Ortaçağdan Günümüze Anadolu Uygarlıkları

Yanıt Açıklaması: Türkmen adı verilen konar göçer Oğuz süvarileriyle fethettikleri Anadolu’da, Selçuklu Dönemi uygarlığını biçimlendirdiler. Anadolu’ya Müslüman olarak gelen Türklerin, eski adet ve geleneklerini korudukları, özellikle ölüm gibi insanın çaresiz kaldığı durumlarda halkın yanı sıra Sultanların da eski matem usullerine uydukları görülmektedir. Sultan ve beyler eski geleneklere uyarak cenaze alaylarında(törenlerinde) başlarını açıyor, elbiselerini ters çevirerek giyiyor, saçlarını kesiyor ve atlarının eğerlerini ters yerleştiriyorlardı.

Yanıt Açıklaması: Anadolu Selçukluları, çiniyi yapıların iç duvar kaplamalarında kullanmışlardır.Çini mozaik tekniği, Anadolu Selçuklular tarafından geliştirilmiş ve Anadolu'dan diğer İslam ülkelerine yayılmıştır. Çini imalatında, desenlerin renksiz şeffaf sır altına yapıldığı tekniğe lüster tekniği değil, sır altı tekniği denilmektedir.Anadolu Selçuklu seramiklerinin sırlı ve desenli olanları ise sgrafitto tekniği kullanılarak imal edilmiştir. Bu durumda doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İslâm dünyasında, eğitimi düzenleyerek Nizamiye medreseleri olarak adlandırı­ lan ilk düzenli medrese yapılarını inşa ettiren Büyük Selçukluların ünlü veziri Nizam-ül Mülk’dür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Taş, tuğla, kerpiç gibi malzemelerden inşa edilmiş her türlü mimari öge ka^rgir olarak adlandırılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Konya, Sivas ve Kayseri Selçuklu saray ve köşklerin bulunduğu kentlerdir. II. Gıyaseddin Keyhüsrev, Kayseri’de Hıdrellez ya da Hızır İlyas  adıyla tanınan bir köşk inşa ettirmiştir.

Yanıt Açıklaması: A, B, D ve E şıkları bu dönemde kullanılan dini yapıların planlarıdır. Ters T planı ise Osmanlı Dönemi mimarisinde kullanılan planlardandır. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Moğol istilaları ile başlayan kitlesel göçlerin 13. yüzyılın başlarından itibaren Anadolu'ya yönelmesi, özellikle Horasan ve Irak gibi iki büyük kültür çevresinde yetişen çeşitli tasavvuf akımlarına ve tarikatlere mensup şeyh ve dervişlerin Anadolu Selçuklu topraklarına gelmesine neden olmuştur. Sonuç olarak doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Yalancı kündekâri: Taşıyıcı ahşap kirişlerle desteklenen büyük ahşap yüzeylerin çatkısını oluşturan taşıyıcı kirişlere daha küçük boyutlu bezemeli ahşap panoların çakılmasıyla oluşturulan tekniğe yalancı kündekâri denilmektedir. Danişmendlilerin Kayseri Ulu Camii, Mengüceklilerin Divriği Ulu Camii Minberleri ise yalancı kündekâri tekniğinde yapılmışlardır.

Yanıt Açıklaması: İslâm dünyasında, eğitimi düzenleyerek Nizamiye medreseleri olarak adlandırılan ilk düzenli medrese yapılarını inşa ettiren Büyük Selçukluların ünlü veziri Nizam-ül mülk’dür. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Geç Bizans Dönemi yapıların dış cepheleri geometrik motif­li tuğlalarla süslenmiş, kubbe kasnaklarının kıvrımlı, yüksek bir görünüş almalarına önem verilmiştir. Dış cepheler renkli, payeler, nişler, kademeli kemerler, testere dişi motif­li silmeler ile hareketlendirilmiştir. İyi korunmuş bir Palaiologos kilisesinin içine girildiğinde ilk edinilen izlenim, eldeki mevcut bütün yüzeylerin her santimini kaplayan figürlü resimlerin üretkenliğidir.

Yanıt Açıklaması: Erken Bizans Döneminde Mısır'da yaşayan Hristiyan halka verilen Kopt denirdi.

Yanıt Açıklaması: En erken diye sorulduğu için cevap A şıkkıdır. Diğerleri sonraki tarihlere aittir.

Yanıt Açıklaması: Şapel  bazilikanın bir bölümü değildir.

Yanıt Açıklaması: Geç Bizans Döneminde altın hyperpyron son kez 11 karat olarak V. Ioannes (1341-1391) döneminde basılmıştır. Dolayısıyla cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Antik Yunan’daki agora ile aynı işleve sahip bu mekanlara forum denir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yukarıdakilerden tamamı, Mistra tipi yapıların özelliklerini içermektedir. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Anadolu’nun en erken tarihli açık avlulu medreselerini Artuklular kurmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Antik Roma kentlerinin merkezinde yer alan ve çevresi önemli kamusal yapılarla kuşatılmış meydana ne ad verilir?

Yanıt Açıklaması: Oğuzların Üçok kolunun Kınık boyuna mensup Selçuklular tarfından 1040 yılında İran bölgesinde kurulan Selçuklu Devleti’ne, Selçuklu hanedanına bağlı kişilerin kurdukları diğer Selçuklu Devletleri ile karıştırılması için Büyük Selçuklu Devleti denilmektedir. Büyük Selçuklular, Kuzey Irak, Kuzey İran ve Horasan bölgelerine hakim olmuş, Suriye ve Anadolu Selçuklularını doğurmuş, Sultan Sencer’in (öl. 1157) vefatından sonra tarih sahnesinden çekilmişlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Geç Bizans Dönemi yapıların dış cepheleri geometrik motif­li tuğlalarla süslenmiş, kubbe kasnaklarının kıvrımlı, yüksek bir görünüş almalarına önem verilmiştir. Dolayısıyla cevap E şıkkıdır.