığı bir örgütü vardı. Ehli hiref denilen bu topluluk imparatorluğun sanatını yaratıyordu. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sekizgen üzerine oturan kubbe şüphesiz Sinan’a özgü değildir. Daha once Antik Dönem’de bile örnekleri vardı. İstanbul’da 572 tarihli Sergius Bacchus Kilisesi’nin (daha sonar Küçük Ayasofya Camii adını alır) kubbesi de sekiz dayanaklıdır. Kudüs’teki 691 tarihli Kubbetüs Sahra’nın da sekizgen dayanaklı bir kubbesi vardı.

Yanıt Açıklaması: Sinan’ın planladığı en görkemli kervansaray Hatay Payas’ta bulunan Sokollu Kervansarayı’dır

Yanıt Açıklaması: Tevkifhane binası, bu yapılar içinde yer almaz.

Yanıt Açıklaması: Üsküdar Atik Valide Cami Nurbanu Sultan tarafından yaptırılmıştır. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Danişmendli, Saltuklu, Mengücekli ve Selçuklular, mezar taşlarından başka Orta Asya’dan getirdikleri mumyalama geleneğini koruyarak Anadolu coğrafyasının imkanlarına bağlı olarak değişen özelliklerle Karahanlı ve Büyük Selçuklu türbe ve kümbetleri tarzında mezar yapıları inşa etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Sinan Edirne Selimiye Camii ile Ayasofya’yı geçtiğini ilan eder.

Yanıt Açıklaması: Kolaylıkla oyulabilen volkanik kayalarıyla Kapadokya Bölgesi’nin fiziki yapısı da kaya yerleşimlerin oluşmasında ve hızla artmasında etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mimar Sinan yaklaşık 100 yıllık yaşamında inşa ettiği eserlerin çoğunda Ayasofya'nın mimarisi ve görkeminden etkilenmiştir. Tüm eserlerinin anlatıldığı Tezkiretül Bünyan kitabında özellikle Hristiyanların Ayasofya'nın kubbesi büyüklüğünde bir kubbenin Müslüman ülkesinde yapılamaması karşısında övünmeleri, Mimar Sinan'ın içinde ukde kalmıştır. Uzun yıllar çalıştıktan sonra Selimiye Camii ile Ayasofya'yı geçmiştir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yüksek kabartma bitkisel bezemeleri ve Güneş kursları ile

Yanıt Açıklaması: Türk evinin esas yapım sistemi ahşap çatkıdır. Türk evinde alt kat taş duvarlı ve yer yer ahşap direklidir. Alt kat yolun biçimine uyar. Alt katta oturulmaz, depo, kiler, hayvan barınağı, işlikler buradadır. Evin esas planı üst katta oluşur. Üst katlar dik açılı bir düzen gösterir. Bu düzeni sağlamak amacıyla çıkmalar yapılmıştır. Alt ve üst kat arasında bulunan ara katların tavanları, daha çok günlük çalışma alanı ve kışlık kat olduklarından daha alçaktır. Üst kat da çıkmalarla hareketlenebilir. Tavanı daha yüksektir. Başoda denilen selamlık odası bu katta bulunduğundan çoğunlukla hem ahşap bezemeli hem de resimli, nakışlı duvar resimleri vardır. Çatısı dört yana eğimlidir. Plan tipi olarak erken örneklerde odaların önünde üstü kapalı bir açık sofa bulunur. Daha sonraları bu sofaların kapandığı ve evin ortasına geldiği görülür.

Yanıt Açıklaması: II. Selim'e kadar daha önce hiçbir padişah öldükten sonra Ayasofya'ya gömülmemiştir. Ayasofya'ya bir minare ve medrese yaptıran II. Selim ve oğlu III. Murad Ayasofya'ya gömülen ilk padişahlardır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kommagene Krallığı’nın dönüm noktası MÖ 69 yılında Romalıların Mitradates’in oğlu I. Antiokos’u tahta çıkarmalarıyla başlar. I. Antiokos döneminde imparatorluk en zengin dönemini yaşamıştır. I. Antiokos’un kendisi için Nemrut Dağı’nda yaptırdığı mezar tepesinin (tümülüs) çapı 140 metre, yüksekliği 60 metredir.

Yanıt Açıklaması: Sokakların iki yanında yaya kaldırımı da yoktur çünkü otomobil olmadığından sokaklar sadece yayalar içindir.

Yanıt Açıklaması: Sinan bir istihkam subayı olarak uzun yıllar hizmet ettiği orduda zaten pek çok köprü yapmıştı. Mimarbaşı olduktan sonra yaptığı Büyükçekmece Sultan Süleyman Köprüsü ve Bosna Vişegrad Drina Sokollu Köprüsü yaptığı önemli köprüler arasında yer alır.Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yapımına XVI. yüzyılın ortasında başlanan Süleymaniye Külliyesi, Fatih Külliyesi’ndekine benzer bir anlayışla, geniş bir programa sahiptir. Cami çevresinde eğitim, sağlık, sosyal yardım tesisleri yer almaktadır. Caminin kuzey ve güney yönlerine dizilen çifte medreselere ek olarak, külliye programına bir de tıp medresesi katılmıştır. Bu yapı İstanbul’daki ilk tıp medresesi olarak önemlidir. Doğru seçenek A'dır.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukunda vakıf, toplum için bir hayır kurumu niteliğindedir. Vakıfta bir yanda hayır amaçlı kurulacak yapılar, diğer yanda bu yapıların giderlerini ve sürekliliğini sağlayacak gelir kurumları bulunur. Vakfı yapan kişi veya kişiler bu iki tarafı da belgeler, ayrıca vakfın nasıl işleyeceğini, kimlere nasıl hizmet vereceğini, kimlerin hizmetli olarak çalışacağını, alacağı ücreti, artı gelirin nasıl kullanılacağını vb. Konuları tasarlar, bir mütevelli (yönetici) tayin eder ve kadıya başvurur. Vakıf, kadının ve sonra sultanın onayı ile geçerlilik kazanır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Danişmentliler, Kayseri Kölük Camii’nde (onarım 1210) olduğu gibi cami-medrese birlikteliğinin bir yapının bünyesi içerisine alınmış ilk örneklerini inşa etmişlerdir. Anadolu Selçuklu ve Beylikler Dönemi’nde, toplumun ihtiyacına cevap verecek biçimde genellikle ana yapısını caminin oluşturduğu değişik işlevli birden fazla yapıdan oluşan yapı toplulukları ve külliyeler inşa edilmiştir. Artukluların Mardin Emineddin ve Necmeddin Külliyeleri ile ana yapısını medresenin oluşturduğu mescit ve türbenin de yer aldığı Sultan İsa (Zinciriye) Külliyesi’ni inşa etmişlerdir. Anadolu Selçuklularının Kayseri’deki cami, medrese, çifte hamam ve türbeden oluşan Kayseri Huand Hatun Külliyesi’ni inşa etmişlerdir. Saruhanoğullarının Manisa’daki cami, medrese, mevlevihane, hamam, çeşme ve türbeden oluşan İshak Bey Külliyesi’ni inşa etmişlerdir. Menteşeoğullarının Balat’taki cami, medrese, hamam ve türbeden oluşan İlyas Bey Külliyesi’ni inşa etmişlerdir. Germiyanoğulları’da çeşitli külliyeler inşa etmişlerdir. Doğru yanıt: A'dır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Selim Türbesi, daha karışık bir tasarıma sahiptir. Dıştan köşeleri pahlı bir kare olan gövde üzerinde bir dış kubbe varken içeride sekiz ayak üzerine oturan bir başka kubbe bulunur. Bu son iki türbe mekân ve strüktür bakımdan Sinan’ın diğer tasarımlarından tümüyle farklılık gösterirler.