Türkiye´nin Kültürel Mirası 1

Yanıt Açıklaması: Kentin bulunduğu coğrafya ve topografya, iklim, kentin geçmişi, yöresel malzeme üretim biçimleri ve yaşam biçimi evleri biçimlendiren etkenlerden bazılarıdır. Ancak eğer evin bulunduğu yöre belirli bir kültür bölgesinin etkisi altındaysa gelenekler diğer biçimleyici etkenlerden daha ağır basar.

Yanıt Açıklaması: 1942 yılında yapılan Anıtkabir proje yarışmasını kazanan II. Ulusal Mimarlık Dönemi mimarlarından Emin Onat ve Orhan Arda Anıtkabir’i (1942-1953), Feridun Kip, İsmail Utkular ve Doğan Erginbaş Çanakkale Zafer ve Meçhul Asker Anıtı’nı (1944) inşa ederler. Klasik Osmanlı Camileri tarzında yapılan Ankara Kocatepe Camii’nden (1967-1987) sonra yapılan heykeltıraş Hakkı Atamulu’nun tasarladığı Nevşehir Derinkuyu Park Camii (1971-1989), mimar Ergün Subaşı’nın tasarladığı Düzce Akçakoca Camii (1989-2004) Türkiye Cumhuriyeti’nin modern cami mimarisini temsil ederler. Türkiye’nin ilk teknolojik camisi sayılan İhsan Doğramacı tarafından babası Ali Sami Paşa için yaptırılan, mimar Erkut Şahinbaş’ın tasarladığı Ankara Doğramacızade Ali Sami Paşa Camii (2008)’nde, seminer salonları bulunmaktadır. Bu salonlardan ikisi sinagog ve kilise olarak da kullanılabilecek biçimde düzenlenmiştir. Mimar Hüsrev Tayla’nın tasarladığı, Şakir ailesinin yaptırdığı İstanbul Şakiriin Camii (2005–2009) ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin konut şirketi KİPTAŞ tarafından yaptırılan, mimar Adnan Kazmaoğlu’nun tasarladığı Yeşilvadi Camii (2010) dönemin çağdaş mimarlık eserleri arasında yer alırlar. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt "D" şıkkı, "Topkapı Sarayı"dır.

Yanıt Açıklaması: Üsküdar Mihrimah Sultan Camii 1543-48: Sinan bu yapısıyla büyük atılımların işaretlerini vermiştir. Denizden daha yüksek bir araziye oturuşu, denizle ilişkisi iyi bir başlangıçtır. Tek kubbesi üç taraftan yarım kubbelerle sarılmıştır. Bu haliyle mekân, geleneğin istediği biçimde enine gelişmiştir. Son cemaat mahallini saran ikinci revak daha sonraki tasarımlarda Sinan’ın sanki imzası olacak bir düzenin ilk örneğidir. Bu camiyle artık Sinan kusursuz olarak sanatını sergilemeye başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Süleymaniye Külliyesi

Yanıt Açıklaması: Kuzey portali, yüksek kabartma bitkisel bezemeleri ve Güneş kursları bulunur. Portal kuruluşu, cepheyle birleştiği dış yan köşelerden ve saçak altından geometrik bezemeli kalın kaval silmelerle üç yandan çevrelenir. Silmelerin bezemelerini köşeleri birbirine değen sekiz kollu yıldız biçimli kabartma çerçeveler oluşturur. Bu çerçevelerin içlerinde spiraller oluşturarak bir merkezden dağılan kıvrık dal ve rumîler bulunmaktadır. Güneş kurslarının içlerinde geometrik geçme ve geometrik biçimler, rumî ve palmetlerin yüzeylerinde yine rumî ve palmetlerden oluşan, alçak kabartma girift bitkisel bezemeler bulunur.

Yanıt Açıklaması: Prut Nehri üzerine kurduğu köprü çok beğenilmiş ve o sırada ölen mimarbaşı yerine 1539 da mimarbaşı rütbesi Sinan’a verilmiştir. Askerliği sırasında kısa sürede bulmak zorunda kaldığı çözümler, aldığı disiplin, gördüğü pek çok ülke ve mimarlık eserleri ona geniş bir sanat ve deneyim kazandırmıştır. Mimarbaşılık dönemi 50 yıl gibi uzun bir süreyi kapsar. Mimarbaşılığı sırasında Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murad’a hizmet etmiştir. Bu süre içinde dört yüzden fazla yapıyı tasarlamış, denetlemiş, inşa etmiş ve onarmıştır. Sinan’ın özellikle engebeli araziye oturttuğu kütleler çevresine hiç yabancı kalmaz. Zaten eğimli arazilerde yapıyı çok iyi yerleştirir ve adeta sorunu, başarıya götürmüş bir mimar olarak karşımıza çıkar. Sinan mekân ve strüktür konusunda da akılcı yalınlığı sürdürür. Aşırı süslemeye başvurmaz. Yapıların içinde algıladığımız elemanlar ve mekân dışarıya da yansır. Yani içi ve dışı aynıdır. Yapıyı dışarıda daha görkemli gösterecek ilaveler yapmaz.

Yanıt Açıklaması: Safranbolu Türkiye’nin geleneksel mimarlığının korunmasında öncü ve örnek olmuştur. Safranbolu ayrıca, Türk kenti, Türk evi, Türk odası, geleneksel ev plan tipleri, ahşap mimarlık, geleneksel yaşam biçimi, büyük aile tipi, yaşamın katlar arasında bölünmesi, yazlık ve kışlık yaşama biçimi ve bunun ev mimarlığına yansıması, kapalı ekonomi gibi kavramların öğrenilmesinde de yardımcı olmuştur. Bu yüzden Safranbolu 1994 yılında Dünya Kültür Mirasına alınmıştır. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğusundaki Ankara ilini kapsamaz

Yanıt Açıklaması: Bizans zamanında Edirne, Avrupa ile İstanbul arasında önemli bir kentti. Osmanlılar zamanında da aynı niteliğini sürdürdü. Edirne, Birinci Murad tarafından 1361 tarihinde alındı. O zaman başkent Bursa idi. Osmanlıların devamlı batıya seferler yapması Edirne’nin serhat şehri, askeri üs, başkent olarak seçilmesinin nedenlerinden biri olmalıdır. Diğer yandan Meriç ve Tunca ırmaklarıyla sulanan geniş ovaları ve ormanlarıyla da iyi bir kent alanı olduğu kadar iyi bir avlak yeriydi.

Yanıt Açıklaması: İki nefli yapı tipi bölgede oldukça sınırlıdır. Tek örnek Aziz Eustathios kilisesidir.

Yanıt Açıklaması: XVI. yüzyılda Mimar Sinan tarafından yaptırılan Süleymaniye Camii ve Külliyesi çevresindeki semte adını vermiştir. Haliç’e hakim bir yamaca yapılan cami, kentin Haliç siluetinin en belirgin ögesi olarak belleklere kazınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hierapolis/Pamukkale  ve çevresi 1988 yılında Dünya Mirası Listesi’ne kültürel ve doğal özellikleri nedeniyle kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu Dönemi’nin kapalı avlulu medrese kuruluşlarına benzeyen mimari özellikler taşıyan tasavvuf ehli için yapılmış dinsel yapıları, Horasan’da sufi hareketlerinin başladığı 8. yüzyılın sonlarından itibaren sufilerin evlerde toplanması nedeniyle Orta Asya ev mimarisine bağlanan özellikler taşırlar. İnzivaya çekilenlerin konaklama ve barınma işlevini yerine getiren küçük ölçeklilerine Horasan’da olduğu gibi Selçuklu Dönemi’nde de hanikâh denilmiştir. Hanikâhlardan farklı olarak tasavvuf ehlinin konakladığı han benzeri büyük ölçekli korunaklı yapılara rıbat, hanikâhlarla irtibatlı olarak gelişen bir şeyh ve onun müridleri için inşa edilmiş, genel olarak konaklama, mescit ve toplantı mekânına sahip yapılara zaviye, zaviyelerin yanına şeyhin türbesinin de yapıldığı, eğitimin belli usullere bağlı olarak tarikatleştiği daha büyük yapı topluluklarına genel olarak tekke denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: "Yemeklerin soğutulması için kullanılır" ifadesi Türk Evi'nde "Dönme dolap" ın kullanım amaçları içinde bulunmaz.

Yanıt Açıklaması: Sinan, Tahtakale Rüstem Paşa Camii’nde (1561?-63) sekizgen tabana oturan kubbeyi denemiştir. Bu cami şeması Edirne Selimiye Camii (1568-75) için bir deney gibi düşünülebilir. Azapkapı Sokollu, Nişancı Mehmet Paşa, Fatih Mesih Mehmet Paşa camileri ise tarihsel olarak daha sonra tasarlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Karabük'ün k omşu illeri kuzeyde Bartın, doğuda Kastamonu, güneyde Ankara, batıda Zonguldak’tır. Kırıkkale, Karabük'ün komşu ili değildir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Safranbolu, Akçasu ve Gümüş derelerinin birleştiği üçgen içinde yer alır. Ayrıca bu derelerin vadi ve yamaçları üzerinde evler bulunur. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kapadokya bölgesi, Orta Bizans Dönemi duvar resimlerinin en yoğun bulunduğu bölgelerden biridir. Bu bölgede, pahalı olması ve iyi yetişmiş ustalar gerektirmesi açısından mozaik tekniği yerine fresko ve secco teknikleri uygulanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Sinan, anılarında Şehzade Camii’ni çıraklık, Süleymaniye’yi kalfalık, Selimiye’yi ise ustalık eseri olarak görür.